پیامدهای پرداخت وام 50 میلیونی مسکن

هیئت دولت جهت حمایت از احیا، نوسازی و بهسازی مسکن در بافت های فرسوده، وام 50 میلیون تومانی ساخت با نرخ سود 9 درصدی در بافت های فرسوده را تصویب کرد اما از همان روز تصویب این تسهیلات، ابهام های مختلفی درباره این وام به وجود آمده است. عباس آخوندی وزیر راه و شهرسازی روز در حاشیه جلسه هیئت دولت اعلام کرد: مصوبه افزایش وام ساخت، احیا، نوسازی و بهسازی مسکن در بافت های فرسوده و ناکارآمد و سکونت گاه های غیررسمی تصویب شده است. اما عده ای صحبت های آخوندی را به گونه ای تعبیر کردند که گویا دولت وام 50 میلیونی را برای ساخت یا خرید مسکن در بافت های فرسوده در نظر گرفته است موضوعی که خیلی زود از سوی مقام های ارشد وزارت راه و شهرسازی رد شد. بر اساس این مصوبه پرداخت تسهیلات و یارانه نوسازی و بهسازی بافت های فرسوده و ناکارآمد شهری با اولویت زوج های جوان ،گروه های کم درآمد و زنان سرپرست خانوار در نظر گرفته شده که تاکنون از تسهیلات مسکن استفاده نکرده اند. با توجه به تصویب این مصوبه و اجرای آن در آینده ای نزدیک، این سؤال مطرح است که تبعات پرداخت تسهیلات 50 میلیون تومانی در بازار مسکن چه خواهد بود و نیز با توجه به پایین بودن قدرت خرید مردم این وام تا چه میزان متقاضیان را مجاب می کند تا به بازسازی خانه های خود بپردازند؟ کارشناسان پاسخ می دهند: یک بلوف رسانه ای است عضو کمیسیون عمران مجلس شورای اسلامی با بیان اینکه وزارت راه و شهرسازی در طی 14 ماه 14 طرح را رسانه ای کرده است، به پیام ساختمان گفت: پرداخت وام 50 میلیون تومانی تنها طرحی است که تاکنون دولت از آن حمایت کرده است . علیرضا خسروی در مورد نکات مثبت و منفی این طرح گفت: از نکات مثبت این طرح می توان به اصلاح سکونت گاه های غیررسمی مانند بافت فرسوده اشاره کرد که در وسعت 70هزار هکتاری آن 11میلیون انسان زندگی می کنند .ضمن اینکه پرداخت وام ودیعه 10تا 20میلیون تومانی به ساکنان بافت فرسوده از دیگر نکات مثبت این طرح است . نماینده مردم سمنان افزود: این طرح نکات منفی فراوانی نیز دارد که یکی از آنها ناکافی بودن ساخت هر ساله300هزار واحد مسکونی در مدت 6 سال است در حالی که این میزان واحد مسکونی(یک میلیون و هشتصد هزار واحد) کمتر از یک سوم تقاضای شش سال متقاضیان مسکن با احتساب نیاز 800 هزار واحد در سال است . خسروی با بیان اینکه یکی دیگر از نکات منفی این طرح انتخاب گروه هدف نامناسب است چون در حال حاضر نصف قیمت یک واحد مسکونی مربوط به قیمت زمین آن است و تعداد افراد کم درآمد و زوج های جوان و زنان بی سرپرست دارای خانه یا زمین که نیاز به بازسازی دارد، بسیار کم است . وی خاطرنشان کرد: دولت باید برای حل مشکل مسکن راه حل اساسی داشته باشد چراکه این طرح تنها می تواند کمتر از 30 درصد تقاضای موجود را پاسخ دهد . و 70درصد باقی متقاضیان همچنان سرگردان باقی می مانند. بدون تردید ادعای تأمین 300هزار واحد مسکونی توسط وزارت راه و شهرسازی تنها یک بلوف رسانه ای است ، درحالی که نه تنها زیرساخت آن بلکه گروه های هدف نیز کاملاً ناقص است . این وام به اندازه کافی محدودیت دارد علی طباطبایی، کارشناس امور ملکی با اشاره به اینکه پرداخت وام 50 میلیون تومانی مسکن مشکلات فراوانی دارد، به پیام ساختمان گفت: نمی دانم وزیر محترم راه و شهرسازی و مشاورانش با چه انگیزه ای گروه هدف این طرح را این قدر محدود کرده اند. در بافت فرسوده نظارتی بر میزان تراکم صورت نمی گیرد و کسی حاضر نیست چندطبقه ساختمان خود را تخریب کند و با وام 50 میلیون تومانی که تنها هزینه ساخت یک واحد آپارتمان است،ساخت وساز کند. وی افزود: بیشتر این افراد با دریافت وام 50میلیونی نه تنها به اصلاح ساختمان فرسوده خود نمی پردازند بلکه از آن برای ودیعه خود استفاده می کنند و با یک ترفند ساختگی، مهندس ناظر (البته اگر ناظری باشد ) را فریب می دهند .