نگاهی به رشد 7.4 درصدی اقتصاد

رشد اقتصادی شش ماه اول سال جاری 7.4 درصد اعلام شده است. یک عامل مهم در تحقق این میزان رشد در اقتصاد ایران این است که در عرصه تولید و فروش نفت با سرعت بالاتری از انتظار کارشناسان داخلی و خارجی پیش رفتیم و توانستیم سطح تولید را به 2.8 میلیون بشکه برسانیم. ایران توانست صادرات نفت را بدون کوچک ترین فشاری به منابع مصرف نفت داخلی افزایش دهد. این مسئله نشان می دهد که دستگاه حاکم بر صنعت نفت ایران بسیار خوب عمل کرده است و این یک رشد واقعی در اقتصاد کشور است. البته رشد 7.4 درصدی تنها ناشی از رشد بخش نفت نیست. در بخش کشاورزی، خدمات و صنعت هم رشد داشتیم. ایران در سال جاری از یک واردکننده گندم به صادرکننده گندم تبدیل شده است و در تولید برنج 8 درصد رشد داشتیم. از سوی دیگر بخش صنعت با رشد 5 درصدی همراه بوده است و رشد بخش خدمات هم مثبت است. عملکرد دولت در زمینه اشتغال هم قابل تامل است. ورودی نیروی کار ایران به بازار در سال 1.2 میلیون نفر است. ما دست کم پنج میلیون دانشجو داریم که اگر دوران تحصیل هرکدام 5 سال هم طول بکشید در سال یک میلیون فارغ التحصیل وارد اقتصاد ایران می شود و علاوه بر این 200 تا 300 هزار نفر غیر لیسانس وارد بازار کارمی شوند و دست کم ورودی نیروی کار جدید به بازار کار یک میلیون و 200 هزار نفر است. معنی این حرف این است که اگر هیچ شغلی ایجاد نکنیم سالانه 5 درصد به نرخ بیکاری در ایران اضافه می شده است و این در حالی است که در سه سال گذشته 1.5 درصد به بیکاری اضافه شده است. یعنی توانستیم در سه سال گذشته دست کم 700 هزار شغل جدید را به طور متوسط ایجاد کنیم. حال با توجه به این شرایط به نظر می رسد که رشد ادامه سال جاری کمتر از 7 درصد نباشد اما نکته اینجاست که برای تداوم این رشد باید چه کرد؟ دور از انتظار نیست که رشد مثبت و قابل تامل سال 96 در سال 97 هم تکرار شود اما نکته اینجاست که باید برای تداوم این رشد در سال های آینده فکری کرد. تنها نکته ای که می تواند به تداوم رشد اقتصادی کمک کند یا عدم پیشرفت آن این رشد را تهدید کند، روند سرمایه گذاری در کشور است. در حال حاضر نسبت تشکیل سرمایه ثابت به تولید ناخالص داخلی 24 درصد است و اگر نتوانیم این رقم را افزایش دهیم، امکان استمرار رشد اقتصادی وجود نخواهد داشت.