فصل کِشت برق

گروه تأسیسات: مسئولان کشور را از برق خارجی بی نیاز می دانند. حتی در ماه های اخیر سودای جایگزینی برق به جای نفت و صادرات آن برای ارزآوری برخی از محافل اقتصادی کشور را به خود مشغول کرد. گفته می شود ایران توانایی تولید برق برای تمام منطقه خاورمیانه و حتی شمال آفریقا را دارد. اکنون نیز ایران با کشورهای افغانستان، عراق، پاکستان، ارمنستان و ترکیه تبادل برق دارد که میزان آن به 1510 مگاوات می رسد. گرچه حجم بالایی از این میزان تبادلات را با کشور عراق داریم و از کشورهای ترکمنستان و ارمنستان نیز برق وارد می کنیم. بااین همه تأمین برق در کشور با چالش هایی روبه روست که شائبه هایی بر سر توانایی ایران در این صنعت را ایجاد کرده است. مهم ترین آنها قیمت پایین برق است که شرکت توانیر را به یکی از بدهکارترین شرکت ها به پیمانکاران تبدیل کرده است . مسئله دیگر هدررفت زیاد برق در مسیرهای تولید، توزیع و مصرف و همچنین مصرف بی رویه شهروندان ایرانی است. در این میان این سؤال مطرح می شود که آیا با این مشکلات عدیده و چالش بی آبی سدهای ایران که سهم 8 درصدی نیروگاه های برق آبی را کمتر کرده است آیا وزارت نیرو توانایی تأمین برق کشور را در بهار و تابستان پیش رو دارد؟! کارنامه وزارت نیرو در پاییز و زمستان فصل های پاییز و زمستان هرسال فصل کشت وزارت نیرو است. فصل به روز کردن نیروگاه ها و فصولی که آزمون وخطا برای افزایش راندمان نیروگاه ها صورت می گیرد. فصلی مناسب برای اینکه خطوط انتقال برای کاهش هدررفت انرژی تعویض و تعمیر شده و فصل خانه سازی تا تجهیزات بهینه تر و کارآمدتر جای سیم کشی ها و لامپ های قدیمی را بگیرد. با توجه به مشکلاتی که وزارت نیرو در تابستان 93 با آن دست در گریبان بود و افزایش پیک برق در آن فصل و همچنین کاهش آب سدها که به کاهش تولید نیروگاه های برق آبی منجر شد، تدابیر این وزارتخانه برای بهار و تابستان 94 چه بوده است؟ از زبان مسئولان شنیده ایم که ظرفیت تولید برق کشور تکمیل شده و باید با افزایش راندمان نیروگاه ها و کاهش هدررفت خطوط انتقال و توزیع ، مدیریت مصرف انجام گیرد. هرچقدر بازدهی نیروگاه ها بیشتر باشد برای تولید مقدار معینی برق، سوخت کمتری مصرف می شود. بنابراین با نصب واحد بخار در خروجی نیروگاه های گازی و استفاده از حرارت خروجی توربین گاز یک نیروگاه سیکل ترکیبی تشکیل می شود که بازده به مراتب بیشتری نسبت به نیروگاه های گازی دارد. هوشنگ فلاحتیان معاون برق وزیر نیرو در این زمینه پیش تر گفته بود که دولت دیگر نیروگاه برق بدون واحد بخار نخواهد ساخت و نیروگاه های گازی حال حاضر را هم به نیروگاه های سیکل ترکیبی تبدیل خواهد کرد. در این میان وی از عقد قرارداد نیروگاه سیکل ترکیبی با ظرفیت 3 هزار و 700 مگاوات با بخش خصوصی خبر داد که این مقدار در عرض 3 سال به 16 هزار مگاوات خواهد رسید. البته کارشناسان تردید دارند که با توجه به بدهی گسترده دولت به پیمانکاران حوزه برق، بخش خصوصی بتواند به وزارت نیرو اعتماد کند و به امید بازپرداخت سرمایه و سود و یا خرید تضمینی پا به عرصه گذارد. تعرفه گذاری هوشمندانه و اخذ هزینه تمام شده برق از مشترکین پرمصرف نیز به عنوان منابعی برای تأمین بودجه افزایش بازدهی نیروگاه ها یادشده است. چالش اقتصادی برق فتاح قره باغ ؛ مدیرعامل شرکت مدیریت شبکه برق ایران، با اشاره با کامل شدن ظرفیت تولید ایران با افزوده شدن 1500 مگاوات برق کشور تا تابستان 94 تنها راه تأمین نیاز پیک مصرف تابستان را مدیریت بار و مصرف انرژی می داند. این گفته مکرراً توسط مسئولان تکرار شده است به گونه ای که «مدیریت مصرف» به عنوان ستون فقرات مدیریتی وزارت نیرو درآمده است. گرچه چالش قیمت پایین برق و نقشی که عوارض برق در هدفمندی یارانه ها بازی می کنند سد بزرگی بر سر راه ساماندهی به اقتصاد برق کشور است. ورود شرکت های خصوصی داخلی و بین المللی در این میان با شک و شبهه هایی روبه روست، هم اکنون نیز پیمانکاران برق جزو طلبکارترین پیمانکاران دولت قلمداد می شوند. گرچه بسته پیشنهادی دولت مبنی بر دریافت بخشی از هزینه تولید از مصرف کنندگان و بخش دیگر از دولت در صورت اجرایی شدن می تواند جذاب باشد اما در این میان همچنان یارانه های بالای انرژی،توان انعطاف را از مدیریت بخش برق کشور گرفته است. کاهش هزینه تولید نیز راهکار دیگری است. هوشنگ فلاحتیان در این زمینه می گوید وزارت نیرو نسبت به تولید برق از گازهای همراه نفت استقبال می کند، این شیوه و وابستگی تولید برق به نفت مناقشاتی بین وزارت نفت و نیرو را موجب شده است به گونه ای که وزارت نفت خود را محق به تولید و فروش برق دانسته است. همایون حائری مدیرعامل توانیر در این زمینه گفته است فعلاً نه پیشنهادی به ما شده و نه برنامه ای در این زمینه داریم.