کار را از دست تعاونی ها خارج کردند

علی خواجوی بجستانی، علاوه بر این که رئیس هیات مدیره اتحادیه سراسری مسکن کارکنان دولت است مدیرعامل اتحادیه تازه تاسیس «نظارت بر رشته مسکن» که وظیفه بازرسی و کنترل عملکرد تعاونی های مسکن را بر عهده دارد نیز هست. مهندس خواجوی که با قوت و قدرت از عملکرد تعاونی ها دفاع می کند خودش ید طولایی در ساخت و ساز از طریق تعاونی ها دارد و در پردیس، هشتگرد و کرج چندین پروژه اجرا کرده که یکی از آنها پروژه ای دو هزار واحدی در حسن آباد کرج بوده که به گفته خودش آن واحدها در قالب تعاونی و با قیمت مناسب ساخته و تحویل شده است.پیام ساختمان: عملکرد تعاونی های مسکن کشور را چگونه می بینید؟تعاونی های مسکن در طول تاریخ کشورمان شکل گرفته و در حال حاضر 26 هزار تعاونی مسکن در سراسر کشور داریم. این تعاونی ها موفق بوده اند و نمونه های کاری آنها هم فراوان است: شهرک های اوج، فرهنگیان، خلبانان شکاری، خلبانان 330، نهاجا، نداجا، و ... ، ولی همه این کارها بی سرو صدا بوده و روی آنها تبلیغاتی صورت نگرفته در حالی که این تعاونی ها سالانه هزاران واحد مسکونی با ارزان ترین قیمت و با سود کم ساخته و تحویل داده اند. تعاونی ها به دنبال سود نیستند و واحدهای ساخته شده را باید به قیمت تمام شده به اعضا بدهند. در گذشته هر ارگانی مثل نیروی هوایی، نیروی دریایی، سازمان های مختلف، نهاد ریاست جمهوری و غیره هر کدام خودشان تعاونی مسکن داشتند و بعضا هنوز دارند و مقامات آن نهاد پشتیبان تعاونی ها بودند؛ چون پول خرد اعضا را جمع و آن را در طی چند سال تبدیل به خانه می کردند و تحویل متقاضیان می دادند. ولی متاسفانه چون روی کار آنها تبلیغاتی صورت نمی گرفت فعالیت های آنها خیلی بارز نبود.پیام ساختمان: با این عملکرد موفق به گفته شما، چرا طرح مسکن مهر که از ابتدا دست تعاونی ها بود از آنها گرفته شد؟ مسکن مهر طرحی عالی بود ولی وزارت راه و شهرسازی در وسط کار - به خاطر این که برخی مهندسان و انبوه سازان دور و بر خودشان که حتی بعضی از آنها خارج از کشور هستند سود بیشتری ببرند - کار را از دست تعاونی ها خارج و به انبوه سازان سپرد و یا به شرکت های خارجی مثل شرکت های ترک داد، در حالی که ما در کشورمان نیازی به مسکن ساز خارجی نداریم و خودمان در داخل توانمندی بالایی داریم. ایرانیان و تعاونی های مسکن در تاریخ کشورمان مسکن ساز بوده اند ولی متاسفانه سرنوشت مسکن مهر عوض شد. مبالغ هنگفتی هم از بانک ها برای مسکن مهر اختصاص و به انبوه سازان دادند. انبوه سازان هم که همه می دانند، چون در مناطق بالای شهر دفتر کار و کلی منشی و کارمند و این طور هزینه ها دارند، تمام قراردادهایشان باید برایشان سودآور باشد تا انجام بدهند والا اصلا وارد این طور قضیه ها نمی شوند. در نتیجه قیمت های تمام شده مسکن در قالب انبوه سازی گران در می آید؛ ولی تعاونی ها نماینده و مورد اعتماد یک گروه هستند و بر کار آنها هم نظارت وجود دارد و قانون تعاونی ها هم می گوید کار آنها سود نباید داشته باشد و باید واحدها به قیمت تمام شده به اعضا واگذار شود. پیام ساختمان: یعنی شما علت گرانی مسکن را این مسائل می دانید؟بله، علت این که در حال حاضر مسکن این قدر گران شده و قیمت آن بالا رفته این است که تعاونی های مسکن از چرخه ساخت و ساز خارج شده اند و وزارت مسکن نه به تعاونی ها زمین می دهد و نه وام. بیشتر پروژه های تعاونی های مسکن هم متوقف شده است چون وقتی برای وام مراجعه می کنند به آنها وام نمی دهند و می گویند می توانید در قالب مسکن مهر وام بگیرید! وام مسکن مهر هم معضلات خاص خودش را دارد و باید متقاضیان واجد شرایط مسکن مهر باشند. همین موضوع مردم را به سمت «قولنامه درست کردن» سوق داده است! تا خودشان را ساکن تهران جا بزنند! این شیوه به نظر ما غلط است.