راهکار مقابله با تراکم فروشی شهرداری ها

عباس آخوندی در نشست پرسش و پاسخ با دانشجویان رشته معماری و شهرسازی دانشگاه شهید بهشتی که پیش از ظهر یکشنبه 25 بهمن با حضور آقایان دکتر ندیمی، مظفر صرافی، محمدحسن شریف زادگان رئیس دانشکده معماری و شهرسازی دانشگاه شهید بهشتی و وزیر راه و شهرسازی در این دانشکده و با موضوع بررسی چالش های ایران شهر برگزار شد، در پاسخ به نکته دکتر ندیمی یکی از اعضای پنل که نسبت به افراط در نظریه پردازی و دوری از حوزه عمل در اجرای اندیشه ایران شهری سخنانی اظهار کرد، گفت: برای اینکه بتوانیم از حوزه نظریه به عمل برسیم، باید اندیشه داشته باشیم. اتفاقا در حوزه نظریه است که کمبود داریم و منجر به مشکلاتی در حوزه عمل شده است. ما در حوزه نظریه پردازی بسیار کم کار کرده ایم و فکر نمی کنم بتوانیم در یک سخنرانی یکی دو ساعته نگاه آسیب شناسانه به مشکلات هویتی ایران بعد از مشروطه داشته باشیم. وزیر راه و شهرسازی ادامه داد: موضوعی که ما در وزارت راه و شهرسازی برای اجرای اندیشه ایران شهری دنبال می کنیم، اندیشه بازآفرینی شهری است که می توانیم آن را جایگزین انواع طرح های جامع شهری کنیم. همچنین از این اندیشه می توان برای توسعه شهر با اتکا به مشارکت مردم و نزدیک بودن به محیط، استفاده کرده و یک درک جدید از توسعه ایران شهری به دست بیاوریم. البته مدت کمی است که اندیشه بازآفرینی شهری را وارد چرخه نظریه و عمل کرده ایم که به همین دلیل هنوز نمی توان نتایج و آثار خاصی بر آن در مدیریت شهری مترتب دانست و نیازمند گذر زمان است تا این اندیشه خود را در شهرسازی مدرن نشان دهد. وی در پاسخ به پرسشی درباره ابزار مورد نیاز برای بازگشت به اندیشه ایران شهر و فرار از تراکم فروشی شهرداری ها اظهار کرد: ما دو کار کردیم؛ یکی بحث ایجاد درآمدهای پایدار برای شهرداری هاست به این صورت که باید مفهوم منافع عمومی را بپذیریم که می تواند متفاوت از منافع ملی ولی در ذیل آن باشد. ما در ایران تنها یک سطح منفعت و یک سطح قانونگذاری دارم که آنها هر دو ملی هستند اما در سطح شهری مانند کاشان هم می توانید منافعی برای مردم ایجاد کنیم که قطعا با منافع مردم مشهد متفاوت است ولی با منافع ملی در تضاد نیست و می تواند در ذیل آن باشد. آخوندی با بیان اینکه برای رسیدن به این موضوع باید حکمروایی شهری و محلی پرقدرت و با اختیارات بالا ایجاد کنیم، ادامه داد: منابع مالی آن را هم خود مردم شهرها می بایست تأمین کنند. این یک راهکار بنیادین است که سطحی از حکمروایی شهری را می طلبد و نیاز به کار گسترده در دانشکده های جغرافیا گرایش برنامه ریزی شهری و معماری و شهرسازی دارد. وی تصریح کرد: بدون چنین موضعی همواره یکی از پایه های بهبود برنامه ریزی بهبود شهری می لرزد. همچنین ما در این مدت که از عمر دولت می گذرد جلوی سوداگری در شهر را گرفته ایم. ضمن اینکه درباره نظام درآمد محلی لایحه داریم که در دولت در حال بررسی است. ولی آنچه از همه مهمتر است این است که ما هنوز در سطح آگاهی رسانی عمومی مشکل داریم که دانشگاه های نقش مهمی در این زمینه دارند. وزیر راه و شهرسازی در پاسخ به پرسش دیگری درباره ارتباط میان از جا کندگی اجتماعی و اندیشه ایران شهر تصریح کرد: وقتی از ساختار جامعه جدا می شویم به این وضع بی وزنی در شهرسازی دچار می شویم. ساختار معرفتی چیزی است که در طول تاریخ محصول زندگی تمدنی ملت هاست و از آن به اندیشه ایران شهر برگشت می شود. بازگشت به ریشه های فرهنگی اجتماعی ایران که به اندیشه ایران شهر برمی گردد راه حل این مشکلات است. وی سپس به این پرسش که اندیشه ایران شهر با تمدن جهانی چه ارتباطی دارد چنین پاسخ گفت: درباره جهانی شدن بحث های زیادی صورت گرفته است پولانی می گوید آیا تصور جهان یکسان وجود دارد؟ پاسخ: نه؛ مفهوم جهانی شدن این است که از هر نقطه ای هر فردی این مفهوم را به گونه ای خاص می فهمد. ما قرار است در ایران امروز زندگی کنیم بنابراین اندیشه ایران شهر به ایران قدیم بازگشت نمی کند آنچه اهمیت دارد بازخوانی این اندیشه است تا بتوانیم از تضارب جهانی و اسلامی آرا بهره ببریم. آخوندی درباره انطباق اندیشه ایران شهری با حوزه حمل و نقل خاطرنشان کرد: ما در حمل و نقل بازآفرینی جاده ابریشم در دنیای معاصر در همه شقوق حمل و نقل را دنبال می کنیم وقتی می گوییم اندیشه ایران شهر از دریای مدیترانه تا آسیای میانه و شبه قاره را درمی نوردد. باید کریدور حمل و نقل بین المللی این مسیر را با بازتعریف اندیشه ایران شهر طراحی و ایجاد کنیم. امکان ندارد ما ایران توسعه یافته را بدون افغانستان توسعه یافته یا با پاکستان فقیر تصور کنیم. اندیشه ایران شهری بسیار گسترده است و همه عرصه های سیاسی، فرهنگی، اقتصادی، صنعتی، حمل و نقل و ... را شامل می شود ما همچنین مسئولیت اجتماعی در برابر کشورها و مللی که در دایره نفوذ اندیشه ایران شهر می گنجند داریم و باید برای توسعه یافتگی آنها نیز تلاش کنیم./