بیم و امیدهای افزایش وام مسکن

گروه بازار مسکن: موضوع افزایش وام خرید در دولت های نهم و دهم به دلیل تورم زا بودن و ایجاد دور باطل در بازار مسکن کنار گذاشته شد. زیرا افزایش وام خرید (با تاخیر یک ساله)منجر به افزایش قیمت مسکن شد.اکنون کارشناسان معتقدند: افزایش قدرت خرید در شرایطی اتفاق می افتد که عرضه مسکن، بیش از تقاضای آن باشد. اما در بازار مسکن ایران به دلیل انباشت تقاضاهای گذشته و عدم عرضه پایدار مسکن این راه کار منجر به تورم بیشتر خواهد شد. این در حالی است که حسین عبده تبریزی، مشاور امور مالی وزیر راه و شهرسازی از احتمال افزایش تسهیلات خرید مسکن خبر داده است. این موضوع را با کارشناسان ودست اندرکاران مسکن مطرح کرده و گزیده پاسخ هریک را پیشِ روی شما گذارده ایم: افزایش قدرت خرید گروه کم درآمد حسین عبده تبریزی، مشاور امور مالی وزیر راه و شهرسازی در توضیح طرح پیشنهادی خود می گوید: با توجه به اینکه توان مالی گروه های کم درآمد و زوج های جوان کم است باید به منظور افزایش قدرت خرید این اقشار، تسهیلات بلند مدت برای خرید مسکن از سوی دولت پرداخت شود؛ به طوری که با صدور مجوز بانک مرکزی، همه بانک های تجاری بتوانند صندوق های سپرده گذاری ایجاد کنند و به خریداران، وام های بلند مدت بپردازند. بانک مسکن آماده است نادر قاسمی ،رئیس اداره طرح و برنامه بانک مسکن با اشاره به اینکه باید دید سیاست و دیدگاه دولت یازدهم چیست، ادامه داد: دیدگاه وزیر راه وشهرسازی دولت دهم این بود که وام ساخت مسکن افزایش یابد، اما وام خرید مسکن هیچ افزایشی نداشته باشد. وی اضافه کرد: وام خریدی که با آن می توان 3 تا 4 متر خانه خرید، نمی تواند چندان بر بازار و قدرت خرید تاثیرگذار باشد، اما به هر حال اگر دولت جدید و وزیر جدید مساعدت نشان دهد بانک مسکن هم آمادگی پرداخت و افزایش وام خرید را دارد. قاسمی در پاسخ به این سؤال که آیا بانک مسکن توان افزایش سقف وام خرید مسکن را دارد، گفت: به هر حال بانک مسکن به منابع خود نگاه می کند و بر اساس آن تصمیم می گیرد. رویکرد بانک مسکن، رویکرد مثبتی در زمینه افزایش سقف وام خرید مسکن است. رئیس اداره طرح و برنامه بانک مسکن در پاسخ به این سؤال که اگر سقف وام خرید مسکن افزایش یابد احتمال رشد قیمت مسکن نیز وجود دارد، گفت: به هیچ وجه این طور نیست. بانک ها توان مالی ندارند بیت الله ستاریان، کارشناسِ مسکن ضمن بیان این مطلب که تنها مشکلِ کم بودن میزان وام کمک خرید مسکن نیست، بلکه در این میان نکات دیگری هم مطرح است. افزود: اینکه دولت یازدهم باید قیمت مسکن را کاهش دهد و از آن طرف هم وامِ خرید مسکن را افزایش دهد، یک بحث است و دخالت دولت در بازار مسکن یک بحث دیگر. دخالت و سیاست گذاری دولت در بازار مسکن حد و حدودی دارد و نمی توان تنها با ابزار افزایش وام خرید مسکن، بازار مسکن را متحول کرد. ستاریان ادامه داد: حتی اگر فرض را بر این بگیریم که میزان وام خرید مسکن به 60 یا 70 میلیون تومان هم برسد باز هم مشکل حل نخواهد شد. زیرا دستِ کم قیمت یک مسکن مناسب در تهران اکنون 300 میلیون تومان است و 60-70 میلیون تومان باز هم مشکلی را حل نمی کند. درثانی مشکل مهم تری هم در این میان وجود دارد و آن هم انتظار طولانی مدت متقاضیان، برای دریافت وام کمک خرید مسکن است. این پروسه در خوش بینانه ترین حالت 6 ماه طول می کشد و این موضوع موجب می شود کسانی که متقاضی واقعی بازار مسکن نیستند به سمت این وام ها بروند و متقضیان تاثیرگذار و واقعی بی نصیب بمانند. خطرِ دیگری هم که وجود دارد واکنش بازار به افزایش وام خرید مسکن است که می تواند قیمت ها را افزایش دهد.. دولت برای ارائه وام خرید مسکن باید مرجعی پاسخگو مشخص کند. اکنون اگر کسی درخواست وام کند و 6 ماه هم منتظر بماند، امکان دارد مسئولان بانک به او بگویند شرایط دریافت وام را ندارد. این در حالی است که مرجعی برای شکایت، پیگیری و پاسخگویی وجود ندارد و همین فضا را غبارآلودتر کرده است. ستاریان تاکید کرد: بهترین