به باقیمانده باغ های شهر تهران رحم کنید

شورای اسلامی شهر تهران با هدف حفظ و صیانت از باغات شهر در 19 اسفندماه سال 82 اقدام به تهیه دستورالعملی جهت نحوه و چگونگی ساخت و ساز در باغات کرد که این مصوبه بعدها به نام برج باغ معروف شد. شورا بر این باور بود که با توجه به از بین رفتن بخشی از باغ های شهر طی سال های پیش از آن، با اعطای مجوز ساخت در باغات خصوصی با ضوابطی ویژه، شهروندان اجازه ساخت و ساز در ملک شخصی خویش داشته باشند و از این راه باغات نیز توسط خود آنها حفظ شود. با گذشت بیش از یک دهه از تصویب لایحه برج باغ در شورای اسلامی شهر تهران، در این سال ها، باغ های زیادی نابود شده و بلندمرتبه هایی که در کوچه باغ ها و بن بست ها و کوچه های تنگ و باریک سر بر آوردند، هر کدام به شکلی و قواره ای و به ارتفاعی... اما، چرا...؟ این پرسشی است که بیش از یک سال از طرح دوباره آن در کمیته محیط زیست شورای اسلامی شهر تهران می گذرد؛ در این فاصله، مطالعات میدانی و آسیب شناسی وضع موجود انجام و موارد نقصان این مصوبه تبیین شده است؛ الزام به تبعیت ضوابط باغ ها در هر پهنه از ضوابط همان پهنه، سطح اشغال بالا (برای طبقات منفی) و عدم تعریف کاربری باغ برای این اراضی، از جمله نقطه ضعف هایی در این مصوبه هستند که امحای باغ های تهران را دامن زده اند. از آنجا که اقدامات شهرسازی و معماری در کلانشهر تهران الگوی دیگر شهرهای ایران است، بررسی این نقصان ها و پندآموزی از تجربه تهران، برای همه شهرهای کشور نیز می تواند مفید باشد. دکتر بوچانی، دبیر کمیسیون سلامت محیط زیست شورا به عنوان اولین سخنران گفت: یکی از دردهای شهر تهران که از قضا تذکرات پی درپی مقام معظم رهبری را در پی داشته، از بین رفتن باغات و منابع طبیعی شهر تهران بوده است. به همین دلیل اعضای کمیسیون سلامت، محیط زیست تصویب کردند که ضمن تشکیل تیم کارشناسی خبره از دستگاه های اجرایی، مراکز علمی و مشاورین کمیسیون با بررسی فنی قوانین و مقررات و تجربیات اجرایی، راه حل صیانت و حفاظت از محدود باغات باقیمانده شهر تهران را ارایه دهند. او افزود: شواهد عینی نشان می دهد با صدور پروانه در باغات آن هم از نوع بلند مرتبه، به سرعت کل باغ از بین می رود.بدون هیچ تعارفی احکام قانون حفظ و گسترش و همچنین آیین نامه ذیل آن اجازه ساخت و ساز در باغات را نمی دهد، روح حاکم بر این قوانین گسترش و صیانت و حفاظت از باغات است و حتی درج کلمه «گسترش» در ابتدای این قانون به همین واسطه معنا پیدا می کند. سناریوی ساخت و ساز در باغات از اساس دارای ایراد ساختاری و محتوایی است با درک مجموعه ای از این واقعیت ها طرح مربوطه تنظیم و بعد از تایید کمیسیون سلامت و محیط زیست و خدمات شهری به صحن شورا ارسال شد و خوشبختانه صحن شورا با یک فوریت آن موافقت کرد.در همین زمان شهرداری تهران با درک و اطلاع کامل از طرح در جریان مرتبط؛ نسبت به ارسال لایحه ای به همین عنوان به شورای شهر اقدام کرد.بعد از تدقیق و اصلاح طرح موضوع مجددا به صحن علنی شورای شهر ارسال شد. طبق روال و آیین نامه داخلی شورا هر طرح و لایحه مخالف و موافقانی دارد، این طرح نیز با توجه به حساسیت خاص با گفت وگوی بیشتری مواجه شد. لذا طرح برعکس تصور برخی مخالفین در پی اصلاح یا تغییر قانون حفظ و گسترش فضای سبز در شهرها و یا آیین نامه ذیل آن نبوده و اساسا بخشی از آن در پی تغییر ایین نامه ماده14پیوست طرح جامع شهر تهران است که به شورای عالی شهرسازی و معماری ایران پیشنهاد داده است. امید است مجددا موضوع صیانت و حفاظت از باغات تهران و اصلاح دستورالعمل ماده 14 پیوست طرح جامع در دستور کار صحن شوراقرار گیرد. در ادامه این نشست مسعود حمزه ای، مدیرکل دفتر نظارت بر طرح های توسعه و عمران وزارت راه و شهرسازی اظهار داشت: آرا و مصوبات شورای عالی و دستگاه های قانونگذار شهرسازی لازم الاجرا هستند. ارائه الگوی مناسب برای منابع مالی پایدار شهری برای کلانشهرهای کشور به منظور حفظ منابع طبیعی، استقرار نظام پایش تغییرات کالبدی در سطح شهرها، حریم و خارج از حریم شهرهای کشور، آیین نامه اجرا و روش های نظارت بر طرح های توسعه و عمران، بررسی ضوابط و مقررات موجود مرتبط با ضمانت اجرایی تحقق طرح های توسعه و عمران و پیشگیری و برخورد با تخلفات و ارایه راهکارهای لازم در قالب پیشنهاد تدوین و اصلاح قوانین موجود در کشور و طرح ویژه ساماندهی و ساختاربخشی فضایی منطق شرق استان تهران (محدوده شهرستان