آبگرمکن های خورشیدی بر فراز شهرها

مجید ثقفی* اواسط سال گذشته در یکی از کارخانه های تولید تجهیزات خورشیدی اتفاق بی نظیر و عجیبی رخ داد و آن هم هجوم بی سابقه مردم برای خرید آبگرم کن های خورشیدی بود. به دنبال رونق بازار مسکن، برخی از انبوه سازان و سازندگان آپارتمان ها در مناطق میانی و شمالی شهر ترجیح دادند ساختمان های در حال ساخت خود را به سامانه های آب گرم خورشیدی مجهز کنند. در آن زمان اکثر فعالان حوزه انرژی و تاسیسات با شگفتی از یکدیگر میپرسیدند؛ چطور امکان دارد در صنعتی که همواره با کمک پروژهای دولتی سرپا مانده شاهد افزایش تقاضا برای آبگرمکن از بخش خصوصی هستیم؟ از آنجا که فعالان بخش تاسیسات را افرادی تیز هوش میدانم لذا بررسی دلایل رونق بازار این طیف از صنعتگران آبگرمکن های خورشیدی را در دستور کار قرار دادم. پس از بررسی مقدماتی به این نتیجه رسیدم که افزایش قیمت مسکن در تمامی نقاط کشور، به ویژه در نقاط میانی و شمالی شهر، زمینه رقابت را افزایش داده است. بدون شک این قیمت ها بر اساس محل جغرافیایی و البته امکانات آپارتمان ها برآورد میشود. آپارتمان های شیک و مدرن که دارای امکانات متنوع از آسانسورهای نسل جدید تا استخرهای روباز هستند، با قیمت هایی به مراتب بالاتر از هزینه های صورت گرفته به فروش میرسند و به همین جهت استفاده از آبگرمکن های خورشیدی ارزش افزوده زیادی را برای سازنده یا مالک ساختمان در پی دارد. در تهران با متوسط روزانه تابش 5 کیلووات ساعت بر متر مربع، از هر متر مربع فضای پشت بام میتوان انرژی قابل ملاحظه ای استحصال نمود. این انرژی بینهایت حتی در صورت بروز اتفاقات و حوادث ناخواسته قطع نمیشود. بنابراین دارنده آبگرم کن های خورشیدی اطمینان دارد که حتی با فرض قطع گاز و برق، همچنان آب گرم مصرفی خود را در اختیار دارد. به علاوه با اتصال این سیستم به پکیج هر آپارتمان و یا سیستم موتورخانه مرکزی، بار زیادی از روی دوش این سیستم ها برداشته شده و علاوه بر صرفه جویی در پرداخت بهای سوخت و برق ، استهلاک پکیج یا موتورخانه به نحو محسوسی کاهش مییابد. سوال اساسی برای من این بود که فعالان بازار ساخت و ساز از نصب این سیستم ها چه ارزش افزوده و سودی کسب مینمایند؟ برای پاسخ به این سوال لازم بود که هزینه نصب یک سامانه متمرکز برای یک مجتمع آپارتمانی جدید و قیمت آپارتمان با آپشن خورشیدی مورد مقایسه قرار گیرد. در حال حاضر به ازای هر متر مربع آپارتمان در تهران بین 20 تا 30 هزار تومان هزینه نصب سیستم پشتیبان آبگرمکن خورشیدی محاسبه شده است. در مناطق میانی و شمالی شهر که متوسط قیمت آپارتمان 7 میلیون تومان برآورد شده، نصب این سامانه ها تا 160 هزار تومان برای هر متر، قیمت آپارتمان را افزایش داده است. این مسئله سود 7 تا 8 برابری را نصیب سازندگان آپارتمان میکند. این در حالی است که اگر در مراحل ابتدایی ساختمان سازی پیش بینیهای لازم برای نصب سامانه خورشیدی انجام گیرد، هزینه آن از مبلغ فوق نیز کمتر میشود. البته از یاد نبریم که خریداران آپارتمان های مدرن، جدا از امکانات فوق الذکر، انتظار دارند، آرامش و آسایش داشتن سامانه های پشتیبان مانند برق اضطراری برای راهروها و آسانسورها و همچنین آبگرم ذخیره در هنگام قطع سامانه های تامین انرژی را نیز مد نظر دارند. توجه به تمام این موارد هجوم علاقه مندان به خرید این گونه آپارتمان ها و همچنین هجوم انبوه سازان به بازار آبگرمکن های خورشیدی را توجیه مینماید. در شرایط فعلی به نظر میرسد که بازار بیرونق دهه گذشته صنعت آبگرمکن های خورشیدی به تدریج توسعه مییابد و با تکمیل امکانات ساختمان های جدید، باعث افزایش ارزش افزوده و بهای نجومی آنها خواهد شد. * مدرس و کارشناس ارشد انرژی های نو