مهندس جواد رفتاری از پیشکسوتان صنعت یو پی وی سی محسوب می شود که از سال 76 وارد این صنعت شد و به عنوان اولین دانشجو در آلمان دوره آموزشی ساخت در و پنجره UPVC را سپری کرد. راه اندازی شرکتی به نام «پارس پلن» در جزیره کیش با مدیرعاملی مهندس رفتاری باعث شناسایی و معرفی بیشتر صنعت یو پی وی سی در کشور شد.
متعاقب آن انجام یک سری پروژه های تحقیقاتی در دستور کار قرار گرفت و بخشی از کار به تهران منتقل شد و برای اولین بار با نصب در و پنجره یو پی وی سی در ساختمان های تهران، رونق این صنعت فزونی یافت. رفتاری حدود 20 سال در شرکت های مختلف در و پنجره سازی به عنوان مشاور و مدیر فنی فعالیت کرده است. تولید و نصب در و پنجره یو پی وی سی در هتل استقلال (هیلتون سابق) از یادگارهای این مهندس پیشکسوت و بازنشسته صنایع هواپیمایی است. رفتاری در حال حاضر مدیر اجرایی شرکت «ظهور دریچه نو» است و همچنان به فعالیت های پژوهشی خود ادامه می دهد.
پیام ساختمان با این مهندس پیشکسوت صنعت یو پی وی سی گفتگویی ترتیب داده است که در ادامه می خوانید.
پیام ساختمان: با توجه به سوابق ارزشمندی که از شما سراغ داریم، ارزیابی از شرایط فعلی ساختمان های ایران می تواند شروع خوبی باشد.
اولین چیزی که در کشور ما اهمیت دارد؛ صرفه جویی انرژی است. در حال حاضر 40 درصد اتلاف انرژی کشور مربوط به ساختمان است و از این میزان 25 درصد از طریق پنجره ها تلف می شود. این در حالی است که ساخت و سازهای ما از ابتدا سنتی بوده و قبل از اینکه بافت فرسوده را اصلاح کنیم یک طرح جامع نداشتیم تا تعداد طبقات ساختمان ها در مناطق مختلف مشخص شود و یک الگوی سالم تر و مطمئن تری از توسعه شهری داشته باشیم.
هم اکنون بافت های مختلف شهری با هم تداخل پیدا کرده اند و ساختمان سازی به عنوان محل کسب درآمد برای یک عده خاص شناخته شد و سوداگری در این بخش رواج یافت، بدون اینکه مطالعات کارشناسی در این زمینه صورت گیرد. علیرغم پیشرفت های چند سال اخیر هنوز هم پنجره دارای کمترین درجه اهمیت در ساختمان است و 90 درصد کارفرمایان پس از اتمام مراحل ساختمان سازی به فکر خرید و نصب پنجره می افتند.
پیام ساختمان: آیا صنعت یو پی وی سی توانسته است جایگاه خود را در ساختمان های ایران پیدا کند؟
در ساختمان سازی ایران چند مسئله حائز اهمیت است؛ گروهی از این ساختمان ها طبق اصول کارشناسی ساخته شده و تمام یراق و تیپ پنجره از قبل مشخص شده است. گروه دیگری از ساختمان ها با نظر شخصی ساخته شده و به ابعاد، مدل و نوع کاربری پنجره توجه نشده و فقط برای شیک شدن ساختمان پنجره طراحی شده است. گروه سوم هم که به هیچ کدام از موارد بالا توجه ندارند و هر طور که بخواهند کار می کنند. بیشترین درصد ساخت و سازها از این طریق انجام می شود. در حالی که اگر با یک مشاور و سازنده خوب صحبت شود و طبق نقشه و با توجه به ابعاد واحدها عمل نمایند، استفاده از پی وی سی بسیار موثر خواهد بود. ضمن اینکه مشاوره قبلی هم به نفع خودشان است وهم به نفع مصرف کننده.
در شامل؛ سرویس، بالکن و ورودی ساختمان است ولی با سه شرایط و ویژگی مختلف در نوع ساخت پروفیل، یراق آلات و قفل و سوئیچ که این عدم تفکیک نزد همکاران مشاهده شده است برای مثال؛ بچه کوچکی به دستشویی می رود نمی داند چگونه باید دستگیره دستشویی را بپیچاند در حالی که باید در این مواقع از یک قفل ساده مخصوص سرویس بهداشتی استفاده شود. این موضوع باید در هنگام ساخت در و پنجره یو پی وی سی رعایت شود.
پیام ساختمان: تا اینجای کار شما به مشکلات ساخت و سفارش در و پنجره اشاره کردید، آیا مواردی هم هست که به نصب پنجره ها مربوط باشد؟
می خواهم مسئله ای را مطرح کنم که تاکنون کمتر به آن اشاره شده است؛ اگر شما به ساختمان هایی که در آنها در و پنجره یو پی وی سی به کار رفته نگاه کنید، متوجه می شوید که برخی از آنها هنوز برچسب اولیه را با خود دارند و مردم فکر می کنند برای زیبایی است، در حالی که باید بلافاصله بعد از نصب پنجره، جدا شوند در غیر این صورت به علت اینکه در معرض نور آفتاب قرار دارند پس از مدتی پوسیده می شوند و جداسازی آنها با مشکل مواجه شده و منظره زشتی را در نمای ساختمان ایجاد می کنند و به کیفیت کار لطمه می زنند.
