تدوین سند مقدماتی راهبردی بلندمرتبه سازی

اشاره: دانش آموخته رشته معماری از دانشگاه تهران است .تاکنون در سمت های مختلفی ازجمله دبیر اجرایی اولین همایش ایمنی در کارگاه های ساخت وساز، سخنران مدعو در روز معمار، عضو مرکز مطالعات و تحقیقات شهرداری تهران، عضو گروه تهیه سند راهبردی برج میلاد و مدرس دانشگاه هنر فعالیت داشته است، به عنوان دبیر اجرایی اولین کنفرانس مقدماتی بلندمرتبه سازی در ایران و خاورمیانه با شادمهر راستین گفتگویی انجام داده یم که در زیر می خوانید:پیام ساختمان: برگزاری همایش بلندمرتبه سازی و پرداختن به این بحث تا چه اندازه اهمیت دارد؟ برگزاری این همایش یک ضرورت است. در حقیقت باید حساسیت مسئولان دولتی نسبت به پدیده بلندمرتبه سازی برانگیخته شود. به این خاطر است که از یک سو ما نیازمند محدود کردن گسترش بلندمرتبه سازی هستیم و از طرف دیگر در زمینه شهرسازی به استفاده از این ابزار نیاز داریم. از نظر مسائل اجتماعی به خاطر افزایش جمعیت در سطح شهر تهران و نبود تکنولوژی به خاطر تحریم هایی که بر کشور ما تحمیل شد، طی 10 سال گذشته پیشرفت چندانی در حوزه مسکن نداشته ایم و فقط در بحث انبوه سازی کار کرده ایم. یعنی فقط در مدلی فعالیت کرده ایم که برای مسکن مهر تعریف شده بود . در این کنفرانس، بخش خصوصی و به طور مشخص موسسه رسایش وارد عمل شده است تا با حمایت بخش دانشگاهی و دولتی اولین کنفرانس مقدماتی بلندمرتبه سازی را برگزار کند. چون می تواند از شرکت های مشابه بخش خصوصی که در دیگر کشورهای اطراف ایران مشغول فعالیت هستند، برای حضور در این کنفرانس دعوت به عمل بیاورد و آنها را به مدیران دولتی و صاحبان صنایع ساختمان معرفی کند.پیام ساختمان: چگونه به ایده طراحی کنفرانس بلندمرتبه سازی رسیدید و آن را اجرا کردید؟ در سال 1390 بر اساس بخشنامه ای که شهرداری تهران صادر کرد، به کمیسیون ماده 5 اعلام رسمی شد که ساخت بلندمرتبه سازی در مناطق مرکزی و اصلی تهران محدودشده است و بر اساس شرایطی در مناطق مختلف تهران بزرگ امکان ادامه آن وجود دارد. نکته مهم در صدور بخشنامه موردنظر این است که چنین اقدامی، نخستین راه حل کمیسیون ماده 5 در خصوص انبوه سازی محسوب می شد. یعنی برای اینکه شهرداری بتواند به نوعی از گسترش بی رویه مسکن مهر جلوگیری و آن را کنترل کند، این اقدام محدودیتی در زمینه ارتفاع را ایجاد کرد. شهرداری در این طرح به سراغ ساخت مسکن در عمق هم نرفت. به این خاطر که ایجاد ساختمان های چندین طبقه در زیرِ زمین با شرایط تهران اصولی و هماهنگ نیست. البته جلوگیری از بلندمرتبه سازی در تهران مسبوق به سابقه بود. در سال 1368 موضوع بلندمرتبه سازی در شهر تهران، در زمینه ساخت بناهایی با بیش از 20 طبقه ارتفاع دچار محدودیت شد. همان زمان بود که موضوع بلندمرتبه سازی در مطالعات عمرانی شهرداری مطرح شد. چون در آن موقع هنوز مطالعات عمرانی و شهرسازی انجام نشده و به این نتیجه نهایی نرسیده بود. یعنی به صورت دقیق مشخص نشده بود که آیا تهران ظرفیت برج سازی دارد یا خیر. در حدود سال های 84 تا 86 بر اساس طرحی تصویب شده بود که برج سازی به صورت هرمی انجام شود، یعنی در این دوره محدودسازی در ارتفاع صورت گرفت. به این ترتیب که بلندمرتبه سازان موظف بودند وقتی ساختمانشان از طبقه مشخصی بالاتر می رود باید تا بالای برج، طبقه ها به صورت هرمی ساخته می شد. این طرح در منطقه 5 اجرا شد و به همین خاطر ما نمونه هایی از این نوع برج سازی را در مناطق غرب تهران می توانیم مشاهده کنیم. البته دلیل این محدود سازی این بود که پیش تر طرحی به شهرداری تهران و به خصوص معاونت شهرسازی و معماری ارائه شده بود که بر اساس آن خط افق تهران با توجه به گسترش بی رویه برج سازی و نازیبا شدن نمای شهری برج ها به صورت هرمی ساخته شود. موضوع دیگری که در مدت زمان ساخت بلندمرتبه ها در تهران پیش آمد، این بود که هر پیشنهاد برج سازی باید از مطالعات یک به یک برخوردار باشد و به این ترتیب حوزه مطالعات شهری هم دقیق تر شد. پیام ساختمان: برای این که اولین کنفرانس مقدماتی بلندمرتبه سازی در حد برگزاری یک گردهمایی باقی نماند و بتواند تأثیرگذاری مناسبی داشته باشد، چه تمهیداتی اندیشیده اید؟ بنا بر نظر مهندس سید محمد بهشتی (دبیر کنفرانس) و همراهی شورای سیاست گذاری، یکی از برنامه های اصلی دبیرخانه دائمی، تدوین سند راهبردی بلندمرتبه سازی جهت ارائه در کنفرانس سال 2016 است. به این منظور، کارشناسان رأی به تشکیل کارگروه تلفیق دادند که این کارگروه به دبیری دکتر محمد سعید ایزدی معاون وزیر راه و شهرسازی و مدیرعامل شرکت مادر تخصصی عمران و بهسازی شهری تشکیل شد. این کارگروه با مأموریت گردآوری، بررسی و تحلیل اسناد ارائه شده دیگر کارگروه ها آغاز به کار کرد تا در زمینه تدوین سند راهبردی کنفرانس مقدماتی بلندمرتبه سازی اقدام کند. این سند راهبردی بیانگر چشم انداز، ماموریت، هدف و استراتژی در حوزه «بلندمرتبه سازی» است که می تواند پس از تهیه به مسئولان وزارت راه و شهرسازی و سایر نهادها و ارگان های سیاست گذار این حوزه ارائه شود تا به عنوان ابزاری برای تدوین نقشه راه و برنامه های راهبردی در کشور موردتوجه و استفاده قرار بگیرد.