در ضیافت اکسپو، بوی نان ایرانی نمی آید

اکسپو رویدادی است فرهنگی - تجاری که در فواصل 5 ساله در کشورهای مختلف برگزار می شود. اکسپو 2015 در شهر میلان ایتالیا و به مدت شش ماه از اول ماه می تا 31 اکتبر 2015 با موضوع «تغذیه زمین، انرژی برای حیات» شروع به کارکرده است. در یک صد و شصت و دومین گفتمان هنر و معماری (که به اولین نشست پیرامون این رویداد اختصاص داشت) آقایان دکتر جهانگیر درویش، مهندس سامان سیار، مهندس شهاب الدین ارفعی، مهندس شیوا آراسته، به نقد و بررسی پاویون ایران پرداختند. دبیر پنل نیز مهندس ابوالحسن میرعمادی بود.طرحی که در مسابقه نبود برنده شد مهندس سامان سیار که طرحش توسط هیئت داوران برای اکسپو برگزیده و در لحظه آخر کنار گذاشته شده بود به معرفی طرح و تاریخچه برگزاری مسابقه پرداخت .وی گفت:فراخوان عمومی شرکت در مسابقه در تاریخ 13/11/91 اعلام شد و قرار شد مشاوران گرید A ثبت نام کنند .ما هم رزومه ها را دادیم و جلسه ای با حضور کارشناسان و مشاوران برگزار شد . همه مراحل انجام شد و رویکردمان را به موضوع در 31/1/92 ارائه دادیم اما سیستم کارفرمایی دو ماه به خواب رفت درحالی که کار بین المللی بود و زمانش را نمی شد به تعویق انداخت .سیار افزود: دو روز قبل از شروع رسمی مسابقه در تاریخ 13 /5 /92 جلسه پرسش و پاسخ برگزار شد و45 روز برای مسابقه تا آخر شهریور 92 زمان داشتیم .بنابراین تیم مجهزی تشکیل دادیم تا برای مسابقه آماده شویم و در این راستا به یک شرکت ایتالیایی ملحق شدیم .وی با اشاره به اینکه یکی از بهترین قطعات زمین نمایشگاه در اختیار ایران قرارگرفته بود ، به معرفی طرحی که برای پاویون ایران طراحی کرده بود پرداخت و اظهار داشت: در تاریخ 26/8/ 92 هیئت داوران برگزار شد و آنها که متشکل از 5 نفر از معماران صاحب نام بودند طرح ما را برگزیدند، اما در تاریخ 12/9/92آرشیتکت دیگری که اصلاً در مسابقه حضور پیدا نکرده بود مأمور شد پروژه را انجام دهد .اکسپو در شان ایران نبود سپس دکتر شیوا آراسته به نقد حضور ایران در اکسپو پرداخت و گفت: ما در دوره های بسیاری در اکسپو شرکت کردیم که وزارت ارشاد مسئول برگزاری آن بوده است .5 دوره نیز مهندس فرهاد احمدی طراحی اکسپو را بر عهده داشت.وی افزود:امسال ایران بهترین زمین نمایشگاه را خرید درحالی که سال های گذشته به ما سوله ای می دادند و جزو کشورهای فقیر بودیم.ضمن اینکه در اکسپوی میلان 70 میلیارد دلار و در چین 7 میلیارد دلار بودجه داشتیم.آراسته با بیان اینکه؛شعار اصلی اکسپو تغذیه کره زمین و انرژی برای حیات بوده که چالشی بسیار بزرگ بود که باید با آن روبه رو می شدیم ،بیان کرد:طراحی و دکوراسیون داخلی پاویون ایران در شان سرزمین ایران نیست .در طراحی داخلی شاهد سردیس مشاهیر هستیم یعنی در سفره ایرانی ما کله می خوریم!سفره ایرانی جایگاه خاص و تعریفی مشخص دارد و جای مانیتور و کله حافظ وسعدی نیست.وی ادامه داد: میز غذا شبیه عروسی است و رومیزی ها چروک است و خانم ها لباس فرم متحدالشکل ندارند . حتی یک قطعه فرش ایرانی در داخل پاویون ایران وجود ندارد .شکل پاویون شبیه یک ماهی شکم پر است که چند تا خلال هم اطراف آن قرار داده اند و اصلاً سفره ای دیده نمی شود. کاش چند تا تنور و خانم هایی با لباس محلی می آوردند و در سالن قرار می دادند تا به مردم نان بدهد .آراسته تأکید کرد: در این ضیافت بوی نان ایرانی نمی آید.گویا ایران هویت و پیشینه تاریخی ندارد.همچنین نشانه و نماد با لباس متحدالشکل و سفال ندارد و نیز یادمان رفته که سفره ایرانی را روی فرش ایرانی می اندازند.وی در پایان گفت:پیشنهادم این است که موضوع شرکت در اکسپو زیر نظر یک نهاد غیردولتی در تعامل با نهادهای دولتی قرار گیرد و با محوریت فرهنگ تاریخ تمدن و با حضور برجستگان تشکیل شود. تا در اکسپو دبی در سال 2020 آبروریزی نشود .قاعده بازی را رعایت کنیم شهاب الدین ارفعی معمار صاحب نام در این نشست به سخنرانی پرداخت و گفت: .وقتی می توانیم در یک رقابت حضور پیدا کنیم و پیروز شویم باید به قاعده آن رقابت آگاه باشیم و بر اساس آن قاعده عمل کنیم .این معمار ادامه داد: مسابقه اکسپو درس بزرگی به من و همراهانم داد و ما یاد گرفتیم که حتی اگر ما قاعده بازی را بلد باشیم اما کارفرما بلد نباشد بازهم دچار مشکل می شویم .ارفعی گفت: به نظرم شرکت ما در اکسپوهای مختلف در این چند سال از دوره ناصرالدین شاه هم ضعیف تر بوده است،چون برنامه ریزی نداشته ایم.به عنوان مثال در این مسابقه 12 شرکت حضور پیدا کردند تا محصولی را به منصه ظهور برسانند و در یک میدان رقابت بین المللی معرفی کنند اما آن چیزی که ساخته شده،ایده کدام یک از این 12 شرکت است؟ چه کسی تصمیم گرفت از خرد جمعی فعالیت مشاوران که این همه هزینه انجام دادند، ردپایی در این اثر نباشد. با این اتفاقات نسل جوان چگونه می توانند وارد رقابت حرفه ای و شرکت در مسابقات شوند ؟.گفتنی است؛ این هم اندیشی با پرسش و پاسخ شرکت کنندگان پایان یافت.