پیام ساختمان: فلسفه نصب برچسب های پروفیل برای چیست؟
پروفیل، پلیمری است که صدمه پذیر است و چه در زمان تولید و حمل برای کارگاه های ساخت در و پنجره و چه در زمان انتقال به طبقات، یک دوره طولانی مدت را طی می کند، بنابراین برای جلوگیری از آسیب دیدگی محصول، برچسبی را به عنوان روکش محافظ روی آن قرار می دهند که بر روی آن رنگ پروفیل و نوع برند درج شده است. متأسفانه نصاب های در و پنجره به این موضوع توجه نمی کنند و کسی آنها را ملزم نمی کند. ضمن اینکه اغلب اوقات به علت عدم اتمام کار ساختمان سازی، کارفرما برای جداسازی برچسب پروفیل اهمال می کند.
پیام ساختمان: حال و روز فعلی صنعت یو پی وی سی را چگونه می بینید؟
در حال حاضر بیشتر از 3 هزار و پانصد کارگاه تولید در و پنجره یو پی وی سی داریم. بنابراین می توانیم فعالان این صنف را در سه گروه بررسی کنیم. یک سری ماشین آلات خوب دارند و آموزش دیده هستند. گروه دوم متوسط ها هستند که با امکانات پایین تر کار می کنند و با کیفیت های مختلف در و پنجره می سازند. گروه سوم که متأسفانه 70 درصد فعالان این بخش را تشکیل می دهند، دارای تخصص کافی نبوده و فقط به خاطر جذابیت های بازار وارد این کار شدند.
بنابراین اگر سازماندهی نشوند، می توانند به توسعه این صنعت لطمه بزنند. به نظر من کسانی که وارد صنعت یو پی وی سی می شوند، باید دوره های تخصصی را طی کنند و یک متولی داشته باشند. اگرچه مرکز تحقیقات مسکن در این خصوص کارهای خوبی انجام داده است ولی لزوماً باید افراد متقاضی به آنها مراجعه کنند تا آموزش های لازم را ارائه دهند. همه تاکید آنها بر روی کیفیت بتن و اسکلت است و در خصوص در و پنجره یو پی وی سی هیچگونه کنترلی وجود ندارد. در حالی که باید سازمانی برای نظارت بر بازار فعالان این صنف وجود داشته باشد.
پیام ساختمان: انجمن های یو پی وی سی در این خصوص چه نقشی دارند؟
انجمن یو پی وی سی با تعداد محدودی از شرکت ها همکاری می کند و نتوانسته بین اعضاء ارتباط و اتحاد برقرار نماید. از طرف دیگر اغلب اعضای آن شرکت هایی بودند که هدف آنها در وهله اول تأمین منافع شخصی بوده و به منافع گروه کمتر توجه داشتند. به نظر من جای پروفیل سازهای قدیمی و نخبگان این صنعت در انجمن خالی است. ضمن اینکه بحث تولیدکننده های پروفیل با سازندگان در و پنجره متفاوت است. در حال حاضر16 شرکت تولید کننده پروفیل در داخل کشور داریم که در کنار پروفیل های وارداتی از کشورهای آلمان و ترک رقابت می کنند و همه آنها عضو انجمن پروفیل سازان هستند ولی اکنون بحث اصلی، تشکیل انجمن برای 3 هزار و پانصد سازنده در و پنجره یو پی وی سی در کشور است. ما باید در و پنجره یو پی وی سی با کیفیت در ساختمان نصب کنیم تا برای حداقل 50 سال بدون مشکل کار کند.
پیام ساختمان: طرح مسکن مهر و به طور کلی انبوه سازی ساختمان چه تأثیری در توسعه صنعت یو پی وی سی بر جای گذاشت؟
پنجره یو پی وی سی زمانی در ایران عمومیت پیدا کرد که بحث مسکن مهر مطرح شد و بر اساس آن مبحث 19 مقررات ملی ساختمان اجباری شد و متعاقب آن پنجره های عایق به همراه شیشه دوجداره رواج یافت. مسکن مهر دو موضوع را ثابت کرد؛ یکی اینکه پنجره یو پی وی سی لوکس نیست و در ارزان ترین مکان ها و توسط اقشار ضعیف و متوسط جامعه مورد استفاده قرار می گیرد. ولی ضرری که مسکن مهر به صنعت یو پی وی سی وارد کرد؛ کاهش کیفیت محصولات به بهانه ارزان فروشی بود. بساز و بفروش ها قیمت را کاهش دادند و تولیدکننده یو پی وی سی برای فروش عمده محصولات خود را با دو نوع کیفیت و قیمت متفاوت وارد بازار کرد. پنجره سازها هم برای اینکه بتوانند سود بیشتری داشته باشند و قیمت تمام شده را کاهش دهند از کیفیت کار کم کردند.
پیام ساختمان : برای اصلاح موارد مطرح شده، چه راهکاری پیشنهاد می کنید؟
رسانه های جمعی به خصوص نشریات تخصصی مانند هفته نامه پیام ساختمان رسالت خاصی دارند؛ اطلاع رسانی و ارتباط با مصرف کننده ها، بسازبفروش ها، پروفیل سازها، پنجره سازها و کارشناسان فن باید در اولویت قرار گیرد تا ضمن معرفی پروفیل و یراق آلات خوب در نهایت محصولی به بازار عرضه شود که برای مصرف کننده مفید و راضی کننده باشد. به عنوان یک پیشکسوت در و پنجره یو پی وی سی که از ابتدای شکل گیری این صنعت حضور داشتم و با این صنعت بزرگ شدم، عرض می کنم؛ یو پی وی سی نسل چهارم در و پنجره است و به عنوان یکی از مصالح نوین ساختمانی جای پیشرفت بسیاری دارد. بنابراین هر چقدر محصولات بهتری ارائه کنیم باعث رونق این صنعت شده و به شکوفایی اقتصاد کشور کمک خواهیم کرد.