آزاد راهی در پیچ و خم

گروه ساخت وساز: پروژه آزادراه تهران - شمال به منظور تأمین ارتباط مطمئن، سریع و ارزان بین منطقه شمالى و مرکزى کشور و سهولت ارتباط با کشورهاى همسایه شمالى اجرا می شود. علیرغم اینکه این آزادراه بخشى از آزادراه سراسرى شمال - جنوب است که کوتاه ترین مسیر ارتباطى دریاى خزر با خلیج فارس بوده و در ترانزیت منطقه عمده ترین نقش را بر عهده خواهد داشت، طی 35 سال گذشته وعده های بسیاری در مورد افتتاح داده شده، اما هر بار اتفاقات خاصی مانع از پیشرفت کار شده است. زمانی که مطالعات اولیه طرح آزادراه تهران - چالوس یا همان تهران - شمال در سال 1356 آغاز شد، هیچ کس باور نداشت تکمیل و بهره برداری از این طرح در سال 92 و در ابتدای آغاز به کار دولت یازدهم به یک افسانه تبدیل شود. آغاز به کار بنیاد مستضعفان مطالعات ساخت این آزادراه برای نخستین بار با وعده پنج ساله برای ساخت در سال 1356 به تصویب رسید و در نهایت کلنگ آن در سال 1375 به زمین خورد و قرارداد مشارکت وزارت راه و ترابری وقت با بنیاد مستضعفان منعقد شد. در آن زمان مشکلات متعدد، عملیات ساخت این پروژه را متوقف کرد و به سال 1382 کشاند، به طوری که در آن سال قرارداد ساخت منطقه یک این آزادراه با یک شرکت چینی به مبلغ 245 میلیون دلار امضا شد، اما به دلیل بروز مشکل در باز کردن اعتبار اسنادی (LC) توسط ایران، نارضایتی از مدیریت شرکت چینی، تملک اراضی، و بسیاری از عوامل دیگر به تعویق افتاد و عملاً اعتبار اسنادی آن تا اواخر سال 1385 باز نشده بود که به دلیل گذشت مدت زمان طولانی و مقطوع بودن قرارداد، پیمانکاران چینی خواستار تغییر و افزایش قیمت تا 790 میلیون دلار شدند اما با 400 میلیون دلار دوباره با شرکت جدید چینی قرارداد امضا و مقرر شد به مدت سه سال منطقه یک این آزادراه تحویل داده شود، اما این پروژه کماکان نیمه کاره است و از آن سال ها تاکنون کمتر از 40 درصد پیشرفت فیزیکی دارد ورود قرار گاه خاتم الانبیا در اواخر خرداد 92 صادقی، معاون وزیر راه و شهرسازی درباره سرنوشت بنیاد مستضعفان تأکید کرد: قطعات دو و سه طبق مصوبه دولت از بنیاد گرفته و به قرارگاه سازندگی خاتم الانبیا برای ساخت واگذار شد.این در حالی است که نماینده تام الأختیار بنیاد در آزادراه تهران - شمال هفته گذشته درباره واگذاری قطعات دو و سه به قرارگاه خاتم الانبیا مدعی شده بود: مجوز فعالیت شرکت جنرال مکانیک در قطعه دو، به عنوان پیمانکار شرکت آزاد راه تهران - شمال از سوی بنیاد مستضعفان، طی قرار دادی با امضای رئیس شرکت ساخت و توسعه زیربناهای حمل ونقل به عنوان نماینده وزارت راه و شهرسازی در آزادراه تهران - شمال صادرشده که نسخه این قرارداد موجود است و این امر بدان معناست که مجوز ساخت این تونل توسط وزارت راه و شهرسازی صادر شده است. رحمت الله صادقیان، نماینده تام الأختیار بنیاد در آزادراه تهران - شمال اضافه کرد: تاکنون حتی یک متر از زمین