طباطبایی تأکید کرد: اگر دولت می خواهد با این روش پاسخگوی نیازمتقاضیان مسکن باشد به هیچ وجه موفق نخواهد شد . ضمن اینکه محدودیت در گروه هدف (دریافت کننده وام) یکی از نکات منفی این وام است، زیرا این وام به اندازه کافی محدودیت دارد ( هدف گذاری در بافت فرسوده) حال با محدود کردن گروه هدف، بر محدودیت اخذ وام افزوده می شود . افزایش وام سفته بازی به همراه دارد عضو کمسیون عمران مجلس شورای اسلامی با بیان این مطلب که در این شرایط اقتصادی تنها وام ساخت می تواند کارساز باشد به پیام ساختمان گفت: تمامی وام های خرید به نوعی تورم زا بوده و دلال پروری و سفته بازی به همراه دارد اما این هدف گذاری در بافت فرسوده بجا و دقیق است و می توان به نتایج مثبت آن امیدوار بود . نبی الله احمدی، با بیان این مطلب که هر طرحی ابتدای امر با اندکی مشکل مواجه است، گفت: هرچند افزایش تسهیلات ساخت مسکن در محدوده بافت فرسوده فرصت بسیار مناسبی جهت نوسازی و تولید مسکن در این مناطق است اما در برخی شهرهای حاشیه ای و شهرستان ها بافت فرسوده وجود ندارد، بنابراین دولت باید ضمن شناسایی این شهرها به ساخت مسکن در سایر بافت های شهری نیز تسهیلات بدهد. به جای وام ساخت، زمین به مردم بدهند یک کارشناس راه و شهرسازی با بیان این مطلب که وام 50میلیون تومانی هیچ تحرکی در بازار مسکن ایجاد نخواهد کرد به پیام ساختمان گفت: وام ساختی که مردم در تأمین زمینش مانده اند به هیچ دردی نمی خورد چراکه در حال حاضر هزینه ساخت یک واحد مسکونی کمتر از یک سوم قیمت زمین آن است . امیر حاجی بابایی افزود: دولت به جای دادن وام برای ساخت باید زمین در اختیار مردم قرار دهد چون در این صورت مردم با همین وام 50 میلیون تومانی می توانند برای خود سرپناهی مناسب بسازند .وی ادامه داد: با توجه به بضاعت مالی دولت و وضعیت اقتصادی کشور، رقم مصوب شده تنها فشار مضاعف بر دولت است. تعداد بانک های عامل افزایش یابد عضو هیئت رئیسه کمیسیون اقتصادی مجلس در مورد اینکه آیا تصمیم هیئت وزیران برای افزایش وام مسکن به مجوز شورای پول و اعتبار نیاز دارد یا خیر،به پیام ساختمان گفت: وضعیت بخش مسکن به گونه ای است که باید هرچه سریع تر در مورد آن تصمیم گیری کرد و یکی از عوامل تعیین کننده در این بخش پرداخت وام و تسهیلات بانکی است. ایرج ندیمی با تأکید بر ضرورت تصمیم گیری سریع در مورد وام مسکن و برنامه ریزی دقیق در این راستا، افزود: میزان وام مسکن و سرمایه گذاری در این رابطه را باید افزایش داد و به شکل متناسب عمل کرد.یعنی لازم است درصد پرداخت وام مسکن را ازنظر کمک به بانک های عامل افزایش داد و به تناسب شهرها برای متقاضیان تفاوت قیمت قائل شد.وی در پاسخ به این سؤال که بانک ها از چه راهی این منابع را تأمین خواهند کرد، گفت: برای افزایش سرمایه بانک ها سه منبع مشخص و تعریف شده است، سپرده اشخاص،سرمایه دولت و منابع بانک های تخصصی و تعریف شده برای بخش مسکن سه منبع افزایش سرمایه بانک هاست و بانک مرکزی باید در این خصوص نظارت لازم را داشته باشد. عضو هیئت رئیسه کمیسیون اقتصادی مجلس شورای اسلامی تأکید کرد: چنانچه بانک های عامل در ارائه تسهیلات مسکن کوتاهی کنند و همکاری لازم را نداشته باشند مجلس و در رأس آن کمیسیون اقتصادی با مقصرین به صورت قانونی برخورد خواهد کرد. شخص رئیس جمهور ورود کند یک عضو کمیسیون عمران مجلس در تشریح مزایا و آثار مثبت نوسازی بافت های فرسوده گفت: وقتی بافت های فرسوده شهرها نوسازی شده و به منطقه مسکونی تبدیل شود از رشد بی رویه و پراکنده شهری که از لحاظ تأمین امنیت هزینه های بسیاری را به دنبال دارد جلوگیری خواهد شد.وی با تأکید بر لزوم همکاری بانک ها با متولیان حوزه مدیریت شهری برای نوسازی بافت های فرسوده، گفت: بانک ها اگر در پرداخت تسهیلات مربوط به نوسازی بافت های فرسوده شهری تعلل و قصور داشته باشند این کوتاهی ها غیرقابل بخشش است و انتظار می رود بانک ها در این خصوص همکاری جدی و مؤثری داشته باشند. نماینده مردم قروه در مجلس شورای اسلامی خاطرنشان کرد: با توجه به اهمیت نوسازی بافت های فرسوده شهری انتظار می رود در صورت نیاز، شخص رئیس جمهور ورود کرده و بانک ها را ملزم به ارائه تسهیلات نوسازی و همکاری با متولیان مدیریت شهری کند. حامد قادرمرزی افزود: با اشاره به اینکه حدود 80 درصد جمعیت کشور شهرنشین هستند، افزود: در حال حاضر حداقل در 100 شهر کشور با مشکل جدی بافت های فرسوده روبه رو هستیم .