های فیروزکوه و دماوند) با رویکرد کنترل، نظارت و پایش منطقه بخش دیگری از پروژه های مطالعاتی حوزه مدیریت نظارت بر طرح های توسعه و عمران هستند. او تصریح کرد: شرح وظایف دفتر نظارت بر طرح های توسعه و عمران به صورت کلی، نظارت عالیه بر اجرای طرح های توسعه و عمران در تمام سطوح اعم از ناحیه ای، مجموعه شهری، طرح های جامع، تفصیلی و ویژه از طریق شرکت در جلسات کمیسیون ها، کمیسیون های ماده 5 کارگروه های تخصصی، ارتباط با شهرداری، شورای اسلامی و همچنین نظارت عالی بر اجرای ضوابط و مقررات شهرسازی و مصوبات شورای عالی شهرسازی و معماری است. در ادامه نشست کیانوش سوزنچی، عضو کمیته محیط زیست شورای اسلامی شهر تهران نیز با نمایش تصاویری از منطقه 22 تهران و باغ هایی که تخریب و تبدیل به برج شد، افزود: اگر به عنوان یک شهروند تهرانی گذری به خیابان های شهر به ویژه مناطق محدوده شمالی داشته باشید، می بینید که برج هایی که طبق این مصوبه در باغات احداث شده اند علاوه بر مسدود کردن منظر بصری کوه های شمال تهران (منظر عمومی کوه های البرز یکی از حقوق عمومی شهروندان تهرانی به شمار می رود) غالباً باقی مساحت 70 درصدی خود را به رمپ پارکینگ، استخر یا... پارک خودروهای اضافه اختصاص داده اند. سوزنچی اظهار داشت: نابودی باغی که در این پهنه قرار می گیرد موجب حذف سطوحی سبز از شهر، تخریب خاک حاصلخیز با گودبرداری و تزریق بتن و سیمان، ناهمگونی قرارگیری یک بنای بلندمرتبه در میانه یک بافت اصیل کوچه باغی و یا محله ای با تراکم معین و معلوم، مخدوش شدن فضای بصری و منظر سبز شهر، اشراف به زمین های همسایه، سایه اندازی و تعرض به حقوق مجاورین تعرض به حقوق همه شهروندان در حق برخورداری از مناظر ارزشمند طبیعی با ایجاد دیوار حائل در جلوی مناظر کوه های شمالی خطرهای ناشی از گودبرداری عمیق و آلودگی های محیطی و صوتی خواهدشد. او تاکید کرد: برای ساختن اتوبان یا بزرگراه در این شهر مالک زمین ها و خانه ها را به هر قیمتی راضی کرده و وادار به تخلیه می کنند چرا نباید برای حفظ باغ این مفهوم را القا کرد همان طورکه یک پمپ بنزین کاربری ثابت داشته و تا ابد یک پمپ بنزین باقی خواهد ماند و مالکِ آن هیچگاه به فکر تغییر کاربری نمی افتد، باغ نیز تا ابد باید باقی مانده و تخریب نشود. در پایان این نشست مهندس درویش، مدیرکل دفتر آموزش و مشارکت مردمی سازمان حفاظت محیط زیست با بیان اینکه تهران شهری است که از نظر بهبود کیفیت زندگی، مقام 28 را در دنیا کسب کرده، گفت: پایتختی که دارای بهترین دانشگاه ها، بزرگترین و بهترین پل ها و سازه هایی مطرح مانند برج میلاد است، با جمعیتی بالغ بر 10 میلیون نفر که تردد 16 میلیون نفر در روز را دارد پرواضح است نشستی36 سانتی متری در سال داشته باشد. این در حالی است که نیو مکزیک شهری با 1.2 نشست وضعیت آن را بحرانی اعلام کردند. تهران شهری که با بهترین تکنولوژی و بیمارستان های مجهز در آسیا حرفی برای گفتن دارد چرا باید دچار سونامی سرطان شده، در طول سال میلیاردها تومان هزینه داروهای ضد سرطان را بدهد. شهری که بالاترین آمار افسردگی، طلاق، فحشا و بزهکاری را دارد برج های بلند و نفس گیر می خواهد؟ با شهر خود چه کرده ایم. چقدر باید مقام معظم رهبری نصیحت کنند و نگران مسایل زیست محیطی باشند، تا جایی که به کرات درخصوص از بین رفتن باغ ها و فضای سبز این شهر هشدار بدهند. چرا برای ممنوعیت تخریب باغ ها یک با ر و برای همیشه دستور نمی دهند؟ درویش با اشاره به سدسازی ها و بحران کم آبی تصریح کرد: طبق نظرات کارشناسی آب تهران برای جمعیت 2 و نیم میلیون نفری کفایت می کند در حالی که برای تامین آب مردم تهران مدام به ساخت سد جدید روی آوردیم و هم اکنون با این افزایش جمعیت نه تنها تقسیم عادلانه ثروت در این شهر وجود ندارد بلکه شهروندان تهرانی با کمبود آب، امکانات و خدمات شهری مواجهند. وی از حاضرین در جلسه خواست که هرکدام به اندازه سهم خود اقداماتی که می توانند انجام دهند را جدی بگیرند. در مصرف آب به شکل جدی صرفه جویی کنید. یک روز در هفته از خودروی شخصی استفاده نکنید، حتی الامکان از بطری ها و کیسه های پلاستیکی استفاده نکنید، تا 3 طبقه در آپارتمان ها از آسانسور استفاده نکنید با این کاراز انتشار گاز گلخانه ای و مصرف انرژی جلوگیری خواهید کرد. مصرف گوشت قرمز را کاهش دهید چون فرآیند تهیه گوشت قرمز، آب فراوانی نیازمند است و متاسفانه مردم تهران جزو پرمصرف ترین گوشت قرمز هستند.