های قطعه دو و سه به کسی واگذار نشده و نخواهد شد، زیرا هنوز تکلیف نهایی بنیاد و وزارت راه و شهرسازی مشخص نشده و قطعات مذکور به قرارگاه خاتم الانبیاء تحویل نشده است و شرکت جنرال مکانیک همچنان در حال فعالیت در تونل قطعه دو است. صادقیان مدعی شده: برخی مدیران وزارت راه و شهرسازی به هیچ عنوان درباره قرارداد آزادراه تهران-شمال توجیه نیستند و این تناقض گویی ها ناشی از همین مسئله است. در تاریخ 29 مرداد 92 وی اعلام کرد: با توجه به اینکه پیش از این ساخت این قطعات به بنیاد واگذار شده بود تا زمان تعیین تکلیف حقوق بنیاد، این قطعات را تحویل نمی دهیم. دو پیمانکار در یک پروژه رحمت الله صادقیان گفت: بر مبنای این قرار داد شرکت جنرال مکانیک، کار ساخت تونل البرز در قطعه دو را آغاز کرد که همچنان ادامه دارد. با این حال معاون وزیر راه و شهرسازی اعلام کرده که "وزارت راه در این مورد هیچ پولی به بنیاد مستضعفان پرداخت نمی کند و بنیاد مستضعفان می تواند با قرار گاه خاتم برای ادامه فعالیت خود در تونل البرز واقع در قطعه دو آزاد راه تهران - شمال هماهنگ باشد.وی خاطرنشان کرد: تا زمانی که حق و حقوق بنیاد مستضعفان در این زمینه تعیین تکلیف نشود، قطعات دو و سه را تحویل نمی دهیم. به گفته نماینده تام الاختیار بنیاد مستضعفان در آزاد راه تهران - شمال در حال حاضر و حتی بعد از افتتاح رسمی قطعات دو و سه آزاد راه تهران – شمال به دستور رئیس جمهور دهم، هنوز قرار داد رسمی بین قرارگاه خاتم و وزارت راه و شهرسازی برای ساخت این دو قطعه امضا نشده است. صادقیان اعلام کرد: در همکاری بین وزارت راه و شهرسازی با قرارگاه خاتم مقرر شده؛ آورده دولت از 50 درصد به 75 درصد افزایش یابد و آورده قرارگاه خاتم الانبیاء نیز به 25 درصد کاهش یابد. وی خاطرنشان کرد: پس از افتتاح رسمی آزاد راه هنوز هیچ کاری در دو قطعه دو و سه انجام نشده است. بنیاد برود پیگری کند مدیرعامل شرکت ساخت و توسعه زیربناهای حمل ونقل در خصوص ادعای بنیاد مستضعفان مبنی بر عدم تحویل قطعات دو و سه آزادراه به قرارگاه خاتم الانبیاء، اظهار داشت: مگر این دو قطعه آزادراه شیء خاصی است که بنیاد بتواند در جیب خود قرار دهد و بگویدتحویل نمی دهم؟ پروژه روی زمین است و ادوات راه سازی و جاده سازی قرارگاه هم اکنون در حال انجام فعالیت در این پروژه هستند. حال مهم نیست آنها در خیال خود این پروژه را تحویل دهند یا ندهند. صادقی درباره مباحث حقوقی واگذاری قطعات دو و سه آزادراه تهران - شمال به قرارگاه خاتم و سرنوشت مشارکت با بنیاد، گفت: هیچ مباحث حقوقی دراین باره وجود ندارد و دولت به عنوان بالاترین سطح اجرایی کشور درباره این واگذاری مصوبه داده است، ضمن آنکه مصوبه قبلی از سوی دولت لغو شد و مصوبه جدید صادر شده است. مدیرعامل شرکت ساخت و توسعه زیربناهای حمل ونقل تأکید کرد: ما هم اکنون در حال فعالیت در این پروژه هستیم و اگر بنیاد مشکلی دارد، برود پیگیری کند.