گروه بازار ساختمان: شهر تهران که کوچک بود مشکلی با عنوان محل توقف خودرو چندان به چشم نمی آمد اما زمانی که پایتخت به کلان شهر تبدیل و تعداد خودروها بیشتر شد ، حالا شهروندان این شهر بزرگ با چالشی بزرگ تر از تردد در این شهر شلوغ باید مقابله کنند که همانا یافتن مکانی برای توقف خودرو است. چالشی که هر عبور و مروری را سخت کرده است ، هم برای تردد در شهر، به ویژه در مرکز آن و هم برای توقف در محل کار یا زندگی. بدتر از همه اینکه در کلان شهرهایی مانند تهران به حدی تراکم سازه و ساختمان وجود دارد که امکان ساخت پارکینگ های وسیع سنتی غیرممکن است اما راه حلی نیز برای این مشکل وجود دارد.
پارکینگ های مکانیزه ، راهکاری است که می تواند هم مشکل مالکان خودروها و هم بخشی از مشکل ترافیک و اتلاف وقت شهروندان را برطرف کند. مزیت استفاده از این پارکینگ های مکانیزه در بهره مندی حداکثری از حداقل فضا برای توقف خودروهاست. آنچه در ادامه می خوانید نظرات فعالان تولید و عرضه پارکینگ های مکانیزه و تجهیزات مربوطه می باشد. پیام ساختمان از انعکاس نظرات موافقان و مخالفان این گزارش استقبال می کند.
اهمیت ماجرا
کامبیز آریامنش از طراحان پارکینگ مکانیزه به خبرنگار پیام ساختمان گفت: در مراکز شهری نیاز به مکانی برای توقف موقت خودرو موجب شده تا افراد ریسک بالای پارک خودرو در خیابان و خطراتی مانند سرقت، حوادث، جریمه شدن و حمل خودرو با جرثقیل را قبول کنند یا آنکه به جستجوی راهکارهایی عجیب مانند اجاره پارکینگ همسایه یا استفاده از کارگری برای مراقبت از آن در طول روز متوسل شوند. شاید در چند دهه قبل یافتن مکانی برای توقف خودرو مشکلی محسوب نمی شد اما در مراکز شهری و معابر تردد همگانی، نمی توان گفت محل توقف خودرو چالش برانگیز نباشد. از این رو برای برطرف شدن این مشکل صرف هزینه نه تنها غیراقتصادی نیست بلکه عین صرفه جویی هم می باشد.
انواع پارکینگ های مکانیزه
مهندس مهدی سید علایی ،مدیرعامل شرکت نصب گستر (مگاپارک) در خصوص وجود پتانسیل تقاضا برای انواع محصولات پارکینگ مکانیزه در کلان شهرهای کشورمان، گفت: برای پارکینگ های مکانیزه، تنوع تقاضا وجود دارد که از پارامترهای مختلف مانند ظرفیت پارکینگ ، مساحت زمین و ابعاد آن، مسیرهای دسترسی و ارتفاع در دسترس پیروی می کند. از این رو پارکینگ هایی با تکنولوژی های متنوع از جمله طرح بالابر ، طرح چرخ و فلکی ، طرح پازلی و طرح آسانسوری که به ترتیب برای ظرفیت های بسیار کم ، کم، متوسط و زیاد، کاربرد دارد.
ویژگی های انواع پارکینگ مکانیزه
وی در خصوص تفاوت های انواع پارکینگ ها توضیح داد: نیروی محرکه ارتفاعی، در طرح های آسانسوری و چرخ و فلکی ، گیربکس و موتور و در طرح های بالابر و پازلی اغلب هیدرولیکی است که این امر موجب کاهش بیش از 50 درصد مصرف انرژی برق نسبت به طرح آسانسوری و چرخ و فلکی است .همچنین عامل انتقال خودرو از محل تحویل به موقعیت پارک در طبقات ، در طرح آسانسوری ، خود آسانسور و در طرح های بالابر ، پازلی و چرخ و فلکی ، مستقیماً خود پالت طبقه است. این موضوع باعث می گردد که در طرح آسانسوری، خودروها از یک دهنه، ولی در طرح پازلی خودروها از چند دهنه تحویل گردد.
