حمله گوجه و خیار به محوطه باستانی ارجان

پس از مداخلات گسترده شرکت نفت و سیمان در ارجان، حالا نوبت به کاشت صیفیجات رسیده است. فعالان میراث فرهنگی، هجوم کشاورزان و کاشت بیرویه محصولات کشاورزی مانند؛ گوجه و خیار را تعرضی جدی در یکی از مهمترین محوطه های باستانی خوزستان میدانند. زخم های محوطه باستانی ارجان، هنوز از استخراج و اکتشافات شرکت نفت و درختکاری شرکت سیمان ترمیم نیافته که هجوم یکباره کشاورزان برای کاشت صیفیجات، زخم کهنه این محوطه باستانی را دوباره تازه کرد. این درحالی است که یافته های باستان شناسی قدمت این محوطه را 6 هزار سال تخمین زده است. با این حال، گفته میشود هنوز برنامه جدی برای مقابله با تعرض های بیامان در ارجان وجود ندارد. محوطه باستانی ارجان با وسعت حدود 500 هکتار در کنار رودخانه مارون در 12 کیلومتری شمال شرقی بهبهان واقع شده است.در اولین مطالعات پیرامون شهر قدیم ارجان، قدمت این شهر به دوره ساسانیان (224- 652 میلادی) نسبت داده شده ولی در سال 1316 خورشیدی درنزدیکی این محوطه باستانی، آثار یک آرامگاه متعلق به حدود هزاره دوم قبل از میلاد کشف شد که باب جدیدی در باستانشناسی این محوطه تاریخی گشود. از سوی دیگر، یکی از کشفیات مهم این محوطه تاریخی ؛ جام طلایی ارجان است. شکل حلقه طلائی قدرت ارجان تجسمی از یک لوتوس نیلوفر آبی است که حامل پیام های ذهنی و اساطیری است. باستان شناسان معتقدند؛ تا کنون نظیر این حلقه طلایی در هیچ یک از حفاری های علمی به دست نیامده است. اما علیرغم یافته های ارزشمندی که از این محوطه به دست آمده است ، حفاظت و رسیدگی متولیان میراث فرهنگی نه تنها درخور این منطقه نیست بلکه هم اکنون ارجان با موجی از تعرض ها وضعیت بحرانی را سپری میکند. «دولتی مختاران» رئیس انجمن دوستداران میراث فرهنگی بهبهان دررابطه با وضعیت نگران کننده محوطه باستانی ارجان میگوید:« درحال حاضر مهمترین مسئله ای که محوطه باستانی ارجان با آن مواجه است، هجوم یکباره کشاورزان برای کاشت صیفیجاتی از قبیل خیار و گوجه است». به اعتقاد وی، کاشت بیرویه صیفیجات توسط کشاورزان و روستائیان سبب نفوذ آب به قدیمیترین بخش ارجان میشود؛ بخشی که قدمت آن به گفته باستان شناسان به دوره عیلامی هم میرسد. هم اکنون کشاورزان در مهمترین قسمت های تاریخی ارجان و در کنار کوه خوئیز مشغول فعالیت و کاشت صیفیجات هستند. وی همچنین در مورد تهدیدات بیامان تپه سبز میگوید: با اینکه تپه سبز به شماره 907 در فهرست آثار ملی کشور ثبت شده و در حدفاصل بین روستای منصرویه و کارخانه سیمان بهبهان قرار دارد اما باز هم شاهد کشت در این منطقه هستیم. این درحالی است که زیر این تپه قصر دوره اشکانیان قرار گرفته است. مختاران میگوید: باستان شناسان مختلفی از محوطه باستانی ارجان بازدید و کاوش کردند اما هیچ یک از این بازدیدها مانع از تخریب ها نشد. درحال حاضر مهم ترین تپه های این منطقه به دلیل کشت و زرع از بین رفته اند، این درحالی است که تاکنون مدیریت پایگاه میراث فرهنگی ارجان هیچ واکنشی نشان نداده است.