چرا کم مصرف ؟

گروه تاسیسات: همزمان با فرارسیدن فصل تابستان و افزایش استفاده از تجهیزات سرمایشی، صرفه جویی در مصرف برق در اولویت قرار گرفته است. شرکت توانیر برای تحقق این موضوع علاوه بر فرهنگ سازی و توزیع لامپ های کم مصرف و کنتورهای هوشمند، زمان های فراز و فرود مصرف برق را نیز مشخص کرده و برای هر کدام هزینه های مشخصی در نظر گرفته که بر این اساس هزینه برق در ساعات 13 تا 15 و 20 تا 23 از سایر زمان های شبانه روز گران تر است. البته نصب کنتورهای برق بر اساس ملاحظات خاص و از طریق هماهنگی با مشترکان برق و بر اساس میزان و چگونگی مصرف آنها انجام خواهد شد. مدیرعامل شرکت توزیع برق تهران بزرگ ضمن بیان این مطلب گفت: برای مشترکانی که اصرار دارند کنتور 15 آمپر برایشان کافی است، هنگام دعوت برای بستن قرارداد جدید، محدودکننده نصب خواهد شد. حتی در صورتی که مشترک مراجعه کند و تمایل نداشته باشد قدرت قراردادی را افزایش دهد. هاشمی با تاکید بر لزوم صرفه جویی در مصرف برق به ویژه در تابستان، تاکید کرد: ساعت پیک مصرف برق، یک تا سه بعدازظهر و هشت تا 11 شب است. وی در پاسخ به این پرسش که با توجه به تولید لامپ های جدید با صرفه جویی بسیار بالا و سلامت بودن آنها، آیا کاری مشابه توزیع لامپ ها کم مصرف که برای فرهنگ سازی صورت گرفته بود، بار دیگر اجرا میشود، اظهار داشت: دوره فرهنگ سازی استفاده از لامپ های کم مصرف به اتمام رسیده و اکثر مردم با این وسایل آشنایی دارند. آنها باید لامپ کم مصرف بگیرند تا هزینه برق کمتری بدهند. معیار انتخاب لامپ کم مصرف سه هدف اصلی درباره به کارگیری لامپ های کم مصرف دنبال میشود؛ کاهش صورت حساب برق مصرف کنندگان با سرمایه گذاری معقول و توجیه پذیر، کاهش آلاینده های زیست محیطی و کاهش میزان سرمایه گذاری برای تامین تاسیسات تولید و توزیع برق از جمله اهداف کلان استفاده از لامپ های کم مصرف است. لامپ های کم مصرف تا حدود 80 درصد باعث کاهش انرژی مصرفی و 70 درصد پایین آمدن هزینه های مربوطه میشود. این لامپ ها در مقایسه با لامپ های رشته ای یک پنجم انرژی الکتریکی مصرف میکنند یعنی هزینه برق برای یک لامپ رشته ای 100 وات با هزار ساعت کارکرد 15 هزار ریال و برای یک لامپ کم مصرف 20 وات با همان میزان فقط سه هزار ریال است. بر این اساس، لامپ های کم مصرف از لحاظ عمر و مصرف برق نسبت به لامپ های رشته ای دارای مزیت هستند. این لامپ ها نسبت به لامپ های رشته ای نوردهی یکسان داشته، مصرف انرژی آن مطابق با 20 درصد انرژی مصرف لامپ رشته ای است؛ هشت برابر لامپ رشته ای عمر می کند و با وجود جایگزینی آسان و بهره نوری بالا، اثر استروبوسکوپی (ثابت دیدن اجسام دوار) را از بین میبرد. کاهش آلودگی محیط زیست حاصل از نیروگاه ها نیز یکی دیگر از ویژگیهای لامپ های کم مصرف است. ملاحظات خرید هنگام خرید لامپ های کم مصرف حتماً به کیفیت و استاندارد بودن آنها توجه کنید. برای تشخیص یک لامپ کم مصرف استاندارد از غیر استاندارد باید به نکاتی از جمله؛ وجود علامت و یا نشان استاندارد بر روی لامپ، وجود جدول برچسب انرژی بر روی جعبه لامپ و همچنین اشاره به برچسب انرژی A بر روی جعبه، عدم امکان جدا کردن بخش تیوب از بخش بالا و کلاهک لامپ در هر شرایطی و درج شار نوری مناسب بر روی جعبه لامپ توجه کرد. در راستای تشخیص درج شارنوری مناسب میتوان با ضرب عدد 60 در توان درج شده بر روی جعبه لامپ، حداقل شارنوری لامپ را به دست آورد و با مقایسه این عدد با شارنوری درج شده بر روی لامپ (بر حسب لومن) از نور مناسب لامپ مطمئن شد. در مورد لامپ های وارداتی نیز باید فروشندگان گواهی استاندارد مربوط به لامپ ها را ارائه کنند. در حال حاضر بیش از 50 شرکت دارای پروانه بهره برداری تولید لامپ کم مصرف از 105 تا 150 وات و با اشکال متنوع هستند. راز طول عمر تحت شرایطی میتوان عمر لامپ های کم مصرف را افزایش داد. برای این کار این لامپ ها باید در مسیر جریان هوا باشند و در چراغ هایی که امکان تبادل جریان هوا در آن ها نیست مصرف نشوند. از سوی دیگر استفاده این لامپ ها در روشنایی اصلی منازل مانند سالن ها، اتاق ها وآشپزخانه میتواند بهینه باشد. بنابراین از این لامپ ها در مکان هایی که رطوبت بسیار زیاد دارد مانند حمام، سونا، گلخانه، استخر و... نباید استفاده کرد. از دیگر نبایدها میتوان به لزوم عدم استفاده در مکان هایی با کلیدزنی بالا اشاره کرد.