در عطش یک جرعه وام مسکن

در عطش یک جرعه وام مسکن معاون محترم وزیر راه و شهرسازی از افتتاح 1600 حساب برای دریافت تسهیلات مسکن از آغاز فعالیت پس انداز مسکن یکم در طی 5 روز خبر داده است. قبل از پرداختن به چند و چون افتتاح حساب و اینکه با این میزان استقبال نهایتاً چه بخشی از متقاضیان واقعی مسکن سر خانه و زندگی شان خواهند رفت، لازم می دانم به دو نکته اشاره کنم.نکته اول این که پیش از باخبر شدن از این خبر قصد داشتم موضوعی دیگر از مسائل بازار مسکن را به عنوان سرمقاله مدنظر قرار داده و به آن بپردازم که با دریافت این مطلب ترجیح دادم آن موضوع را به شماره های بعد موکول کرده و استقبال از وام را در اولویت قرار دهم و دوم ایجاد این سئوال که اعلام خبر این چنینی یعنی خبر "تعداد افتتاح حساب برای دریافت تسهیلات مسکن" چقدر در حوزه کاری روابط عمومی بانک و تا چه حد درحوزه تحلیلی معاون وزیر که سیاستگذار و مدیریت کننده اینگونه اخبار است، قرار دارد؟ در این مورد هیچ گونه اظهارنظری نمی کنیم فقط در حد یک سؤال مطرح گردید تا ان شاءالله مورد تامل تحلیلگران و شاید خود راوی قرار گیرد.اما اصل موضوع که در این مقال مورد توجه است همان طور که ذکر گردید اعلام افتتاح 1600 حساب سپرده برای دریافت وام اولی است و استقبالی که عجولانه از آن تعبیر به «عطش وام در بازار مسکن»شده است. البته خوانندگان گرامی پس از مطالعه این مطلب درخواهند یافت که این عطش چقدر سوز بی آبی و تشنگی این بازار را برآورده یا به سراب تبدیل خواهد کرد .با فرض درستی افتتاح 1600 حساب در 5 روز اول ایجاد صندوق پس انداز مسکن یکم و باز با فرض صحت میانگین 17 میلیون تومان سپرده گذاری توسط هر سپرده گذار، با یک حساب سرانگشتی مشاهده می شود تعداد سپرده گذاران به طور متوسط 320 نفر در هر روز بوده اند که اگر 17 میلیون تومان متوسط سپرده توسط هر سپرده گذار را در تعداد ایام سال با احتساب ایام تعطیل ضرب کنیم کل سپرده به دست خواهد آمد و آنگاه پاسخگو بودن یا نبودن مبلغ سپرده به متقاضیان مشخص خواهد شد. ازآنجاکه تعداد روزهای یک سال ( طول دوره ای که برای ماندن مبلغ سپرده گذاری برای دریافت وام 80 میلیون تومانی الزامی شده است) 365 روز است،اما از کل روزهای سال حدود 74 روز به علت تعطیل رسمی بودن و سایر تعطیلات امکان مراجعه به بانک و افتتاح حساب وجود ندارد. باز با یک تفریق ساده اگر از 365 روز 74 روز تعطیل رسمی- با یکی دو روز بالا و پایین- را کم کنیم حدود 290 روز در سال امکان افتتاح حساب وجود خواهد داشت. حال اگر 290 روز را در 320 نفر افتتاح کننده حساب در یک روز ضرب کنیم البته با این فرض که عطش استقبال روزهای آغازین در روزها و ماه های آینده فروکش نکرده باشد، در کل می توان به رقم 92 هراز و 800 نفر افتتاح کننده حساب در طول یک سال رسید یعنی در طول یک سال با این شدت استقبال کمتر از یک صد هزار نفر از متقاضیان مسکن در بانک سپرده گذاری کرده و پس از یک سال حائز شرایط دریافت وام 80 میلیونی خواهند شد .