این کارشناس تاکید کرد: برای احداث پارکینگ های رمپی سنتی حداقل 1200 مترمربع زمین نیاز است. در صورتی که این مقدار زمین در طرح بالابرها به حداقل 16 مترمربع و در طرح های چرخ و فلکی ، پازلی و آسانسوری به حداقل 32 مترمربع کاهش می یابد که پتانسیل ماکزیمم ظرفیت پارکینگ در طرح های فوق به ترتیب 3 و 16و 18و 30 دستگاه خودرو خواهد بود. همچنین کارایی طرح آسانسوری و طرح پازلی از لحاظ ظرفیت در زمین های 48 مترمربع بیشتر شده که در این صورت پتانسیل ماکزیمم ظرفیت پارکینگ طرح های فوق به 60 و 39 دستگاه خودرو خواهد رسید.
کارایی طرح پازلی از لحاظ ظرفیت در زمین های 102 مترمربع به حداکثر رسیده که در این صورت پتانسیل ماکزیمم ظرفیت آن به 54 دستگاه خودرو خواهد رسید. وی ادامه داد: گاهی استفاده از ارتفاع زیاد برای ایجاد فضای پارک به دلایلی غیرممکن است و در نتیجه امکان استفاده از همه ظرفیت پارکینگ طرح های فوق میسر نبوده و ناگزیر برای رسیدن به ظرفیت های مورد نظر پارکینگ ، به زمین های بیشتری نیاز است که در این صورت با چیدمان موازی از طرح های یکسان فوق در کنار هم می توان به ظرفیت های مورد نظر در حداقل زمین نائل گردید. با این حال پارامترهای هزینه سرمایه گذاری هر پالت پارکینگ و هزینه بهره برداری آنها ، اهمیت بیشتری پیداکرده و عامل مهمی در تصمیم گیری انتخاب نوع پارکینگ مکانیزه از لحاظ اقتصادی است .
قیمت بازار
علایی در خصوص قیمت ها تاکید کرد: در حال حاضر هزینه سرمایه گذاری هر پالت خودرو در کشورمان برای طرح بالابرها 14 میلیون تومان و برای پازلی بین 14 الی 23 میلیون تومان (که بر حسب تعداد طبقه متغیر است ) و برای طرح چرخ و فلکی بین 25 الی 28 میلیون تومان ، و برای طرح آسانسوری بالای 30 میلیون تومان است .
وی ادامه داد: قابلیت استفاده از نیرومحرکه هیدرولیک در طرح بالابر و طرح پازلی ، موجب کاهش چشمگیر هزینه های بهره برداری آنها (بیش از 50%) ، به دلیل عدم مصرف برق در هنگام فرود خودرو نسبت به سایر طرح هاست. تنها طرحی که امکان استفاده آن در پارکینگ های رمپی زیر ساختمان های مسکونی و اداری وتجاری و ... میسر است، طرح پازلی 2 طبقه می باشد. این محصولات در ساخت و سازهای حوزه مبدأ سفرها و حوزه مقصد سفرها و حتی در حوزه مسیر سفرها می تواند تقاضای وسیعی به وجود آورد. بر این اساس در شرایط ظرفیت پارکینگ یکسان از طرح های ذکرشده ، طرح پازلی هیدرولیکی به دلیل پایین بودن هزینه سرمایه گذاری و هزینه بهره برداری هر پالت آن نسبت به سایر طرح ها ، گزینه مناسب و اقتصادی است.
هر پارکینگی را می توان دو برابر کرد
مهندس ارسلان معظمی ،مدیرعامل شرکت نیلگون انرژی آریا که از طراحی، ساخت، ارائه تجهیزات تا تعمیر و نگهداری پارکینگ مکانیزه را انجام می دهد، نقطه قوت محصولات خود را تولید داخل بودن محصولاتش می داند. مهندس معظمی اظهار داشت: یکی از تفاوت های کالاهای وارداتی و کالاهای تولید داخل در نظر فرهنگ و خواسته های ما ایرانیان در بهره مندی از این فن آوری است برای مثال در چین حداکثر قد مردم cm 160 اما در ایران cm 180 متر در نظر گرفته می شود. همین امر در مورد وزن و اندازه خودروها نیز وجود دارد. در اروپا کمتر از خودروهای شاسی بلند استفاده می شود اما در ایران رویکرد به این خودروها که نیاز به ارتفاعی بیش از دو متر هم دارند افزایش یافته است.
