میلیاردها چگونه میلیارد شدند

رئیس کمیسیون کسب و کار اتاق بازرگانی ایران در گفتگو با پیام ساختمان بررسی کرد گروه بازار ساختمان: به چنگ آوردن پول از هر راهی و به هر روشی برای برخی کسب و کار خوانده می شود و این روزها میزان زرنگی افراد نیز موفقیت در همین روند ارزیابی می شود،اما ظاهرا فعالان بزرگ اقتصادی این چنین فکر نکرده و اصولا راه های تولید ثروت ماندگار در دنیا نیز از مسیر دیگری تحقق می یابد. زمانی که زنجیره تولید فولاد را بررسی می کردیم؛ با یکی از اعضای انجمن تولید و صادر کنندگان سنگ آهن آشنا شدیم که به شدت از تجارت این محصول معدنی و ارزآوری اش برای تکمیل زنجیره تولید حمایت می کرد. وی را در یکی از دفاتر موسسه خیریه اش یافتیم و جالب تر آنکه سمت وی در اتاق بازرگانی نیز مرتبط با همین فعالیت غیر سودآور بود. پس علاوه بر موضوع سنگ آهن به کسب وکار و کارآفرینی که مدت ها به فکر بررسی آن بودیم، نیز پرداختیم. در این گفتگو فاطمه دانشور به بیان موضوعاتی پرداخته که کمتر رسانه ها به آن توجه دارند؛ وی بازرگانی است که می گوید «همه فعالان اقتصادی باید بخشی از توانمندی های خود را برای بهبود شرایط زندگی افراد ضعیف جامعه صرف کنند.» این کارآفرین که مترصد فرصتی برای تکمیل چرخه اقتصادی تولید فولاد در ایران می باشد، انگیزه ای قوی برای تغییر دادن فرهنگ ثروتمندان جامعه دارد. به خاطر همین هم رئیس کمیسیون اخلاق کسب وکار و مسئولیت اجتماعی اتاق بازرگانی ایران است. کسب و کار جاودانه پیام ساختمان: اخلاق کسب و کار و مسئولیت اجتماعی چه اهمیتی برای بهبود شرایط بازار دارد؟ خیلی ساده است، بنگاه اقتصادی با رعایت اخلاق کسب و کار جاودانه می شود. در مدیریت اعتبار، مفاهیمی چون احترام، اعتماد و وفاداری مشتریان دارای اهمیت بسیاری است. در حقیقت این یک چرخه است که در طول آن، اخلاق خوب، احترام می آورد و همان نیز موجب اعتماد شده و در نتیجه به وفاداری مشتریان می انجامد. در نهایت این وفاداری مشتریان است که ثروت می آورد. در زمان های قدیم کسب و کار ساده تر بود و اهداف تجارت تنها در سود خلاصه می شد، اما در دنیای پیچیده تجارت امروز، فرهنگ و ارزش هایی وارد بازار شده اند که فرایندها و سیاست ها را عوض کرده اند. دستاورد شرکت ها دیگر تنها محدود به پول نیست و بخش مهمی از دستاوردهای آنان را وفاداری مشتریان تشکیل می دهد که در واقع روی دیگر مدیریت شهرت، اعتبار و مدیریت ریسک می باشد. آنچه گفته شد به تجربه بر من اثبات شده و اگر با وجود این همه مشکلات و تحریم ها می توانم کار کنم به خاطر رعایت همین چرخه است. پیام ساختمان: چرا به این فکر افتادید که درباره اخلاق کسب و کار فعالیت کنید؟ از آنجا که به مقوله مسئولیت اجتماعی در بنگاه های کشور چندان پرداخته نشده بود، تصمیم گرفتم در این بخش فعالیت نمایم و به عنوان یک بازرگان متوجه شدم که می توانم در حل مشکلات اجتماعی نقشی داشته باشم. از این رو سعی من این است که سایر فعالان بازار را نیز به این کار تشویق نمایم.ترویج مسئولیت اجتماعی در بین شرکت های کوچک و متوسط جزء یکی از اهداف کمیسیون مسئولیت اجتماعی در اتاق ایران است. پیام ساختمان: آیا خود شما به این نصیحت توجه می کنید ؟ معتقدم؛ فعال اقتصادی حتما باید بخشی از وقت و سرمایه خود را صرف نیازهای اجتماعی کند. به همین منظور یک چهارم ثروت خود را در سه معدن فعال و نیز 7 هولدینگ معدنی با راه اندازی مجموعه نیکوکاری مهرآفرین برای حمایت از کودکان بازمانده از تحصیل صرف کردم که اکنون آمار آنها به 4700 نفر می رسد و اکثرا در مناطق محروم زندگی می کنند. پیام ساختمان: چه ارتباطی میان کسب و کار و کارآفرینی وجود دارد؟ ما خیلی دیر به فکر کارآفرینی افتادیم. اکنون شاید دو سال است که درباره کارآفرینی در رسانه ها اطلاع رسانی می شود. اگر ما 20 سال قبل در این اندیشه بودیم، با تحریم نفتی چالشی در تامین مالی روزمره زندگی خود نمی دیدیم. البته لازم است بر این نکته تاکید کنم که تحریم و مشکلات ناشی از آن تاثیرات اجتماعی نیز داشته که کمتر به آن پرداخته شده و راه برون رفت نیز همان تبدیل ایده به کار و درآمد است. معتقدم؛ در جوامع آسیای غربی ویژگی هایی مانند کسب پول بدون زحمت، مانعی عمده در راه کارآفرینی است. این حتی در میان فارق التحصیلان ما نیز وجود دارد. کم فکر کردن زحمت کم و راحت پول به دست آوردن از خصوصیات بد است. درنتیجه این باور را باید ایجاد کنیم که جوانان