همچنین برای افزایش طول عمر لامپ های کم مصرف باید از سرپیچ استاندارد و مرغوب استفاده کرد. کم مصرف ولی پرخطر علاوه بر فرهنگ سازی در راستای مصرف بهینه، اجرای قانون هدفمندی یارانه ها نیز توجه افراد نسبت به مدیریت مصرف برق را افزایش داده است اما استفاده از لامپ های کم مصرف همیشه بیخطر نیست. اگرچه استفاده از این لامپ های کم مصرف مزایای زیادی به همراه دارد اما نباید از مضرات استفاده از آنها غافل شد. وجود جیوه در لامپ های کم مصرف در صورت شکستگی آنها ممکن است به سلامت و بهداشت مردم آسیب برساند. مطالعات بسیار زیادی در حوزه تاثیر لامپ های کم مصرف بر سلامت انسان صورت گرفته است. در این راستا استاندارد لامپ ها از نظر تشعشات زیانبار با چهار رده لامپ های بیخطر، لامپ های کم خطر، لامپ های میان خطر و لامپ پرخطر تقسیم بندی شده است. براین اساس لامپ بیخطر لامپی است که حضور انسان در روشنایی آن با شدت 500 لوکس (شدت نوری که در فاصله تقریبا 50 سانتیمتری از یک لامپ کم مصرف 23 واتی هست)، به مدت هشت ساعت و یا خیره شدن مستقیم به آن به مدت 15 ثانیه کوچکترین خطری برای سلامت انسان نداشته باشد. یکی از نگرانیهای موجود در زمینه استفاده از لامپ های کم مصرف پیرامون تابش فرابنفش و میدان های الکترومغناطیسی آنها و از سوی دیگر به کارگیری جیوه در لامپ های کم مصرف است. این در حالی است که از سال 1938 که لامپ های فلورسنت به کار گرفته شدند، تاکنون هیچ گزارشی از اثرات منفی پرتوی فرابنفش در مورد این لامپ ها منتشر نشده است. بر اساس مطالعات تابش فرابنفش لامپ های کم مصرف بسیار کمتر از حد مجاز تعیین شده و فاقد اثرات منفی است. اما با وجود این که این لامپ ها ایمن هستند، به خاطر وجود اندک جیوه در ساختار آنها، این نوع لامپ ها در ردیف زباله های خاص قرار گرفته اند. با در نظر گرفتن این مسئله، باید آنها را به گونه ای خاص نگهداری و ضمن تلاش برای بی اثر کردن اثرات سوء، برای بازیافت و یا دفع بهداشتی به محل زباله های ویژه منتقل کرد. تعویض و جمع آوری هنگام باز کردن لامپ کم مصرف از سرپیچ و تعویض لامپ سوخته باید دقت کرد که از پایه آن استفاده شود و حباب لامپ گرفته نشود. باید تلاش شود تا در صورت امکان این لامپ نشکند اما اگر لامپ کم مصرف شکست باید به نکاتی که بسیار مهم هستند توجه کرد. در صورت تعویض لامپ سوخته، لامپ را در درون جعبه قبلی خود گذاشته، درون روزنامه بپچیده و سپس در کیسه پلاستیکی قرار داده و به محل بازیافت زباله های تحویل دهید. در صورتی که لامپ کم مصرف شکست، سیستم تهویه مطبوع را خاموش کنید؛ پنجره ها را به مدت 15 دقیقه باز کرده، از محیط آلوده خارج شوید؛ قطعات بزرگتر به جامانده از لامپ را بدون تماس مستقیم جمع آوری کنید و دقت کنید برای جمع کردن لامپ نباید ازجاروبرقی استفاده شود؛ قطعات کوچکتر را به وسیله دستمال یا حوله مرطوبی از سطوح سخت جمع آوری کنید. همچنین لازم است که قطعات ومواد جمع آوری شده در کیسه پلاستیکی و روزنامه بسته بندی و تحویل داده شوند. در ساختمان لامپ های کم مصرف (سی.اف.ام) از مقداری عنصر جیوه برای درخشندگی نور لامپ استفاده شده و امکان حذف جیوه درساختار این لامپ ها وجود ندارد. با توجه به این که جیوه عنصر بسیار سمی است، ورود آن به محیط زیست آلودگی بسیاری را به همراه دارد. با این که تنها پنج میلیگرم جیوه در لامپ های کم مصرف وجود دارد تا هنگام نشکستن لامپ خطری ایجاد نمیکند، لازم است که با شکستن لامپ، فرش، موکت و فضای اطرف آنها پاک سازی شوند. اخلال در کنترل تجهیزات لامپ های کم مصرف غیر استاندارد و قدیمی ممکن است موجب بروز تداخل در عملکرد دستگاه های لوازم خانگی مانند تلویزیون شود. چرا که فرکانس کار این لامپ ها با فرکانس دستگاه های کنترل یکسان است. در همین راستا از سال 1995 میلادی بر اساس توافقی مشترک بین تولیدکنندگان لامپ کم مصرف و انجمن صنایع الکترونیک، مقرر شد که فرکانس40 کیلو هرتز برای لامپ های کم مصرف اعمال شود و این اصل به عنوان یک استاندارد به طور حتم رعایت شود. توجه داشته باشید؛ لامپ های کم مصرف غیر استاندارد در نهایت عمر خود دود و بوایجاد می کنند. تغییر رنگ، ترک خوردگی پایه و آشکار شدن قسمت های برق دار مشخصه های دیگری هستند که ایمنی مصرف کنندگان را به خطر میاندازند.