چرا از تسهیلات انرژی نو استقبال نشد؟

حدود یک سال پیش موضوع تسهیلات نصب تجهیزات انرژی نو توسط هوشنگ فلاحتیان، معاونت برق وزارت نیرو مطرح شد و تبلیغات گسترده ای برای نصب پنل های خورشیدی خانگی به راه افتاد در نتیجه متقاضیانی به ادارات برق سراسر کشور برای اطلاع یا دریافت این تسهیلات مراجعه کردند ولی اعطای وام بلاعوض 4.5 میلیون تومانی با استقبال گسترده ای از جانب مردم روبه رو نشد.البته نمی توان گفت طرح خورشیدی کردن بام خانه ها شکست خورده اما به دلایلی که در رأس آنها نیز قیمت بسیار پایین برق در کشور است طرح یک میلیون بام خورشیدی در ایران محقق نخواهد شد.ارزانی قیمت برققیمت برق تا حدی ارزان است که مردم پرداخت پنج میلیون تومان به صورت یکجا برای اینکه ماهانه حدوداً 27 هزار تومان از هزینه برق آنها کاسته شود را مقرون به صرفه نمی دانند. با احتساب سود بانکی برای پرداخت هزینه 5 میلیون تومانی برای نصب سیستم های فوتوولتائیک خانگی ماهانه می بایست دو برابر هزینه برق فعلی پرداخت شود، به عبارتی ماهانه 55 هزار تومان هزینه سرمایه گذاری برای داشتن برق خورشیدی خواهد بود تا 27 هزار تومان از هزینه فعلی کاسته شود.دراظهارنظرهایی جداگانه حمید چیت چیان، وزیر نیرو و همچنین هوشنگ فلاحتیان، معاونت برق وزارت نیرو دلیل عدم استقبال از سلول های فوتوولتائیک خانگی را ارزانی برق دانسته اند، به گفته فلاحتیان در زمان ثبت نام برای نیروگاه برق خورشیدی خانگی: «برق در ایران فوق العاده ارزان است و طبیعی است شروع چنین فعالیتی زمان بر می شود.»به مشترکین گفته شده سیستم یک کیلوواتی خورشیدی با هزینه 9 میلیون تومان بر بام خانه های شما نصب می شود که 4٫5 میلیون تومان آن را دولت می دهد. آنچه گفته نشده است اینکه مصرف آنها چند کیلووات ساعت است و اینکه این سیستم چقدر از مصرف آنها را شامل می شود. مضاف بر این در درازمدت این سیستم از نظر عددی چقدر به سود مصرف کننده است و هزینه تعمیرات و نگهداری از این تکنولوژی نو در بازار ایران چقدر است.مردم نسبت به هزینه های کم شده ناشی از نصب پنل های خورشیدی دیدی نداشته و نمی توانند درک درستی از رقم و قیمت برق در هر دو حالت داشته باشند. از نوع تبلیغات صورت گرفته نمی توان فهمید کل برق آنها از این به بعد رایگان خواهد شد یا فقط بخشی از آن را جبران می کند. مردم در اینکه تعرفه های برق آنها چطور محاسبه خواهد شد نگران بوده و مطمئن نیستند که بتوانند با نصب نیروگاه خورشیدی خانگی هزینه های خود را به طور قابل توجهی کم کنند.کیفیت پایین تجهیزات وارداتیگفتمان غالب بازار ایران ارزانی است و کیفیت در مرحله بعدی قرار دارد. این موضوع در بین واردکنندگان تجهیزات سلول های فتوولتائیک نیز صدق می کنند و برخی از واردکنندگان ضعیف ترین تجهیزات چینی را به بازار ایران وارد می کنند. تبلیغ منفی برای انرژی نو، اینکه مشخص نیست تجهیزات اعطایی توسط ادارات برق با چه تضمینی نصب می شوند و چند سال گارانتی دارند.شرکت های توزیع نیروی برق خود از طرف مردم با شرکت های مشخصی وارد مذاکره شده و متقاضیان موظفند از همین شرکت ها نیروگاه خود را خریداری و نصب کنند و لذا شرکت های توزیع که خود به جای مردم تصمیم گرفته و آنها را به صورت مستقیم و غیرمستقیم وادار به استفاده از این تکنولوژی پاک می کنند. شرکت های توزیع از گارانتی 20 ساله می گویند ولی تضمین مشخص و قابل استنادی نمی دهند که تا بیست سال چگونه از این نیروگاه ها بهره برداری و استفاده می شود.اجرا نکردن بهتر از اجرای نادرستبیشترین دغدغه فعلی در زمینه نحوه اجرای این طرح است چراکه اجرای نادرست آن و نارضایتی مردمی برای همیشه آنها را نسبت به نیروگاه های خورشیدی بدبین خواهد کرد. با توجه به اینکه نیروگاه های خورشیدی خانگی در سراسر کشور نصب شده و خیلی از مشترکین با آن آشنا می شوند منتظر خواهند ماند تا نتیجه آن را در پشت بام های نصب شده ببینند و لذا تصمیم آینده آنها به شدت متأثر از نتیجه پیاده سازی طرح فعلی است.اجرای نادرست آبگرمکن های خورشیدی در برخی از پارک ها باعث شده بود که فرهنگ سازی جواب عکس داده و مردم را نسبت به این آبگرمکن ها بدبین کند.در صورت اجرای درست طرح خورشیدی کردن بام منازل در آینده به راحتی می توان مردم را دوباره تشویق به نصب نیروگاه خورشیدی کرد و اجرای درست طرح، فرهنگ سازی خوبی را در پی خواهد داشت. لذا وزارت نیرو باید تمام تلاش خود را کرده تا به بهترین شکل ممکن این طرح پیاده شود در غیر این صورت ادامه آن در آینده بسیار سخت خواهد بود.