مانک به پارسی به معنای “پارکینگ” و به گفته مدیرعامل شرکت نیلگون انرژی آریا 6 محصول متفاوت مانند: مانک برجی، میزگردان، مانک طاقچه ، شیدا تاشو، مانک لغزنده ، مانک جورچین از جمله محصولاتی است که این شرکت به بازار عرضه می کند.
قیمت مانک ها
معظمی با بیان اینکه هزینه ساخت یک پارکینگ مکانیزه بر حسب نوع آن پارکینگ شامل چند بخش هزینه ساخت وساز ، هزینه تجهیزات و هزینه نصب می باشد، تاکید کرد : قیمت مانک برجی 25 میلیون ، مانک لغزنده 10 میلیون تومان و سایر مانک ها نیز 15 تا 20 میلیون تومان می باشد. مانک طاقچه برای جای گذاری خودرو در حیاط های کوچک و یا در گذرگاه های باریک و فضاهای سرپوشیده نیز کاربرد دارد و در مدل های گوناگون بین 15 تا 18 میلیون تومان قیمت دارد و نصب آن به صورت خشک (بدون نیاز به بنایی) انجام می شود. مانک تاشو به دلیل آنکه در زیرزمین است ؛ دارای مزایایی چون گرم بودن زیرزمین در زمستان و خنک بودن آن در تابستان است که افزون بر جای دادن خودرو به رفاه بیشتر استفاده کنندگان نیز کمک خواهد کرد برای فضاهای سرپوشیده با سقف کوتاه از مانک لغزنده کمک می گیریم با این روش می توان همه فضا را با خودرو فرش کرد. دیگر نیاز به استفاده از راه های دسترسی نداریم و می توان از فضا استفاده بهینه کرد.
مهندس معظمی کارشناس این صنعت به نکته بسیار مهمی اشاره می کند و آن نبود استانداردهای طراحی، ساخت و ایمنی است. وی تاکید کرد: سیستم چرخ و فلکی فاقد سامانه های اعلام و اطفای حریق بوده، در کل شاید نیاز به استاندارد، چشمگیر نباشد ولی در آینده می تواند مشکل ساز شود. کشورهایی مانند آلمان، ایتالیا و انگلستان که دارای استانداردهای جامعی هستند و در بسیاری موارد، ما نیز از استانداردهای آن الهام گرفته ایم در این مورد مشکلی نداشته و با کمک استانداردهای عمرانی، ماشین کاری و طراحی این مشکل را حل کرده اند ولی چین استانداردهای مخصوص این کالای خاص را تدوین کرده که هم می تواند در داخل کشور و هم در امر صادرات راه گشا باشند. در ایران باید همگام با ورود این فن آوری در راستای تدوین استانداردهای مناسب گام برداریم.
چند نکته
رحیم صالحی از فعالان بازار در خصوص خدمات پس از فروش این کالا به خبرنگار ما گفت: گارانتی بسیاری از کالا در حد یکی دو سال است اما خدمات پس از فروش بیشتر کالاهای مربوطه ده ساله می باشد. وی افزود: لزوماً نیازی نیست که پارکینگ را در قالب یک ساختمان بلند مرتبه باشد بلکه در اصل پارکینگ مکانیزه مجموعه ای از تجهیزات است که می تواند حتی در حیاط یا همان پار کینگ های عادی نیز نصب شود. نکته دیگر اینکه همه شرکت هایی که اقدام به عرضه این تجهیزات یا ساخت پار کینگ های مکانیزه کرده اند ، وابسته به جک های هیدرولیک وارداتی از ایتالیا و آلمان هستند.
قادریان که در تولید این تجهیزات فعالیت دارد، گفت: نیروی محرکه سیستم های آسانسوری و چرخ و فلکی از طریق موتور و گیربکس تأمین و کنترل می شود اما در سیستم پازلی از جک هیدرولیکی بهره گیری می شود. هر پالت از طریق جک هیدرولیکی می تواند لیفت و بالا یا پایین شود و تنها لازم است پالت های دیگر کنار بروند. از این رو در هر طبقه لازم است که یک فضا خالی بماند.
چالش های توقفگاه های مکانیزه
یاور حق شناس، از فعالان این صنعت با بیان اینکه تهران به بیش از یک میلیون جای توقف خودرو نیاز دارد خاطرنشان کرد: پارکینگ های مکانیزه چه از نوع رمپی و طبقاتی که به ساخت وساز نیاز دارد و چه آنها که تنها سازه هایی مکانیکی هستند دارای ساختاری با محدودیت های مهندسی است.