خودشان می توانند ثروت تولید کنند اما بر این اساس که از کار سخت پرهیز نکنند و دوم آنکه تولید ثروت باید با ارزش همراه باشد همانگونه که با ثروت حضرت خدیجه اسلام رشد کرد. پس نگاه ضد ارزش و زالو صفتانه به تولید کنندگان ثروت باید تغییر کند که این احتیاج به فرهنگ سازی دارد. معتقدم؛ تجارت از حروف اول کلمات تجربه، جسارت، اعتبار، روابط خوب کاری و تخصص تشکیل شده که باید تخصص را از راه آموزش و سایرآنها را از طریق تجربه کسب کرد. آموزش های فنی در مواردی مانند چگونگی امضای قرارداد خارجی، حقوق تجارت چیست، چگونگی ثبت شرکت ها و اهمیت بازرسی در قراردادهای بین المللی و... لازمست. ذکر این نکته نیز خوب است که یکی از راه های رونق اقتصاد ایجاد کسب وکارهای خانوادگی است؛ اعضای یک خانواده مانند پدر مادر و فرزندان کسب وکاری را با همراهی هم ایجاد کنند که هم می تواند درآمدزا باشد و هم بر استحکام خانواده می افزاید. امنیت اقتصادی مرهون مسئولیت اجتماعی پیام ساختمان: اخلاق کسب و کار را معرفی کردید اما مسئولیت اجتماعی دقیقا به چه معنایی است؟ مسئولیت اجتماعی شرکت ها بر مسئولیت و پاسخگویی به عنوان پایه و اساس رفتار یک سازمان در اجتماع تاکید دارد و ناظر بر چگونگی کسب و کار مسئولانه همراه با تولید ثروت است.این نیازهای اجتماعی جامعه است که بازارهای اقتصادی را تعریف می کند .بنابراین موفقیت کسب وکار با پیشرفت جامعه متصل است و رابطه مستقیمی میان این دو است. مهمترین نکته در این موضوع این است که شما ثروتی را ایجاد کنید که در ازای آن ثروت احساس مسئولیت داشته باشید. بی تفاوتی فعالان اقتصادی به مسئولیت اجتماعی موجب می شود که امنیت در جامعه کاهش یابد و در این صورت همان فعال اقتصادی نیز دچار چالش می شود،اما این نگاه در فعالان اقتصادی ما بسیار ضعیف است. گاهی هم مشاهده می شود؛ بنگاه های اقتصادی میلیاردها تومان ثروت تولید می کنند اما زمان بخشش که می رسد حتی اگر کمک هم کنند در حد خودشان بخشش نداشته اند. تخصیص اعتبار برای کارهای اجتماعی [نیکوکاری] باید متناسب با درآمد فرد باشد و باید گفت میلیاردر باید میلیاردی ببخشد. اگر این کار انجام شود می توان مشکلات بزرگی را در کشور حل کرد. تصور کنید اگر به این موضوع در جایگاه خودش پرداخته شود، شاید بتوان چالش هایی مانند «کودکان کار» را برطرف کرد. خاطرم هست زمانی یکی از کارشناسان گفته بود که با 80 میلیارد تومان می توان مشکل کودکان کار تهران را حل کرد. البته معتقدم که 80 میلیارد تومان پول زیادی نیست اما اگر 800 میلیارد تومان هم لازم باشد 20 نفر از فعالان بزرگ اقتصادی می توانند این موضوع را حل کنند. پیام ساختمان: منظور شما اعضای هیئت های نمایندگی اتاق بازرگانی است؟ ثروت سازان بزرگی در کشور داریم که شاید تاکنون کمتر کسی اسم شان را شنیده باشد. من معتقدم کسی ثروتمندان واقعی ایران را نمی شناسد. چون آنها خودشان را به علت فرهنگ بد حاکم بر جامعه که ثروت را به نوعی ضد ارزش می داند؛ هیچگاه معرفی نمی کنند و من اعضای هیئت نمایندگان را جزء ثروتمندان رده اول ایران نمی بینم. پیام ساختمان: آیا اعضای هیئت های نمایندگای اتاق بازرگانی ثروتمند ترین های ایران هستند؟ این سوال جالبی است اما خیلی از اعضای هیئت نمایندگان اتاق بازرگانی زندگی عادی دارند و بسیاری از آنان نیز به دلیل پرداختن به کارهای اجتماعی نمی توانند کسب و کار خود را آنچنان که باید پیگیری کنند. عده ای هم هستند که قبل از ورود به اتاق بازرگانی وضع خوبی نداشتند و پس از آنکه به اتاق بازرگانی آمدند ، وضعیت اقتصادی شان خوب شد. پیام ساختمان: آیا دیگران نیز همین نظر را درباره میزان ثروت اعضای اتاق دارند؟ خاطرم هست در گذشته خبرنگاری اقدام به انتشار نام 30 نفر از اعضای هیئت های نمایندگی یک استان کرد و این لیست در اینترنت دست به دست چرخید. همین انتشار اسامی همین افراد می تواند اعتبار کاذبی را زمینه سازی کند. در اثر آن اعتبار کاذب است که مثلاً هر بانک یا موسسه اعتباری ممکن است در مورد آنها دچار اشتباه شود چرا که بانک ها تصور می کنند این افراد واقعا میلیاردر های ایران هستند و اگر کسی اهل اخلاق حرفه ای نباشد پس این اعتبار کاذب پول سازی می کند و می توانند وام های میلیاردی دریافت کنند که در نهایت به اختلاس های چند هزار میلیاردی منجر می شود. نمی دانم انتشار این فهرست عمدی بوده یا خیر؟در هر صورت معتقدم کسی هنوز میلیاردرهای ایران را نمی شناسد.