لامپ کم مصرف

گروه تاسیسات: خبر گران شدن کالاهای اساسی همچون آب، برق و حامل های انرژی در آستانه نوروز شاید برای بیشتر مصرف کنندگان خبری خوشایند نباشد، ولی از جمله تصمیمات برای سامان دادن به تولید و اقتصاد کشور است. در این میان آنچه باید مورد توجه قرار گیرد،همانا آموختن روش هایی برای بهره گیری بهتر از همین سرمایه های ملی است که تا کنون تقریباً رایگان در اختیار هم وطنان قرار می گرفت؛ اما اکنون، استفاده از آخرین فناوری های وسایل برقی و لامپ های کم مصرف، یکی از راهکار هایی است که می توان هم وطنان را در این راه یاری رساند.
اینک، در ادامه سلسله گزارش های نشریه پیام ساختمان تحت عنوان "کالای برتر"، مشخصات انواع لامپ های کم مصرف را بررسی می کنیم. لازم به ذکر است: مطالب عنوان شده اظهارات فعالان تولید و توزیع این محصول بوده و نظر نشریه پیام ساختمان نیست؛ ضمن اینکه از اظهارنظر مخاطبان و منتقدان استقبال خواهیم کرد.

انواع لامپ ها

امیر یثربی، مدیرعامل شرکت تی 2000 می گوید: لامپ های کم مصرف دامنه گسترده ای را تشکیل می دهد؛ یکی از پرمصرف ترین انواع لامپ ها نه تنها در ایران بلکه در اروپا، لامپ های فلورسنتی (CFL) است. مطمئناً این لامپ ها نسبت به لامپ های رشته ای قدیمی مصرف کمتری دارند ولی الآن لامپ های دیگر مانندLED آمده که مصرف کمتری دارند، اما مشکل اینجاست که از لامپ های LED نمی توان نورمناسب را گرفت و چنانچه بخواهیم از LED با همان کاربری فلورسنت ها استفاده کنیم، باید هزینه زیادی را متقبل شویم که خانواده ها این کار را نمی کنند.
یثربی در مورد لامپ های فلورسنتی ادامه داد: انرژی برق منجر به تحریک گاز آرگون و نئون داخل لامپ فلورسنت می شود که نتیجه آن ایجاد پلاسمایی است که از خود پرتو فرابنفش منتشر می کند، سپس این پرتو توسط ماده فلورسنت به نور مرئی تبدیل می شود.
وی در مورد لامپ های هالوژنی می گوید: نوع دیگر لامپ که رفته رفته، منسوخ می شود لامپ های هالوژنی است. لامپ هالوژنی نیز نوعی لامپ رشته ای است که به احاطه گازهای فشرده و خنثی درآمده و با مقداری عناصر هالوژن، مانند ید و برم احاطه شده است. این لامپ ها کاربردهای خاصی دارند و همه جا از آنها استفاده نمی شود، اندازه آنها معمولاً کوچک است و مثلاً به عنوان روشنایی اتاق نمی توان از آنها استفاده کرد. همانطور که گفتم اکنون لامپ های دیگر مثلاً LED جای آنها را گرفته اند دلیل آن نیز خطراتی بود که این لامپ ها ایجاد می کنند.
یثربی به لامپ های LED هم اشاره کرده و می گوید: فناوری به کاررفته در این لامپ ها خیلی پیچیده تر است. LED ها نسل جدید لامپ های روشنایی هستند و به گونه ای طراحی شده اند که نور را در جهت خاصی متمرکز می کند، به صورت چیپ های کوچک که معمولاً داخل یک شیشه گنبدی قرارگرفته اند. وی می دهد: عمر مفید این لامپ از دیگر لامپ ها بسیار بیشتر است و 5 برابر لامپ های فلورسنت عمر دارند که این مزیت افزون بر مصرف پایین است. وی افزود: اگرچه با گران شدن قیمت مصرف برق این فرهنگ ایجاد خواهد شد، اما و اگر، فرهنگ استفاده از LED ایجاد شود و مردم آن را جایگزین کنند، بسیار خوب است، البته برخلاف لامپ های هالوژنی و فلورسنتی تا کنون نسبت به مضرات آن خبری بیرون نیامده، تنها مشکل از نظر یثربی نور تولیدی این لامپ هاست، برای رسیدن به شدت نور مناسب باید هزینه بسیار بیشتری نسبت به لامپ های فلورسنتی پرداخت کرد.
یثربی دیگر لامپ ها را چنین نام می برد: لامپ های FPL، لامپ های FML، لامپ های هالوژنLED و لامپ های هیبریدی.