با ضرب رقم 92 هزار و 800 نفر افتتاح کننده حساب در عدد 17 میلیون تومان ( متوسط سپرده هر نفر) مبلغ کل سپرده این افراد 1577 میلیارد و 600 میلیون تومان خواهد بود ؛به عبارت دیگر جمع آوری نقدینگی 92 هزار و 800 نفر در طول یک سال عدد فوق خواهد بود که اگر آن را به 80 میلیون تومان یعنی حداکثر مبلغی که می توان در کلانشهر تهران به عنوان وام دریافت کرد، تقسیم کنیم از 1577 میلیارد و 600 میلیون تومان فقط می توان به 19 هزار و 720 نفر وام 80 میلیون تومانی داد. ناگفته نماند همه 19 هزار و 720 نفر در صورتی پس از یک سال به وام 80 میلیونی دست خواهند یافت که همگی در همان روز اول آغاز فعالیت صندوق، افتتاح حساب کرده و متوسط 17 میلیون تومان را سپرده گذاری کرده باشند. پس با تمام این فرض ها که همگی نشان دهنده استقبال روز اول افتتاح حساب و همگی با نگاه خوش بینانه مفرط استمرار استقبال با همان عطش روزهای آغازین فرض شده اند درمجموع 19 هزار و 720 نفر امکان برخورداری از وام 80 میلیون تومانی را خواهند داشت اما آیا 19هزار و 720 نفر چه بخشی و چند درصد از متقاضیان نیازمند به مسکن را شامل می شود؟.اگر در این مورد هم از گفته و آمار خود مسئولان محترم وام بگیریم و به آن آمارها استناد کنیم که" سالانه در کشورمان به یک میلیون واحد مسکونی نیاز داریم" با یک تناسب ساده جواب " x "یعنی درصد 19 هزار و 720 نفر از صد در صد یک میلیون نفر به بیش از پنج دهم (0.5) نخواهد رسید. روشن تر اگر بگوییم به 19 هزار و 720 نفر حائز شرایط یعنی 0.5 درصد از یک میلیون متقاضی یا نیازمند مسکن در یک سال وام مسکن تعلق خواهد گرفت چراکه کل سپرده گذاری با سپرده متوسط 17 میلیون تومان در روز توسط 320 نفر بیش از 1577 هزار و 600 میلیون تومان نخواهد بود .اکنون با این آمار و ارقام بهتر مشخص می شود که سیاست گذاری برای جمع آوری نقدینگی با حدود سپری شدن 2 سال کار کارشناسی چقدر برای پاسخگویی و برآورده کردن نیاز بازار مسکن مؤثر و مفید خواهد گردید. اگر رونق اقتصاد کشور را نیز از رونق بازار مسکن و پاسخگویی به پنج دهم متقاضیان واحد مسکونی قیاس بگیریم آنگاه اثربخشی مدیریت و سیاست گذاری های متولیان ساماندهی بخشی مسکن و به تبع اقتصاد بیشتر نمایان خواهد شد. در پایان کلام آنچه باید به بزرگواران آمار دهنده توصیه کرد تا قبل از اعلام اخبار و پس از صرف دوسال کار کارشناسی برای اجرای یک سیاست گذاری یا تصمیم مد نظر قرار دهند این است که؛ سخت نیست با یک حساب سر انگشتی جمع ، تفریق ، ضرب و تقسیم به پایان کار نه فقط اندیشید که تقریباً و تحقیقا بتوان رسید و آنگاه سایر تصمیمات و سیاست گذاری ها را بر آن مبنا طراحی،برنامه ریزی و اجرایی کرد. سخن آخر اینکه امیدواریم همه محاسبات ناچیز ما از اعداد و ارقام پنج دهم درصدی مشمولان دریافت وام، با اعلام آمار صحیح و واقعی تعداد وام های پرداخت شده به متقاضیان و آمار تعداد هموطنان خانه دار شده از قِبَل وام مسکن توسط مدیران زحمتکش بانک ها و متولیان ساماندهی بازار مسکن با محقق کردن برنامه های مسکنی تکذیب شود. قادر نصیری ترزنق