ویروس پیروز شهرفروشی

معاون محترم وزیر راه و شهرسازی چند روز پیش در واکنش به نحوه مدیریت شهری از قِبَل فروش شهر و تأمین درآمد ، زبان به انتقاد گشود و گفت : «شهرداری تهران با علاقه عجیبی به دنبال کسب منابع مالی بیشتر از محل فروش ظرفیت ها بوده که متأسفانه مانند ویروسی در بقیه شهر ها نیز پخش شده است . این البته مختص شهر تهران نیست ، بلکه از تهران شروع شده و به کل کلان شهر ها و حتی شهر های کوچک سرایت کرده است .» البته دکتر پیروز حناچی به جملات فوق بسنده نکرده اما قبل از اشاره به آنها بد نیست نظر خوانندگان گرامی را به معنی لغوی کلمه ویروس از فرهنگ لغت معین جلب کنیم : «ویروس عامل بسیار کوچک زنده [است] که غالبا سبب ایجاد عفونت و ناخوشی می شود . ویروس ها در حقیقت عبارت از مولکول های زنده ای هستند که به مناسبت کوچکی ابعاد شان غالبا از صافی ها نیز می گذرند .» همان طور که مشخص است در معنی «ویروس» کلیدواژه های «عامل بسیار کوچک» ، «ایجاد عفونت و ناخوشی» ، «مولکول زنده» و «صافی ها» نشان دهنده اصل و ماهیت این واژه می باشد و اگر آنها را در کنار «شهر فروشی» بررسی کنیم به نکات قابل تأملی خواهیم رسید که ازجمله می توان به مقایسه «بزرگی» شهر با «کوچکی» ویروس ، «مدنیت و پیشرفت» در شهر و «ایجاد ناخوشی ویروس» ، «پویایی و زندگی» در شهر و «زنده بودن» ویروس و بالاخره «وجود نظارت های چندگانه» در شهر و «صافی» هایی که ویروس ها به علت کوچکی شان از آنها می گذرند ، اشاره کرد . فارغ از تشبیه شهر فروشی به ویروس که در مثل مناقشه نیست چند سؤال مطرح می شود : 1 - فروش شهر به خصوص در کلان شهر ها بااین همه قوانین جورواجوری که وجود دارد چقدر می تواند «ویروس گونه» باشد ؟ مگر شهر فروشی موضوع کوچک و کمی است که از دید ناظران چندگانه شهری پنهان مانده باشد ؟. 2 - ناظران سه گانه شورای شهر ، شورای عالی شهرسازی و معماری و خود معاونت شهرسازی شهرداری نسبت به این قصور یا تقصیر تاکنون چه پاسخی به انتقاد بجای معاون وزیر داده اند ؟ و اگر نداده اند چرا ؟ البته ناگفته نماند که منتقد خود ، دبیری یکی از ناظران سه گانه فوق را بر عهده دارند که لازم است خود ایشان هم نسبت به نقد خویش پاسخگو باشند ! دکتر حناچی در بخشی دیگر از انتقاداتش به شهر فروشی با این جمله که « دولت وظایف حاکمیتی خود را تعقیب نکرده است» از دولت نیز انتقاد کرده اما به نظر می رسد در حال حاضر و با توجه به مسئولیتی که دارند در وهله اول ایفاگری وظیفه حاکمیتی خود ایشان و در مرحله بعدی وزیر محترم قرار دارند که باید از خود بپرسند چرا وظایف حاکمیتی شان را حداقل در نزدیک به دو سال تصدی پست حاکمیتی تعقیب نکرده اند ؟ شاید با اغماض بتوان پذیرفت که شورای عالی شهرسازی و معماری بر نظارت های دوگانه شورای شهر و معاونت شهرسازی شهرداری نمی تواند نظارت کند - که البته اگر بخواهد ، می تواند - اما چرا در این مدت اقدام عملی انجام نداده و فقط به تذکر لسانی بسنده کرده است ؟ یکی دیگر از موضوعاتی که در سخنان معاون محترم وزیر نسبت به آن انتقاد شده«حضور آدم های غیرمتخصص در حوزه های تخصصی»و «حرکت نظام مدیریت شهرداری به سمت شهرداری رانتی» است . ایشان به صراحت اعلام کرده «آنکه رابطه و پول بیشتری دارد حرف اول را می زند» . به نظر می رسد در این مورد هم حلقه گمشده همان عدم نظارت صحیح و سریع باشد که در نبود آن هم غیرمتخصص ها وارد حوزه تخصصی می شوند و هم از حرکت به سمت شهرداری رانتی چشم پوشی می شود . دبیر شورای عالی شهرسازی و معماری همچنین از تشکیل کمیسیون کلانشهر ها در دولت به منظور پاسخ به «چرایی وجود شکاف عمیق بین دولت و مدیریت شهری»سخن گفته و فلسفه وجودی ایجاد چنین کمیسیونی را در دولت ، یافتن پاسخ به سؤال بی پاسخ طی چند سال اخیر و به خصوص دو سال دولت یازدهم دانسته است اما با همه این تفاسیر و تفاصیل از شهر فروشی ویروسی باید گفت و پرسید : آیا دو صد گفته چون نیم کردار هست ؟ اگر بنا باشد یک شهروند عادی و دست کوتاه از مناصب دولتی و رانتی از ویروسی شدن شهر فروشی شکوه کند و یک معاون وزیر هم فقط نمک بر روی زخم او بپاشد ، پس فرق میان مسئول و غیرمسئول چیست ؟ چه کسی نمی داند چه بر این مردم عادی و غیر برخوردار از رانت می گذرد . حداقل رسانه ای ها که در متن جامعه قرار دارند - و گزارش های مردمی پیام ساختمان از شهرداری های مناطق 22گانه و ادارات آب ، برق و گاز خود گواه روشنی از در میان مردم بودن این رسانه است - می دانند وقتی یک ارباب رجوع می خواهد یک انشعاب بگیرد بعضا باید شش ماه علاف شود . اگر بنا باشد یک رسانه ای هم این مسائل را ببیند و منعکس کند و یک معاون وزیر هم بدون اینکه اقدام عملی کرده باشد صرفا به باز انعکاس آنها بپردازد پس چه کسی باید این گره ها را بگشاید ؟ به نظر می رسد معاون محترم وزیر در انتقادات اخیر شان حرف جدیدی نزده اند و خبر مسرت بخشی به ولی نعمتان خود که مردم باشند ، نداده اند بلکه بدتر آنها را نسبت به ناکارآمدی متولیان امور مهم مردد نموده اند نه امیدوار ! لازم است به جای انتقاد صرف مخصوصا در مناصب مسئولیت دار اقدام و نظارت عملی صورت گیرد که به نظر می رسد باید قبل از نقد به ویروسی شدن شهر فروشی از ویروسی شدن عدم نظارت انتقاد شود چرا که حلقه مفقوده همه این ناکارآمدی ها عدم تعهد به اصول نظارت صحیح بر امور است و در جایی که حنای نظارت رنگ ببازد طبیعی است که ویروس چه شهر فروشی و چه هر نوع ویروس دیگر پیروز خواهد شد . پس تا دیر نشده است باید فکری به حال رنگ حنای نظارت کرد تا بیش از این شاهد پیروزی ویروس های دیگر نباشیم . اکنون که به اذعان معاون محترم وزیر راه و شهرسازی ویروس شهر فروشی با همه بزرگی که دارد از همه صافی های نظارتی عبور کرده است باید هم پیروزمندانه به بقیه کلان شهر ها و حتی شهر های کوچک سرایت می کرد . پس مراقب سایر ویروس ها باشیم . قادر نصیری ترزنق