معایب و محاسن

چندی است که از رسانه ها و تریبون های مختلف از مضرات لامپ های فلورسنتی سخن گفته می شود و بنا بر گفته یکی از کارشناسان وزارت بهداشت، بخارات جیوه لامپ های فلورسنتی باعث تولید نور ماوراءبنفش می شود و مضرات زیادی برای انسان دارد و با توجه به مضرات آن احتمالاً در آینده ای نزدیک، از سراسر دنیا حذف خواهند شد.
این گفته به این معنا نیست که لامپ های LED مشکلی ندارند؛ هر وسیله مزایا و معایبی دارد و با توجه به آسیب های اجتماعی و بهداشتی آن، وزارتخانه های مربوطه باید تدبیری برای به حداقل رساندن آنها بیندیشند. در صورت شکسته شدن لامپ های LED و با توجه به بخارات گاز تشکیل دهنده این لامپ ها، مشکلات بهداشتی زیادی ایجاد خواهند کرد.
مهندس گورانی، کارشناس بهداشت می گوید: در آینده ای نزدیک خط تولید این لامپ های کم مصرف در دنیا حذف می شود و لامپ های LED جایگزین لامپ های فلورسنتی خواهد شد چرا که لامپ های LED هیچ گونه گازی از خود متصاعد نمی کنند.

تولیدات داخلی

امیر یثربی در مورد اطلاعات موجود برای تولیدات داخل کشور ادامه داد: در مورد لامپ های LED شرکت های ایرانی هنوز به آن سطح تکنولوژیک نرسیده اند که تولید کنند،بلکه همه مصرف بازار ایران از چین وارد می شود.
وی در مورد کیفیت این محصولات گفت: همان گونه که می دانید چین الآن به آمریکا و اروپا هم که نظارت بالایی بر روی وارداتشان دارند، محصول صادر می کند؛ همه می دانند که محصولات چینی از نظر کیفیت متفاوت هستند، در نتیجه بنده کیفیت لامپ هایی که به ایران می آید را خوب ارزیابی می کنم. یثربی ادامه داد: برای تولید این لامپ ها فناوری بالایی نیاز است. از یک طرف باید دستگاه های پیشرفته وجود داشته باشد، و از طرف دیگر، مواد اولیه تولید را تهیه کنند. چین هم در سال های قبل از آمریکا دستگاه ها را وارد کرد و همانجا آن را ساختند و کم کم مواد اولیه را هم در کشور خودشان تولید می کنند.
یثربی در مورد تولید دیگر لامپ ها گفت: شرکت های ایرانی توانایی ساختن لامپ های فلورسنتی را دارند ولی تولید آن در داخل کشور توجیه اقتصادی ندارد؛ این است که قسمت هایی از آن را وارد می کنند و در اینجا ترکیب می شود و گازهای لازم به لامپ تزریق می شود، تنها یکی دو شرکت هستند که قسمت هایی از لامپ را داخل کشور تولید می کنند.

قیمت ها

مانند هر کالای دیگر، لامپ های کم مصرف کوچک با مصارف خانگی بسته به برند و نوع، قیمت های مختلفی دارند. دامنه قیمتی لامپ ها از 3 هزار تومان تا 45 هزار تومان متفاوت است. در جدول زیر نمونه ای از لامپ های کم مصرف آمده است. لازم به ذکر است تمامی قیمت ها به تومان است.