پیام ساختمان: وام مورد نظر شما از وام انبوه سازان کمتر است؟تعاونی ها تا قبل از مسکن مهر برای هر واحد دو تا چهار میلیون وام می گرفتند و کار را تمام می کردند ولی الان در حالی که هنوز زمین پروژه مشخص نیست 25 میلیون وام به ازای هر واحد به انبوه سازان می دهند! بعد هم از هر متقاضی که بسیاری از آنان جوان هستند 10 تا 15 میلیون تومان که باید به کار و کسبش بزند می گیرند و او بدهکار می شود و تا آخر عمر باید قسط بدهد و نهایتا یک واحد 60 متری تحویلش می دهند! به نظر ما این روش غلط است و مسکن باید به خانواده ها داده شود و آنها به فرزندانی که خودشان صلاح و مناسب می دانند بدهند. به این شکل پول های خرد و ناچیز سطح جامعه جمع و در بخش مسکن سرمایه گذاری می شود. در قدیم هم همینطور بود و ما به اعضا اعلام می کردیم در فلان پروژه ثبت نام کنید که قیمت تمام شده هر واحد آن فلان مقدار است. مردم هم ثبت نام می کردند و در طی دو سه سال اضافه پس اندازشان را می آوردند و ما هم از وام بانکی استفاده نمی کردیم و ساخت و ساز از پول پس انداز مردم بود. الان متاسفانه پس انداز مردم در بخش سکه و دلار فعال شده است.پیام ساختمان: به نظر شما چاره چیست؟باید وام مسکن آزاد شود و در ساخت و ساز کشور تعاونی های مسکن که کارشان سودآور نیست و با قیمت تمام شده واحدها را واگذار می کنند غالب باشند، اگر چه انبوه سازان هم می توانند در چرخه ساخت و ساز باشند. به نظر ما باید تعاونی های مسکن در اولویت باشند و وزارت راه و شهرسازی باید در دولت آینده سیاستش را عوض کند و زمین و وام کم بهره در اختیار تعاونی ها قرار دهد تا تعاونی های مسکن بتوانند فعالیت کنند و قیمت مسکن بشکنند. اگر روال کنونی ادامه داشته باشد پیش بینی ما این است که افزایش قیمت مسکن ادامه خواهد داشت و اجاره بها بیشتر می شود؛ چون انبوه سازان دنبال منافع خودشان و کسب سود بیشتر هستند و به فکر متقاضیان نیستند و ترجیح می دهند قیمت تمام شده شان بالا برود تا سود بیشتری ببرند در حالی که در تعاونی ها این طوری نیست.پیام ساختمان: ولی تائید می کنید که روال تصمیم گیری در تعاونی ها خیلی زمان بر است چون باید اعضای هیات مدیره جمع شوند تا تصمیمی گرفته شود و این امر از سرعت کارها کم می کند؟ زمان بر هست ولی کارها درست انجام می شود. بهتر است تصمیمی را پنج نفر بگیرد تا یک نفر. در شرکت های انبوه سازی تصمیمات زودتر گرفته می شود ولی تالی فاسد آن بیشتر است. هیچ تعاونی نبوده که پول مردم را برداشته باشد و فرار کرده باشد، چون همه از لحاظ قانونی کنترل می شوند و نمی توانند تخلف کنند. مثلا یک قطعه چک را باید دو سه نفر امضا کنند و سایر تصمیمات باید در صورتجلسه هیات مدیره مطرح شود. این کارها مقداری زمان بر هست ولی حیف و میل در آن کمتر است.پیام ساختمان: ولی ما شاهد تخلفات در تعاونی های مسکنی هم بوده ایم!در تعاونی های مسکن هم تخلفاتی شده ولی در حدی که سر و صدا در باره آن برپا شده نبوده و حداکثر چهار پنج درصد بوده است. ما برای کنترل تعاونی ها بخش نظارت تشکیل داده و بر کار تعاونی ها نظارت می کنیم. هیچ کاری را نمی توان گفت صد در صد درست بوده، ولی مطمئنا 95 درصد تعاونی ها درست عمل کرده اند. این را همه می دانند چون در هر اداره ای تعاونی های مسکن وجود دارد و خوب عمل کرده اند و احدهای ساخته شده را تحویل داده اند.