راه، استفاده از منابع مالی خارجی است و اگر دولت یازدهم موفق به بهبود روابط با کشورهای خارجی شود می توان از این منابع در بازار مسکن به طور بهینه ای استفاده کرد. فقط افزایش وام ساخت وساز موسی الرضا ثروتی، عضو کمیسیون برنامه، بودجه و محاسبات مجلس، فقط افزایش وام ساخت و ساز مسکن را مناسب دانست و ادامه داد: با توجه به تورم موجود در کشور، قیمت مسکن با درآمدهای فعلی افراد متناسب نیست. لذا فقط افزایش وام ساخت و ساز مسکن یکی از راه های متعادل ساختن بازار مسکن است که به نظر می رسد این موضوع به نفع اقشار ضعیف جامعه باشد. نماینده مردم بجنورد، مانه، سملقان، جاجرم و گرمه در مجلس شورای اسلامی ادامه داد: وام ساخت و ساز برای تولید و عرضه مسکن در نظر گرفته شده و این وام در اختیار خریداران مسکن قرار نخواهد گرفت، بنابراین نمی توان انتظار داشت که این موضوع باعث دلالی در بازار مسکن شود. مخالفت با افزایش وام خرید باقر میلانی،کارشناس اقتصادی مسکن ضمن مخالفت با افزایش وام خرید مسکن به خبرنگار ما گفت: اگرچه افزایش وام خرید مسکن موجب هجوم تقاضای مصرفی یا سرمایه ای و افزایش تقاضاهای سوداگرانه می شود، اما اختصاص وام به قسمت تولید و عرضه ساختمان، ضمن جلوگیری از بروز تورم، عرضه ساختمان را در کشور تقویت می کند وی در پاسخ به این پرسش که آیا با وجود تورم فعلی، افزایش وام مسکن منطقی به نظر نمی رسد، گفت: اگرچه در مقاطعی ارائه وام خرید الزامی بوده، اما در شرایط فعلی، وضعیت نقدینگی در کشور به قدری نابسامان است که وام خرید مسکن نباید افزایش یابد و نظر مساعدی نسبت به این امر ندارم. به گفته میلانی امکان دارد دریافت کننده وامِ خرید مسکن موفق به اخذ این وام به شکل های گوناگون شود، در حالی که در نهایت مصرف کننده نهایی نتواند از آن استفاده کند. میلانی در عین حال با ارزیابی مثبت از افزایش وام ساخت به 50 میلیون تومان گفت: به طور کلی تخصیص صحیح وام بانکی به هر بخشی از تولید (اعم از تولید مسکن) آثار مثبتی به دنبال دارد و در کشورهای پیشرفته نیز چنین اقدامی انجام می گیرد. نباید وامی به خریداران بدهیم قادری ، نماینده شیراز در مجلس نهم با بیان این مطلب که افزایش وام خرید در حال حاضر فقط می تواند تقاضا را برای خرید مسکن افزایش دهد به خبرنگار پیام ساختمان گفت: این افزایشِ تقاضا باعث برهم زدن تعادل نسبی بازار می شود. ما نباید وامی به خریداران بدهیم زیرا سالیان سال این موضوع روشن شده که این وام ها نتوانسته مردم را خانه دار کند، اما مطمئنآ افزایش وام ساخت می تواند موثرتر از وام خرید باشد، اگر به تولید کنندگان تسهیلات خوبی داده شود می توان ره آوردِ افزایش عرضه را انتظار داشت . موافق افزایش وام خرید فرهاد بشیری، نماینده پاکدشت با بیان این مطلب که افزایش نقدینگی افزایش تورم را درپی دارد ،افزود: من موافق افزایش وام خرید هستم اما باید برنامه های منسجمی برای این وام داشته باشیم تا به طور کاذب باعث افزایش قیمت ها نشود در ثانی باید همراه با افزایش وام برنامه هایی نیز برای حفظ قیمت مسکن داشته باشیم تا شاهد حباب در مسکن نباشیم . مخالفت با افزایش وام دکتر بابک حاجیان،کارشناس دیگر ضمن مخالفت با افزایش وام گفت: اگرچه ارائه وام می تواند مشوقی برای خرید یا ساخت مسکن باشد، اما با وجود حاکمیت تورم بسیار بالای کنونی در بازار مسکن حتی تخصیص وام 50 میلیون تومانی ساخت هم نمی تواند چندان موثر باشد. حاجیان ادامه داد: در تمام کشورهای دنیا، تسهیلات تابعی از نرخ ساختمان و ظرفیت مالی دریافت کننده تسهیلات است. به گونه ای که قاعده اصلی پرداخت وام، کارشناسیِ قیمت زمین (تا سقف 70 درصد) است و مبنای وام عدد ثابتی نیست و در چنین حالتی است که چرخه اقتصاد مسکن به گردش می افتد. اما اخیرا وزیر راه و شهرسازی خبر از وام20 میلیون تومانی خرید مسکن به خانه های با عمر 15 سال داده است که قبلا این وام به خانه هایی با عمر تا 12 سال تخصیص می یافت در حالی که وام نباید تابع سن و سال ساختمان باشد.