باید به مردم اعتماد کنیم

گروه گزارش: اجرای طرح ضربتی مسکن و ازدواج، ارائه تسهیلات ارزان قیمت به انبوه سازان، دعوت از سرمایه گذاران خارجی برای ساخت مسکن در داخل، انحلال سازمان نظام مهندسی فعلی و تأسیس دو سازمان جدید و تفویض بسیاری از اختیارات دولت در بخش صنعت ساختمان به مردم از برنامه های یک انبوه ساز است که برای جایگاه ریاست جمهوری اعلام کاندیداتوری کرده است. مجتبی بیگدلی، در حال حاضر ریاست کمیسیون صدور خدمات فنی و مهندسی کانون سراسری انبوه سازان مسکن و ریاست انجمن انبوه سازان مسکن استان قم را بر عهده دارد. از سوابق سیاسی وی نیز میتوان به دبیر کلی جامعه اسلامی کارآفرینان و سخنگویی سابق حزب الله اشاره کرد. وی به تازگی از سوی فعالان بخش خصوصی، کارآفرینان کشور و سرمایه گذاران داخلی به عنوان نامزد انتخابات ریاست جمهوری انتخاب شد و چند روز پیش هم مواضع سیاسی و اقتصادیاش در قالب 10 راهکار در رسانه ها منتشر شد که یکی از این راهکارها به موضوع مسکن و ازدواج جوانان اختصاص داشت. نظر به سوابق فعالیت مهندس بیگدلی در انجمن و کانون انبوه سازی، بر آن شدیم تا جزئیات بیشتری از این طرح بدانیم : پیام ساختمان:ابتدا بفرماییدطرح ضربتی مسکن که در برنامه هایتان مطرح کرده ایدبر چه مبنایی است؟ نیاز بالفعل ما سالی یک میلیون واحد مسکونی است و در این خصوص من بر طرح های ضربتی بسیار تاکید دارم. طرح مسکن مهر سیاست مطلوبی بود ولی باید کامل شود. البته مسکن مهر هم با حضور انبوه سازان توانمند شد. در زمان آقای سعیدی کیا در مجموع هزار واحد مسکونی هم ساخته نشد اما وقتی انبوه سازان به میدان آمدند، ساخت پنج میلیون واحد مسکونی اجرایی شد و الان هم روزانه پنج تا 10 هزار واحد افتتاح میشود. امروزه مسکن گران ترین و راهبُردیترین محصول در سبد خرید خانوارهاست، مخصوصاً برای کارگران، فرهنگیان، نیروهای مسلح و زوج های جوان که اصلیترین نیازشان مسکن است. در این شرایط باید تسهیلات ارزان قیمتی که ایجاد نقدینگی مستقیم نکند و در قالب مسکن باشد، ارائه شود. سازندگان و انبوه سازان باید با مشوق های بسیار بالا راغب شوند تا در این عرصه سرمایه گذاری کنند. مثلاً همان خدماتی که به مسکن مهر داده میشود به بخش خصوصی هم داده شود. وزارت راه و شهرسازی ما که وزارت مسکن مهر نیست! لذا همان سیاست و تشویق های مسکن مهر برای ساخت وساز را باید به بخش خصوصی بیاوریم.از طرف دیگر کشورهایی که تسهیلات بسیار ارزان قیمت، بین نیم تا سه درصد دارند به راحتی آماده اند تا در کشور ما سرمایه گذاری کنند، خصوصاً در حوزه مسکن و ساختمان. ما میتوانیم شرکت های انبوه سازی را از این کشورها دعوت کنیم تا با انبوه سازان ایرانی شرکت های مشترک تأسیس نموده و در تولید مسکن سرمایه گذاری کنند، به نحوی که سرمایه اصلی را طرف خارجی بدهد و ساخت وساز و خدمات مهندسی و کارهای اجرایی را نیروهای داخلی و ایرانی. الآن آنها این آمادگی را دارند. پیام ساختمان:کشورهای خارجی این کار را میکنند؟ چه سودی برایشان دارد؟ بانک های آنها منابع بسیار عظیمی دارند و این سرمایه در آنجا رسوب کرده است. آن کشورها دیگر نیروگاه و راه و پل و ... نیاز ندارند؛ چون تمام اینها را ساخته اند و دنبال بازارهای جدید در کشورهای مختلف هستند تا این پول ها را در آنجا سرمایه گذاری کنند؛ چون برای آنها به صرفه نیست که پولشان بدون استفاده بماند. از آنجا که آنها ساخت و سازهای مورد نیازشان را انجام داده اند و دیگر نیاز و هزینه جدید ندارند، لذا بازارهای جدید در کشورهایی که بازگشت سرمایه در آنجا تضمین شود، برای آن کشورها مهم است و بحث مسکن هم از تضمینیترین عرصه هاست. قطعاً آنها آمادگی دارند و فقط باید برای بسترسازی این کار، بانک مرکزی و وزارت اقتصاد دست به دست هم بدهند و اسناد را به نحوی تنظیم کنند تا این شرکت ها بدون دغدغه بیایند. مهم ترین مسئله برای آنها تضمین سرمایه گذاری است، لذا اگر اسناد مورد نیاز را وزارتخانه ها و دستگاه های دولتی آماده کنند حتماً راه و بستر فراهم خواهد شد. آن کشورها حتی الآن در زیمبابوه و افغانستان و در کشورهایی که بسیار آشوب است و در بدترین جاهای دنیا دنبال بازارهای جدید میگردند؛ درحالی که ایران بسیار آبادتر و از نظر سیاسی خیلی بهتر از این کشورهاست. پیام ساختمان:برای سیستم مدیریت فعلی دولتی در صنعت ساختمان چه برنامه ای دارید؟ الآن یک سری سیاست های به شدت منقبض اداری و سیاسی وجود دارد و کسی هم تا به حال عزمش را جزم نکرده تا اینها را کارآمد کند و اگر کار اندکی در این عرصه صورت گیرد حتماً طرف های خارجی تشویق خواهند شد که بیایند. از طرف دیگر ما منابع داخلی را هم باید طوری مدیریت کنیم تا بهتر از وضعیت فعلی استفاده شود. یا مثلاً صدور پروانه ساخت در کشور ما نزدیک به یک سال طول میکشد درحالیکه باید صدور آن را به طور کامل به بخش خصوصی واگدار کنیم. برای این کار باید اعتماد کنیم، به نحوی که مردم حق وحقوق خودشان را طبق تعرفه و طبق جدول دقیق بدانند، مبالغی که نیاز است به حساب بریزند و برایشان پروانه ساخت صادر شود. تمام اینها هم باید در دنیای مجازی باشد و رفت و آمدهای بیخود و بیجهت را باید حذف کنیم. الآن فضای مجازی و اینترنت فضای بسیار روشنی است و تمام خدمات به انسان ها باید در قالب «دولت نوترونی»، دولت کوچک ولی کارآمد باشد. باید کارها را به دنیای مجازی ببریم تا مردم ثبت نام و پیگیری و انجام کارشان در دنیای مجازی باشد خصوصاً در حوزه صدور مجوزهای صنعت مسکن و ساختمان. زمانی صدور گذرنامه چهار ماه طول میکشید ولی در مقطعی دست به دست هم دادیم و صدور گذرنامه یک روزه شد. صدور پروانه ساختمان باید از میانگین فعلی یک ساله به یک هفته تقلیل پیدا کند. این امر شدنی است و این در دولت ما تعریف شده است.تشریفات زائد و مقررات منقبضی که به مردم اعتماد ندارد و آنها را متخلف میشمارد و با چشم بدبینی نگاه میکند، باید از بین برود. باید بتوانیم به مردم اعتماد کنیم تا واریزیهایشان را انجام داده و بسیاری از مراحل را بتوانند انجام دهند. البته نظارت هم باید باشد تا از تخلف جلوگیری کند. پیام ساختمان:نهادهایی که در این بخش فعال هستند، چطور؟ سازمان نظام مهندسی باید اصلاح شود. شأن مهندسان در این سازمانی که نزدیک به 20 سال پیش شکل گرفته، به نحو احسن لحاظ نشده است. پیام ساختمان:چه جایگزینی در صورت اصلاح نظام مهندسی در نظر دارید؟ دو سازمان جدید باید شکل بگیرد: «سازمان نظام انبوه سازی کشور» و دیگری «سازمان نظام نوین مهندسی». این دو سازمان دو بال قدرتمند صنعت مسکن و ساختمان میشوند و تمام سیاست گذاریها،تصمیم گیریها، اختیارات و اجرا به این دو سازمان تفویض میشود. فقط سیاست گذاریهای کلان در پایتخت انجام میگیرد. تمام اختیارات کمیسیون ماده پنج، اختیارات حوزه معماری، شهرسازی، مقررات ملی ساختمان، محاسبات، اختیارات تسهیلات بانکی و وام ها و تمام اختیاراتی که الآن در انحصار دولت است، باید از دولت خارج و به این دو سازمان سپرده شود. پیام ساختمان:تفاوت نظام مهندسی فعلی و نظام مهندسی آینده در چه خواهد بود؟ ما باید سازمان جدیدی تأسیس کنیم که در آن خدمات مهندسی در قالب حقوقی و رقابتی باشد. در حال حاضر خدمات مهندسی کوپنی شده است؛ یعنی ما مثلاً بهترین معمار را برای خودمان نمیتوانیم انتخاب کنیم چون شایسته سالاری وجود ندارد. اگر کسی به خدمات معماری نیاز دارد باید در قالب کوپن و سهمیه باشد چون میگویند «الان نوبت فلان مهندس است!» مگر کار تخصصی نوبتی است؟ مگر آبادانی مملکت را میتوان کوپنی کرد؟ انبوه سازان و سرمایه گذاران و تمام مردم، باید بهترین خدمات مهندسی و معماری را خودشان انتخاب و استفاده کنند، آن هم از کسی که کارآمدتر است و با قیمتی منطقی کار میکند؛ نه در قالب شخص حقیقی بلکه در قالب شخص حقوقی. باید بهترین طراح و محاسب را انتخاب کرد درحالیکه الآن کوپنی و سهمیه بندی است. از این رو سازمان جدیدی باید ایجاد کرد که در آن شأن مهندسان رعایت شده و شایسته سالار باشد و آن سازمان در قالب حقوقی به مردم خدمات بدهد. الآن در کشورهای غیر پیشرفته هم شخص حقیقی خدمات ارائه نمیکند، آن هم برای مهم ترین جان پناه مردم که مسکن است. البته هدف پسرفت سازمان نظام مهندسی نیست بلکه مقصود رشد و ارتقای این سازمان است تا با سازوکار تازه ای فعالیت کند که به مهندسان شخصیت جدیدی ببخشد و جایگاه آنان را به نحو شایسته ای لحاظ کند و مردم هم بدانند که با یک شخص حقوقی و شرکتی که برای ارائه خدمات در آن رقابت است، روبه رو هستند. پیام ساختمان:چرا تأسیس سازمان نظام انبوه سازی را ضروری میدانید؟ سازمان نظام انبوه سازی باید تأسیس شود چون ما سالی یک میلیون مسکن میخواهیم و این حجم اصلاً شوخی بردار نیست! یعنی به تعداد نیاز کشورهای اتحادیه اروپا و کشورهای عربی حاشیه جنوبی خلیج فارس! این رقم کمی نیست. یک میلیون مسکن یعنی ما در هر سال داریم کشوری جدید به اندازه امارات متحده عربی، عمان، کویت و قطر میسازیم!برای تحقق این امر نیاز دارد که به طور کلی کار از دست دولت خارج و تفویض اختیار شود و سازمان نظام انبوه سازی کشور با حضور بخش خصوصی تشکیل گردد.