گسترش حاشیه نشینی در پایتخت

در گفتگوی اختصاصی خبرنگار پیام ساختمان با مهندس حسن محتشم ریاست اسبق انجمن انبوه سازان مسکن و ساختمان تهران در خصوص نقش انبوه سازان در طرح نهضت ملی ساختمان به تحلیل و بررسی این طرح پرداختیم

دیدگاه شما در خصوص بحران مسکن امروز کشور چیست ؟

در سال 1400 مطابق آمار 65 درصد از سبد خانوار را هزینه مسکن به خود اختصاص داده بود و اما امسال با حذف ارز ترجیحی و افزایش 55 درصدی نهاده های ساختمانی این میزان به 100 درصد می-رسد که قاعدتا یک بحران به حساب می¬آید. این اتفاق باعث حرکت طبقات اجتماعی به سمت پایین شهر و حاشیه های شهر است.

گسترش حاشیه نشینی خود علاوه بر تبعات اجتماعی تبعات زیادی را در خانواده ها بهمراه دارد از جمله تغییر فضای آموزشی فرزندان ، از دست دادن شغل و ...

اگرچه مطابق قانون اساسی دولت ملکف به تامین متقاضیان واقعی مسکن است اما در طول سال ها طرح های استیجاری و ملکی بصورت یک مصوبه باقی ماند و طرح مسکن مهر نیز با برآوردهای اولیه می توان گفت 13.5 درصد طرح تامین مسکن محقق گردید. به نحوی که دقیق تر بررسی کنیم به ای نتیجه خواهیم رسید به دلیل اشکال های عمده در فرایند تامین مالی و ناکارآمدی در مهندسی مالی ساخت پروژه مسکن مهر شاهد هستیم در این طرح هم مسکن به درستی به دست متقاضیان واقعی نرسید .چراکه بسیاری از متقاضیان مسکن مهر به دلیل نداشتن پول اقساط برای پرداخت آورده مالی و به خصوص طولانی شدن ساخت و بهره برداری از مسکن مهر مجبور به فروش امتیاز خود به متقاضیان بازاری گشتند که سبب به وجود آمدن بازارهای ثانویه و سفته بازی در مسکن مهر شد.

طرح نهضت ملی از نظر شما یک طرح شکست خورده است ؟

خیر با آسیب شناسی و ارائه راهکارهای درست می توان این طرح را به سمت موفقیت هدایت کرد چراکه ضرورت آن در کشور احساس می¬شود. چون عدم تناسب میان عرضه و تقاضا خود باعث تورم می شود. این طرح در کنار طرح های دیگر می توانند بحران مسکن را حل کند.

با برآورد قیمت 700 الی 800 میلیون تومانی شاید برخی پیشنهاد می کنند مسکن هایی که فرد با همین تسهیلات دولتی می تواند بصورت آماده خریداری کند وجود دارد اما نکته ضروری آنجاست آیا 4 میلیون مسکن از این دست وجود دارد ؟ براحتی می توان نتیجه گرفت که کماکان با توجه به نیاز و آمار مسکن فراوانی در کشور کمبود داریم.

بنابراین اجرای این طرح ضرورت دارد و حتی پیشنهاد بنده این هست برای افرادی که حتی این مقدار آورده اولیه 400 میلیون تومانی را هم ندارند باید دولت به وسیله طرح های استیجاری برای اقشار کمتر برخوردار مسکن های استیجاری بسازند تا این اقشار محروم بتوانند از مسکن برای سرپناه استفاده نمایند.

لازم به یادآوری است که ساخت مسکن های استیجاری که در تمام دنیا مرسوم هست در حال حاضر که قیمت های اجاره بهاء افسار گسیخته شده است برای مهار و کنترل نرخ تورم بسیار ضروری می باشد. . به عقیده بنده همانطور که در مصاحبه های قبل در پیام ساختمان گفتم کنترل اجاره بهاء با مصوبات دستوری مهار و کنترل نمی شوند.

در این آسیب شناسی با توجه به طرح مسکن مهر چه راهکارهایی برای موفقیت در طرح نهضت ملی پیشنهاد می¬کنید ؟

1 . حذف تصدی گری دولت در راستای سرعت انجام کار ؛ چراکه تجربه بسیاری از کشورها نشان می-دهددولت در نقش کارفرما هیچگاه کارفرمای خوبی نیوده است.

2 . مشارکت بخش خصوصی و انبوه سازان در طرح نهضت ملی تا از همه ظرفیت های طرح بهره برداری لازم بشود .

3. برآورد و تنظیم طرح مسکن های استیجاری که همواره بسیاری از کشورهای توسعه یافته با شهرداری ها تجربه کرده اند

4. شناسایی نقاط مغفول طرح نهضت ملی که منجر به فروش امتیاز و فرسایشی شدن طرح نشود بطوریکه مسکن به دست متقاضیان واقعی نرسد و دوباره به آمار متقاضی مسکن برگردد.

5. ثبات در برنامه ها و تعهدات ؛ بطور مثال بطور عجیبی به یکباره 4 میلیون مسکن به 2 میلیون مسکن تقلیل یافت.