سرمایه گذاران خارجی پشت دروازه های ایران

در روزهای اخیر جزئیات بیشتری از حضور سرمایه گذاران خارجی در بخش های مختلف آشکارشده است. دیدار مقامات آلمانی با وزیر نیرو و جلسه شورای اقتصاد در مورد سرمایه گذاری های خارجی نشانه به ثمر رسیدن مذاکرات هیئت های تجاری با وزرای اقتصادی و وزیر امور خارجه بلافاصله بعد از توافق نامه وین بود. گرچه به گفته مسئولان ایرانی تمرکز مذاکرات بیشتر در بخش های انرژی و آب و برق بوده است اما سرمایه گذاری در بورس، داروسازی و خودرو نیز بی نصیب نمانده است. حتی به گفته روزنامه« واشنگتن تایمز» سرمایه گذاران آمریکایی نیز بی اشتیاق به ورود به بازار ایران نیستند و مقام های ایرانی نیز منعی برای آن ندارند. طرح های ناتمام و فرصت رفع تحریم ها تحریم ها ضربه زیادی به طرح های بزرگ ملی و منطقه ای ایران زد. ناتمام ماندن پروژه های پارس جنوبی و همچنین خط لوله گاز طبیعی ایران و پاکستان ازجمله آنها بوده است که با رفع تحریم ها اجرای آنها شدت گرفت. در هفته گذشته«نارندا مودی» وزیر بازرگانی هند نیز به ایران سفر کرد تا مناسبات اقتصادی میان دو کشور گسترش یابد. در دوران تحریم به دلیل تحریم های بانکی انتقال ارز فروش نفت میان دو کشور با موانعی روبه رو شده بود. پل سولیوان اقتصاددان دانشگاه دفاع ملی آمریکا در مورد رفع تحریم ها و باز شدن درهای تجارت و سرمایه گذاری خارجی به نیویورک تایمز گفت: « هر زمان درهای صنایع نفتی ایران گشوده شود، به طور یقین بازار انرژی جهان دستخوش تحول خواهد شد.» بخش مسکن نیز از سرمایه گذاری های خارجی بی نصیب نمانده است. شرکت های سرمایه گذار املاک در دبی و بانک اسلامی (Islamic Bank PJSC) بی صبرانه مشتاق سرمایه گذاری در بخش صنعت ساختمان ایران هستند. کشورهای ترکیه و روسیه ازجمله کشورهایی هستند که در دوران تحریم هیچ گاه مناسبات خود را با ایران قطع نکردند بااین حال این کشورها نیز از رفع تحریم ها منتفع خواهند شد. ترکیه حتی حاضرشده بود بهای گاز خریداری شده خود را به طلا پرداخت کرده و بر تحریم ها غلبه کند و به این ترتیب در سال 2014 بالغ بر 398 میلیون دلار طلا به ایران وارد شد که با توجه به وابستگی بیشتر ترکیه به سوخت ایران پیش بینی می شود این رقم به 2.58 میلیارد دلار افزایش پیدا کند که این خبر خوبی برای پالایشگاه توپراس ترکیه است که تنها پالایشگاه استخراج نفت خام در این کشور است. حجم صادرات ترکیه پیش از تحریم ها 600 هزار تن بود که به شکل قابل ملاحظه ای این صادرات پس از تحریم ها کاهش یافت. نگاهی به حضور شرکت های ترکیه ای پس از توافقنامه وین نشان از خیز اقتصاد ترکیه برای ورود دوباره در بازار ایران دارد. به گفته «ویسل یایان» دبیر موسسه تولیدکنندگان آهن و فولاد ترکیه با رفع تحریم ها بازار فولاد ترکیه احیا گردیده و بخش های دیگری همچون کشتیرانی و صنعت حمل ونقل نیز شاهد رشد خواهد شد. در انتظار اروپایی ها اما آنچه ایران خواهان آن است بازگشت سرمایه گذاران بزرگ اروپایی جهت سرمایه گذاری پایدار و طولانی مدت است گرچه ورود بازیگران اصلی معمولاً محتاطانه و با رعایت تمام ملاحظات خواهد بود. هیئت های آلمانی نخستین گروهی بودند که پس از توافق وین راهی ایران شدند و بلافاصله بعد از آنها هیئت هایی از فرانسه، سوئیس، اتریش و حتی هیئت بلندپایه ای از