غفلت از نما در شهرسازی

گروه ساخت وساز: تمام کسانی که در شهر تهران اقدام به ساختمان سازی می کنند، خواسته یا ناخواسته با بخش معماری و ساختمان شهرداری ها ارتباط برقرار می کنند. پیام ساختمان به منظور آگاهی هرچه بیشتر مخاطبان به سراغ جواد کریمیان اقبال، مدیرکل معماری و ساختمان معاونت معماری و شهرسازی شهرداری تهران رفته تا نظرات وی در خصوص مهم ترین مسائل ساخت وساز و اقدامات صورت گرفته توسط شهرداری را جویا شود: ظاهراً اقداماتی توسط اداره کل معماری ساختمان شهرداری تهران در رابطه با تدوین ضوابط نمای ساختمان صورت گرفته است. در این باره برای مخاطبان ما توضیح دهید. بحث نما در معماری و شهرسازی در ضوابط و مقررات مدتی مغفول مانده بود و اداره کل معماری و ساختمان با تجارب خود ، اقداماتی انجام داد که شامل کارهای نظری و عملیاتی می شد. از جمله این کارها تدوین سند راهبردی نما برای ساختمان ها بود که تا پایان سال 1391به پایان رسید. علاوه بر این شهرداری تهران در رابطه با نمای ساختمان اقدامات عملی هم انجام داد که از جمله آنها می توان به اقدامات صورت گرفته در محورهای امام خمینی، دماوند و پیروزی اشاره کرد. مطالعات شهرداری در رابطه با نمای ساختمان ادامه یافت و ضوابط بسیار مفیدی در این رابطه تهیه شد و همزمان با تصویب طرح تفصیلی که شهرداری را در بندهای 9 – 16 و 18- 16 ضوابط و مقررات طرح تفصیلی شهر تهران ملزم به ارائه ضوابط عام نما می کرد، موانع قانونی برای اجرای ضوابط تهیه شده رفع گردید. بنابراین خلأ یک قانون مدون که برای سازندگان لازم الاجرا باشد، برطرف گردید و باتجربه ای که در طول زمان اندوخته بودیم، قرار شد نما، وارد پروسه صدور پروانه ساختمان شده و در قالب یک لایحه به شورای اسلامی شهر تهران ارائه شود که در حال بررسی است و منتظر تصویب آن هستیم. طرح برخورد با مالکان ساختمان های نما شیشه ای به کجا انجامید؟ همانطور که اشاره کردم، خلاء قانونی در رابطه با نمای ساختمان ها تاکنون موجب بروز مشکلاتی در برخورد با متخلفان می شد و با تصویب ضوابط نمای ساختمان با متخلفان برخورد خواهد شد. تجربیات شهرداری تهران در زمینه نمای ساختمان در اختیار شهرهای دیگر هم گذاشته می شود؟ ما جلسات بسیار خوبی با کلان شهرهای دیگری از جمله اصفهان، مشهد و شیراز داشته ایم و تجربه کارهای مثبت در رابطه با نمای ساختمان را در اختیار همه قرار داده ایم. گودبرداری های غیراصولی در حال حاضر بسیار حادثه ساز است. به عنوان مدیرکل معماری و ساختمان معاونت معماری و شهرسازی شهرداری تهران، فکر می کنید ریشه این گودبرداری های غیراصولی کجاست؟ ریشه اصلی اتفاقات و حوادث گودبرداری این است که هرکس به وظیفه خودش عمل نمی کند. در بسیاری از حوادثی که اتفاق می افتد افرادی متهم می شوند که هیچگونه نقشی در وقوع آن ندارند. مثلاً مهندس طراح به درستی کار طراحی سازه نگهبان را انجام نمی دهد و وقتی مجری آن را اجرا می کند، دیوار همسایه فرومی ریزد. مهندس طراح سازه در اینجا مقصر است اما عده ای بلافاصله شروع به انتقاد از نظام مهندسی و شهرداری می کنند. یا در جای دیگر مجری ساختمان علیرغم اخطارهایی که توسط شهرداری و ناظر ساختمان داده می شود، وظایف خود را انجام نداده است و علیرغم هشدار های شهرداری حادثه دلخراشی به وجود می آید. می خواهم بگویم تمام وظایف به شهرداری برنمی گردد . اشکالی که وجود دارد این است که برخی می گویند شهرداری باید در کیفیت ساخت وساز وارد شود، درحالی که شهرداری مسئول کیفیت نیست و سازمان نظام مهندسی بر کیفیت ساخت و ساز نظارت دارد. به طور مثال اگر ناظر ساختمان سازه نگهبان را تأیید کرد، بر اساس تاییدیه مهندس ناظر کار ادامه پیدا می کند. بنابراین باید مسئولیت ها در جریان حوادث گودبرداری تفکیک شود. به عنوان مثال اگر شخصی با دارا بودن گواهینامه راهنمایی و رانندگی با سرعت زیاد در جاده رانندگی کند و علیرغم تذکر پلیس بر سرعت زیاد اصرار کند و منجر به تصادف با عابر پیاده شود، آیا مرجع صدور گواهینامه را باید مقصر دانست؟ شهرداری می تواند در صورت عدم رعایت قوانین و تخلف در مفاد پروانه از نظر اجرا جلوی کار را بگیرد اما در خصوص عدم رعایت کیفیت شهرداری مسئول نیست. مثلا اگر کسی در نقشه های ارائه شده به شهرداری اتاقی به عرض 5/1 و طول 4 متر اراده کند، شهرداری امکان عدم تایید نقشه ها به دلیل ابعاد غیر اصولی را از نظر قانونی ندارد. علیرغم اینکه از نظر کیفیت معماری این اتاق با مشکل مواجه است و طول و عرض آن همخوانی ندارد. اگر شهرداری با وجود گزارش ناظر، اخطارهای مورد نظر را ندهد، تکلیف چیست؟ اگر شهرداری اخطارهای لازم را ندهد به میزان خودش و نه صد درصد محکوم است. برخورد نظام مهندسی با ناظران متخصصی که شهرداری تخلف آنها را به شورای انتظامی گزارش می کند، چگونه است؟ طبق تبصره ماده صد، شهرداری موظف است؛ مواردی که به کمیسیون ماده صد ارجاع و تخلف مالک احراز می شود، پرونده مهندسان ناظر این پروژه را مورد بررسی قرار دهد. این بررسی ممکن است منتهی به قصور یا عدم قصور مهندس ناظر شود و اگر قصور نداشته باشد پرونده مختومه می شود اما در صورتی که حکم به تخلف ناظر داده شود، پرونده به شورای انتظامی ارسال می گردد. همزمان با ارسال پرونده مهندس ناظر به شورای انتظامی نظام مهندسی ساختمان، پروانه مهندس ناظر به مدت شش ماه مسدود می شود. ما اینجا نقش مدعی العموم را داریم و شورای انتظامی نظام مهندسی باید به ما پاسخ دهد.