نامه ای به رئیس جمهور آینده

سلام آقای رئیس جمهور بعدی خسته نباشید، امیدوارم استان به استان رفتن و در جمع هواداران سخنرانی کردن شما را آنقدر خسته و فرسوده نکرده باشد که از این نامه سرسری بگذرید یا آن را نخوانده رها کنید. چون میخواهم موضوع بسیار مهمی را با شما در میان بگذارم؛ موضوعی که به زندگی و حیات جمعی تمام ما ایرانیها بر میگردد. به خاطر داشته باشید که وقتی موضوعی برای مهندسان، انبوه سازان، پیمانکاران ساختمانی و سایر فعالان صنعت ساختمان مهم باشد به معنای این است که آن موضوع نیاز به توجه و اهتمام بیش از حد دارد، چرا که این گروه جمع بسیار بزرگی از متخصصان کشور را تشکیل میدهند که اتفاقاً از هوش و تحصیلات بالایی برخوردار بوده و بی خود و بی دلیل چیزی را مهم نمیانگارند. (و از قضا چون در گروه «الیت» یا نخبگان قرار دارند قطعاً در بین اعضای خانواده، اقوام، همسایه ها و همکاران تأثیرگذاری بالایی دارند، حواستان هست که!). اما موضوعی که بابت آن مزاحم اوقات تبلیغاتی شما شدم چیزی نیست جز عمر بسیار کم ابنیه و ساختمان در کشور ما که سالانه حجم بسیار بالایی از سرمایه این مملکت و مردم را میبلعد و هدر میدهد. آقای مستر پرزیدنت بعد از این سؤالی از محضرتان داشتم، آیا شما میدانید متوسط عمر ساختمان در ایران چه قدر است؟ اما آنچه از لا به لای صحبت های مدیران و مسئولان صنعت ساختمان میشود فهمید این است که حداکثر عمر ساختمان در ایران بیشتر از 30 سال نیست و در این میان ظاهراً تنها مسکن مهر است که به طور متوسط 50 سال دوام خواهد آورد! این در حالی است که به گفته همین مسئولان و مدیران، (و به استناد یافته های علمی و شواهد عینی) متوسط عمر ساختمان ها در کشورهای پیشرفته بالای صد سال است. سؤالی که در اینجا در هر عقل سلیمی جرقه میزند این است که چرا اینقدر اختلاف در میانگین عمر ساختمان های ما با ساختمان های کشورهای پیشرفته وجود دارد؟ ما قادر به شکافتن هسته اتم و فرستادن ماهواره به فضا شده ایم ولی چرا نمیتوانیم ساختمان های خوب و با کیفیتی بسازیم که با هر تکان خفیف زلزله روی سر هم وطنانمان آوار نشوند؟ رئیس بعدی قوه مجریه اینکه کل هزینه های ساخت و ساز در کشور ما چه قدر است از آن چیزهایی است که فقط اشخاصی با قلب سالم و عمل نکرده قدرت حل و هضم آن را دارند! چند سال پیش محمود فاطمی عقدا، رئیس وقت مرکز تحقیقات ساختمان و مسکن در نشست خبری اعلام کرد که به طور متوسط هر ساعت 3 میلیارد تومان صرف ساخت و ساز در کشور و در مجموع، هر سال حدود 50 میلیارد دلار در این بخش سرمایه گذاری میشود! حتی اگر ما بعد از گذشت چند سال و رشد شدید در قیمت برخی اقلام مرتبط با صنعت ساختمان، آمار مذکور را همچنان معتبر بدانیم این سؤال پیش میآید که چرا این حجم بزرگ از سرمایه کشور باید با گذشت 20 تا 30 سال، تبدیل به بافت فرسوده شده و مشکلی به مشکلات پیش اضافه کند؟ از طرف دیگر در حال حاضر در تهران سالیانه بیش از 25 میلیون متر مربع تخریب و نوسازی در قالب حدود 21 الی 22 هزار پروانه ساختمانی انجام میشود و کسی هم اصلاً برایش مهم نیست این همه مصالح ساختمانی که در تخریب و نوسازی از بین میرود، منابع مملکت و سرمایه ملی کشورمان است. جناب رئیس جمهور بعدی قطعاً یکی از عوامل کاهش شدید عمر ساختمان های ما، عدم نظارت بر اجرای درست و علمی است. نظارت بر ساخت و سازها هم مطابق قانون بر عهده نهادی است به نام سازمان نظام مهندسی ساختمان، اگر چه ماده 34 قانون نظام مهندسی میگوید: شهرداریها و سایر مراجع صدور پروانه و کنترل و نظارت بر اجرای ساختمان و امور شهرسازی، مجریان ساختمان ها و تأسیسات دولتی و عمومی، صاحبان حرفه های مهندسی ساختمان و شهرسازی و مالکان و کارفرمایان در شهرها و شهرک ها و شهرستان ها و سایر نقاط واقع در حوزه شمول مقررات ملی ساختمان مکلفند که مقررات ملی ساختمان را رعایت کنند. بی شک یکی از کارهای شما که میتواند موجب افزایش متوسط طول عمر ساختمان های ما شود مدیریت و ساماندهی نحوه نظارت بر اجرای درست امور مرتبط با ساخت و ساز ابنیه و ساختمان است. نامزد محترم ریاست جمهوری یکی از عواملی که عمر ساختمان را میکاهد و آنان را جوانمرگ میکند عدم استاندارد مصالح ساختمانی و نبود نیروی کار ماهر و آموزش دیده است. اگر چه اداره استاندارد معتقد است تمامی مصالح استانداردی که برای ساخت یک ساختمان نیاز است، در داخل کشور تولید میشود اما قطعاً بخشی از مصالح موجود در بازار استاندارد نیست و در بسیاری مواقع هم کالاهای استاندارد موجود، دارای حداقل کیفیت است. از سوی دیگر افراد زیادی مثل کارگر، جوشکار، کاشی کار، گچکار، بنا و ... در ساخت و سازها نقش دارند و مطابق قانون همه باید آموزش دیده و دارای کارت مهارت فنی باشند، اما متأسفانه بسیاری از نیروهای کار فعال در صنعت ساختمان آموزش ندیده اند که درصد زیادی از این نیروهای کار، افاغنه و یا کارگران فصلی هستند. آقای رئیس جمهور بعدی شما بعد از انتخاب شدن وظیفه دارید به همه این مسائل رسیدگی کنید. شما باید خود را متعهد بدانید که با تمهیدات علمی، موجب افزایش طول عمر ساخت و سازها شده و از هدر رفت سرمایه های ملی این مردم جلوگیری کنید. شما باید خود را موظف بدانید که از سالانه 50 میلیارد دلار که در صنعت ساختمان سرمایه گذاری میشود، مواظبت کنید. یکی از دغدغه های شما باید جلوگیری از رشد بافت های فرسوده باشد. شما نباید بگذارید گچ، آجر، کاشی، سیمان و ... که امروز با ارز و سوبسید دولتی و برق و انرژی دولتی تولید میشوند، 10 سال بعد هدر داده و به نخاله های ساختمانی تبدیل شوند. شما باید از نهادهای مرتبط با نظارت بر استانداردسازی مصالح ساختمانی بخواهید تا کار خود را دقیق و درست انجام دهند و با سمبل کاری و پشت هم اندازی، زمینه تداوم تولید مصالح ساختمانی نازل و بی کیفیت را فراهم نکنند. این وظیفه ملی شماست که بر نهادها و سازمان های متولی نظارت بر اجرای سازه ها نظارت کنید تا فقط به فکر پر کردن جیب خود، به قیمت به خطر انداختن جان صدها و هزاران انسان دیگر نباشند. شما باید از دستگاه هایی که متولی و مسئول آموزش کارگران طی 10 سال گذشته بوده و در انجام این وظیفه مهم کوتاهی و قصور کرده و با سهل انگاری موجبات کاهش عمر ساختمان های ما شده اند توضیح بخواهید.