انگلستان راهی ایران شدند و با وزرای اقتصادی نفت، نیرو، صنعت و معدن دیدارهایی داشتند. انتقال گاز به سوئیس و از طریق سوئیس به اروپا که اجرای آن 7 سال قبل به دلیل تحریم ها متوقف شده بود ازجمله آنهاست. قرار بر این است که گاز ایران از طریق ترکیه به سوئیس انتقال یابد و ازآنجا به کشورهای دیگری اروپای غربی همچون ایتالیا فرستاده شود. طی مذاکراتی با هیئت آلمانی توسعه نیروگاه های ایران توسط این کشور و تبدیل نیروگاه های سوختی به سیکل ترکیبی و همچنین توسعه انرژی های تجدید پذیر در دستور کار قرارگرفته است. قراردادهای نفتی و گازی ازجمله موافقت نامه هایی است که بین ایران و هیئت های خارجی به امضا رسید. به گفته سایت خبری «سی.ان.ان » به محض اینکه توافق نهایی به دست بیاید، درهای ایران به روی فعالیت اقتصادی بازخواهد شد و صدها میلیون دلار، شاید حتی میلیاردها دلار پول به اقتصاد ایران سرازیر می کند. بخشی که سریع ترین و بیشترین جهش را تجربه خواهد کرد، صنعت مالی ایران است. همچنین خبرگزاری بلومبرگ در گزارشی به نقل از رئیس ایمیدرو نوشت: علاقه جهانی به صنعت معدنکاری ایران از زمان بیانیه سوئیس که دورنمای پایان تحریم ها را پیش رو قرار داد، افزایش یافته است. مهدی کرباسیان، معاون وزیر صنعت، معدن و تجارت می گوید: سرمایه گذاران بسیاری آماده ورود به این بخش هستند و در این خصوص ایمیل هایی از فرانسه، آلمان، بلژیک، انگلیس، استرالیا و کانادا دریافت کرده ایم. همچنین نشست هایی نیز با گروهی از سرمایه گذاران و بازرگانان هندی و روس داشته ایم». به گفته کرباسیان، سرمایه گذاران خارجی که خواهان ورود به بخش معدن ایران هستند با قوانینی که از دارایی های آنها حمایت می کنند، به خوبی مورد استقبال قرار می گیرند. شرکت های خارجی اجازه خواهند داشت مالکیت کامل سرمایه گذاری های معدنی را در اختیار داشته باشند. نوع سرمایه گذاری شرکت های خارجی در بخش معدن و صنایع معدنی به صورت مستقل و مشارکتی قابلیت اجرا دارد و سرمایه گذاران می توانند به صورت سهامدار نیز در این بخش فعالیت کنند. در مسیر پتروشیمی پتروشیمی یکی از صنایعی است که بسیار مورد استقبال سرمایه گذاران خارجی قرارگرفته و وزارت نفت در ماه های اخیر با بیشترین ترافیک هیئت های خارجی همراه بوده است. دراین باره معاون وزیر نفت اعلام کرده است که غول های بزرگ پتروشیمی برای مشارکت در صنایع پتروشیمی ایران صف کشیده اند. بر اساس گفته های عباس شعری مقدم در صورت لغو تحریم ها و با مشارکت خارجی ها، ظرفیت تولید پتروشیمی ایران دو برابر خواهد شد و در صورت توافق نهایی و تعلیق کامل تحریم ها، از تابستان سال جاری سرمایه گذاران خارجی به سمت ایران و به ویژه صنعت نفت و پتروشیمی هجوم خواهند آورد. علاوه بر این طی روزهای اخیر اولین گروه کارمندان شرکت حفاری «ر.ر.س» وارد فرودگاه اهواز شده اند و مورد استقبال مدیران این شرکت نیز قرار گرفته اند. این برای اولین بار است که این شرکت چندملیتی وارد حوزه حفاری ایران شده است.این شرکت ازجمله شرکت های چندملیتی (آلمانی، هلندی و کانادایی) فعال در حوزه حفاری های نفت و گاز است که در ایران دفتر منطقه ای داشته و در سال های پیش از تحریم نیز مشغول فعالیت بوده است. اما پس از انتشار بیانیه سوئیس، برای مذاکره و شروع به کار دوباره به ایران آمده است.