کم آبی در فصل بارش

یکی از روزهای بهمن زمستان 93 راهی شرکت آب و فاضلاب یکی از مناطق مرکز شهر تهران می شوم. در روزی بارانی که وزارت نیرو آن را به تلاش «خدمه پرواز گروه باروری ابرها» و سازمان هواشناسی آن را به سعی و کوشش« ابرهای باران زا »نسبت می دهند که ورود آن به سرزمین خشک ایران پیش بینی شده بود. گرچه در این روزها بارش رحمت الهی ساکنان شهرهای بزرگ کشورمان را خوشحال کرده است اما به نظر نمی رسد این مقدار بارش ها ،سدها را پر آب و زمین را سیراب کرده باشد. از آن بدتر به نظر نمی رسد مصرف کننده های عزیز نسبت به بحرانی که به دلیل مصرف بی رویه و متعاقب آن کم آبی گریبانگیر آنان خواهد شد، ترتیب اثر چندانی بدهند. مشکلات همان است که بود و مصرف همان است که انتظار نمی رفت ولی پیش بینی می شد. به سیاق شماره های گذشته نشریه مبنی بر تهیه گزارش از ادارات آب و فاضلاب و انعکاس مشکلات مردم ، گزارشی تهیه کرده ایم .البته مخاطبان ما گفته هایی داشتند که نشریه پیام ساختمان لزوماً صحت آنها را تأیید نمی کند. برای ما آب ندارد، برای بعضی ها نان دارد خانم کاشانی که خود را از ساکنان قدیمی محله خواجه نظام معرفی می کند ،به پیام ساختمان گفت:امسال از پارسال هم وضع بارندگی بدتر بود . در گذشته در فصل زمستان شما نمی توانستید بدون لباس گرم بیرون بروید؛ هوا سرد بود و برف همه تهران را می گرفت. آن قدر که باید مردهای محله برف را از کوچه ها پارو می کردند اما امروز دیگر از برف خبری نیست؛ حتی برفی که بارید آن قدر نبود که زمین را خیس کند. کاشانی دلیل حضورش در اداره آب را پیگیری درخواست خود برای قسط بندی پول انشعاب فاضلاب عنوان کرد و گفت: منطقه خواجه نظام قدیمی است و بیشتر ساختمان ها چاه دارند. خیابان های این محله تنگ است و در جایی که قبلاً تنها آپارتمان های 2 تا 3 طبقه دیده می شد خانه های 5 طبقه می سازند. این موضوع خوب است اما تا این محله تغییر کند خیلی طول خواهد کشید و من نمی دانم با این جمعیت چه خواهند کرد. وی این عمل شرکت آب و فاضلاب را بی برنامگی می داند که بعد از چند سال تأثیر خود را از دست خواهد داد و دوباره مجبور خواهند شد لوله فاضلاب جدیدی بکشند. لابد آن زمان هم پولش را از مردم خواهند گرفت. او این طرح را تنها طرحی در راستای دیگر طرح هایی دانست و خاطرنشان کرد: «اگر برای ما آب نداشت ولی برای بعضی ها نان دارد.» می بایست کاری کرد آقای حمیدی به خبرنگار ما گفت: باز هم می خواهند قیمت برق و آب را افزایش دهند درحالی که تعرفه های کنونی هم برای مردم سنگین است. وی که خود را کارمند بانک معرفی می کند،افزود: امسال بارندگی کم بود و در شهرهای مرکزی کشور از همین الآن «بوی خشکسالی به مشام می رسد» و مسئولان می بایست تدابیر مناسبی در این مورد بیندیشند. این شهروند که برای گرفتن انشعاب جدید آب مراجعه کرده است ، در این مورد اظهار داشت: انشعاب آپارتمان ما مشترک است و ما و واحد پایین که مستأجر هستند باید پول آب را تقسیم کنیم. متأسفانه ساکنین طبقه پایین خیلی بی نظم هستند و مرتب پول خود را پرداخت نمی کنند. حتی پیش آمده که مأمور برق به دلیل تأخیر در پرداخت قبض، برق آنها را قطع کند. مشکل این است که هزینه تفکیک انشعاب بسیار بالاست اما افزوده شدن یک خانوار به تعداد خانوارهای مصرف کننده در یک آپارتمان ممکن است آنها را مشمول پلکانی شدن قیمت آب کند. شنیده ام که برای آب هم می توان تراکم گرفت یعنی اینکه به اندازه یک خانوار بیشتر مصرف کنیم ولی قیمت آن زیاد بالا نرود. آب در کوزه و ما تشنه لبان می گردیم «آب هست ولی ما نمی توانیم آن را استخراج کنیم.» این را آقای یزدانی می گوید که زمین شناسی خوانده است. وی اظهار داشت: تکنولوژی های ما در زمینه آب و فاضلاب توسعه زیادی نیافته است، مانند قدیم که فقط می توانستیم از قنات استفاده کنیم و آب های عمیق تر در دسترس نبود . به همین دلیل است که در آن زمان هم خشکسالی اتفاق می افتاد درحالی که زیرزمین پر از آب بود ولی مردم نمی توانستند از آن استفاده کنند. این شهروند ادامه داد: در اطراف شهرستان رباط کریم باغ میوه ای دارم ولی نمی توانم برای تأمین آب مورد نیاز چاه بزنم زیرا گرفتن مجوز چاه بسیار سخت و زمان بر است.این در حالی است که همسایه ما یک چاه 20 متری دارد که با موتور برق کار می کند و آب را با سرعت زیاد پمپاژ می کند. یزدانی افزود: در اعماق 200 متری و 300 متری زمین هم آب وجود دارد و تنها باید تکنولوژی آن توسعه پیدا کند تا بتوان از آن استفاده کرد. وی دلیل مراجعه اش به اداره آب و فاضلاب را گرفتن انشعاب آب عنوان کرد و گفت: مردم کار ساختمان سازی را خیلی ساده فرض می کنند که تنها به پول نیاز دارد ولی در حقیقت ساختن یک ساختمان یعنی گذشتن از هفت خوان رستم.» ببار ای باران ببار! از اداره آب و فاضلاب دور می شوم در هوای بارانی که برای شهرمان غنیمتی است، از بارش قطرات باران بر روی صورتم احساس شادی و طراوت به من دست می دهد. می اندیشم که کاش این بارش ها در این روزهای پایانی ادامه یابد و به شهرهای کم باران کشورمان هم برسد. در خبرها آمده بود که ابرهای باران زای جدیدی در حال ورود به آسمان کشورمان است. از خود می پرسم فایده این باران در شهرهای ما چیست؟! آیا جمع آوری خواهد شد و زمین های اطراف شهر و دشت های تشنه را سیراب خواهد کرد؟! آیا گرهی از مشکلات بی آبی کشاورزان خواهد گشود؟! آیا به نیروگاه های برق آبی ما توانی خواهد داد؟! آیا صنعت ما جانی تازه خواهد یافت؟! زمانی از این تفکرات نگذشته بود که نمای تاسف بار فوران آب از جوی کناری به خیابان اصلی توجه مرا به خود جلب کرد؛ مسئله ای که باعث ترافیک شدیدی در خیابان اصلی شده بود. با خود می اندیشم که برکت خداوندی به دست بشر چگونه هدر می رود.