زمین نمایشگاه از نظر تجاری جذاب است

گروه بازار ساختمان: در روز اول برگزاری نمایشگاه صنعت ساختمان تهران مجیدرضا حریری، رئیس کمیسیون واردات اتاق بازرگانی ، صنایع و معادن ایران مهمان ستاد خبری پیام ساختمان بود. یکی از مزیت های گفتگو با حریری، تفاوت دیدگاه هایش و نیز اشراف و آگاهی وی بر اوضاع اقتصادی کشور است که قدرت این کارشناس بازار را در تحلیل های دقیق اقتصادی موجب میشود. حریری برای فرهنگ و رسانه ها چنان اهمیتی قائل است که با وجود آفتاب داغ تابستان، در گفتگو با پیام ساختمان گستره وسیعی از موضوعات تجارت خارجی تا وضعیت نمایشگاه بین المللی تهران را بررسی کرد. نکته جالب این است که سرنوشت نمایشگاه تهران که این روزها بحث روز رسانه ها شده در این دیدار مورد بررسی قرار گرفت. پیام ساختمان: ارزیابی شما از اینکه نمایشگاه صنعت ساختمان تهران توسط تشکل ها برگزار شود چیست؟ اصولاً با کار تشکلی مخالف نیستم و بخش تعاون بر اساس قانون اساسی یکی از سه بخش اصلی اقتصاد کشور است. همچنین تعاون موضوع خوبی است که از گذشته در ایران مطرح بوده و در اقتصادهای مدرن هم مورد توجه میباشد. علاوه بر آن خوب است که تشکل ها بالای سر نمایشگاه ها باشند اما اینکه اتاق تعاون یا اتاق بازرگانی خود به مجری نمایشگاه تبدیل شود، این کار اشتباه است. برگزاری نمایشگاه نوعی کسب وکار است که باید به شرکت های حرفه ای و متخصص در زمینه برگزاری نمایشگاه واگذار شود چرا که اتاق تعاون و بازرگانی منزلتی بالاتر از این دارند که وارد یک کسب وکار شوند بلکه باید شرایط را برای کسب وکار همان صنف فراهم کنند. از این رو برای من عجیب است که اتاق تعاون اقدام به برگزاری نمایشگاه میکند درحالیکه هم شأن بالاتری از این فعالیت دارد و هم حرفه ای این کار نیست و نمیتوان از آن جواب خواست. پیام ساختمان: اگر این نمایشگاه را با نمایشگاه های برتر دنیا مانند آلمان و چین مقایسه کنیم به چه نتایجی میرسیم؟ در گذشته اولین برگزارکننده نمایشگاه در جهان کشور آلمان بود اما اکنون همان شرکت های بزرگ نمایشگاهی آلمان مانند کلن و فرانکفورت، شعبات اصلی خود را به چین منتقل کرده اند یا نمایشگاه اتومکانیکال فرانکفورت که دوسالانه برگزار میشود در فاصله زمانی برپایی در آلمان به برگزاری نمایشگاه در چین میپردازد. همچنین بزرگ ترین نمایشگاه مواد غذایی فرانسه هر ساله در یکی از شهرهای چین برگزار میشود بنابراین مقایسه صنعت نمایشگاهی ایران با صنعت نمایشگاهی در چین مانند این است که اقتصاد چین را با اقتصاد ایران مقایسه کنیم که قیاس مع الفارق میباشد. از این رو نه تنها با چین که در برگزاری نمایشگاه به جایگاه خوبی دست یافته است بلکه اگر بخواهیم نمایشگاه بین المللی تهران را با هر نمایشگاهی در هر جای دنیا مقایسه کنیم، باید موارد متفاوتی را از نظر بگذرانیم: با توجه به اینکه بیش از 35 سایت نمایشگاهی دنیا را بازدید کرده ام، میتوانم بگویم که نمایشگاه تهران از نظر سایت نمایشگاهی یکی از بینظیرترین سایت های نمایشگاهی جهان است ، اما اینکه ساختمان به میزان کافی در این سایت وجود دارد یا اینکه ساختمان های آن مربوط به 45 سال قبل است صحبت دیگری است. تا آنجا که به یاد دارم تاکنون به غیر از ساختمان خلیج فارس که جدید ساخته شده و نیز چند ساختمان که چند سال قبل دچار حریق شد، نمایشگاه از نظر ساختمانی تغییر چندانی نداشته است. در آن زمان ساختار بیشتر نمایشگاه ها در جهان به همین شکل بود اما در حال حاضر نمایشگاه های جهان به صورتی متفاوت در یک سالن بزرگ و یکپارچه است که بخش های مختلف آن با پارتیشن بندی از یکدیگر جدا میشوند. پیام ساختمان: مشکلاتی مانند ترافیک که نمایشگاه با آن مواجه است را چگونه میتوان برطرف کرد؟ طرح هایی مانند: خیابان زیرزمینی یا دو طبقه کردن رینگ دور نمایشگاه و .... از حدود 15 سال قبل تهیه شده که مشکل ترافیک را حل میکند و هر چه نمایشگاه در دسترس تر باشد یک حُسن برای آن محسوب میشود . نمایشگاه تهران در مرکز شهر واقع شده از این رو زمین نمایشگاه هم از نظر تجاری جذاب است و هم به لحاظ موقعیت (location) و هم به دلیل دسترسی به سه اتوبان اصلی تهران. تنها کاری که باید انجام شود این است که بار ترافیکی نمایشگاه را از بار ترافیکی شهر جدا کرد که این کار هم آسان است و هزینه آن از ساخت سایت های جدید نمایشگاهی در خارج از تهران مانند پرند و ... کمتر است. پیام ساختمان: در مورد سایت های نمایشگاهی که در شهر آفتاب یا پرند مطرح است چه نظری دارید؟ البته در آن مناطق هم میتوان سایت نمایشگاهی ساخت و اجازه داد که این سایت های نمایشگاهی با هم رقابت کنند و اگر امکانات بهتری ارائه کنند، می توان برگزاری نمایشگاه ها را به آن سایت ها منتقل کرد. اما اینکه سایت نمایشگاه داخل شهر تهران را به دلیل ترافیک رها کرده و به جای آن سایت جدیدی در بیرون از شهر ایجاد کنیم، اصلاً اقدام پسندیده ای نیست. به بیان دیگر در فضای شفافِ رقابتیِ آزادشده همه چیز شکل طبیعی به خود میگیرد و در فضای فرمایشی و بسته همه چیز به ضد خودش تبدیل میشود . به هر حال نمایشگاه یک بحث جزئی از فرایند کلی اقتصاد است. پیام ساختمان: به عنوان یک بازرگان خبره ، آینده تحریم ها به کجا میرسد؟ من نسبت به آینده همیشه خوش بین هستم زیرا معتقدم این مملکت دارای پتانسیل هایی است که میتواند به سمت شکوفایی حرکت کند اما اینکه تصور کنید ظرف دو سه ماه آینده قرار است معجزه ای در کشور روی دهد، چنین نیست، بلکه معتقدم اگر اکثریت آگاهانه به اعتدال رأی داده اند معنای اعتدال صبر بسیار است. پیام ساختمان: با این اوصاف ، شرایط برای فعالان بازار چه خواهد شد؟ ترجیع بند جملات ما در این چند سال اخیر این بوده که سوء تدبیر انجام شده در مورد تحریم ها همیشه از اثر منفی تحریم ها بر اقتصاد بدتر بوده است. اگر این مدیریت بر این اساس تغییر کند که عکس العمل مناسب در برابر تحریم ها داشته باشیم که امیدواریم این چنین شود، مهم ترین اثر آن این است که در سراشیبی که قرار داریم متوقف میشویم و بیش از این پایین نمیرویم. اما اینکه تصور کنیم تحریم ها در کوتاه مدت برطرف میشود با واقعیت های موجود تناسبی ندارد . اگر چه تعداد کشورهای تحریم کننده کم است اما به تجربه ثابت شده همان گونه که اعمال تحریم ها در یک روندی طولانی رخ میدهد برداشتن آنها هم به همان میزان زمان نیاز دارد. به عراق نگاه کنید که سالیانی است متفاوت با عراق دوران صدام است اما همچنان خیلی از تحریم ها بر این کشور ادامه دارد. پیام ساختمان: تحریم هایی که در زمستان تصویب شده بود به کجا میرسد؟ تحریم هایی که راجع به کشتیرانی بود اجرا شد. در کره از 26 ژوئن و در چین از 15 ژوئن کشتیرانی ها به استقبال تحریم هایی رفتند که قرار بود اول جولای اعمال شود. مفهوم دور زدن تحریم ها که بسیار شنیده میشود این است که به عنوان مثال میان خانه و محل اشتغال شما دو کوه و یک دره وجود داشته باشد و شما به جای عبور از مسیر دره هر روز از کوه بالا بروید و پایین بیایید. اما این اقدام تبعاتی دارد و موجب فرسایش شدید میشود و آن شخص به جای آنکه 50 سال فعالیت کند تنها میتواند 20 سال فعالیت نماید. بنابراین چنین نیست که آسیبی نمیبینیم ولی ناچاریم که برویم بالای قله و دوباره بیاییم پایین. پیام ساختمان: منظور شما این است که کالا در کشورهای همسایه از کشتی خارج شده و دوباره برای ایران بارگیری میشود و این هزینه های مالی و زمانی در پی دارد؟ در حال حاضر، کالا در بنادر دبی از کشتی که هیچ از کانتینر خارج میشود و حتی اجازه انتقال کانتینر را به داخل بنادر ما نمیدهند. یعنی ما باید کانتینر را جابه جا کنیم. در چنین شرایطی کشتیرانی جمهوری اسلامی نیز فرصت را مناسب دیده و قیمت ها را تا دو برابر افزایش داده است. پیام ساختمان: در چنین شرایط سختی چرا بازرگانان به فعالیت خود در بازار تهران ادامه میدهند؟ جواب سؤال شما مثل این است که شما با علم به اینکه میدانید هوای تهران آلوده است ولی در این شهر کار میکنید چرا که محل کار و شغل شما در تهران است. پیام ساختمان: این به معنای جذابیت بازار تهران نیست که با همه مشکلات، تجار آن را به بازار کشورهای دیگر ترجیح میدهند؟ اولاً بازار ایران بازار کشور ما ایرانیهاست. دوما خیلی از بازرگانان امکان اینکه در بازار سایر کشورها به فعالیت بپردازند را ندارند و تنها میتوانند برای بازنشستگی به کشورهای دیگر مهاجرت کنند. مضاف بر اینکه اگر بازرگانی هم کنار برود شخص دیگری باید این فعالیت تجاری را انجام دهد و نمیتوان گفت چرخه بازرگانی را متوقف کرد. شاکله بازار چنین شرایطی دارد، مشکل، آن آدم ها نیستند ، بلکه مشکل، شرایط است. پیام ساختمان: آینده بازار مسکن را چگونه می بینید؟ همه بازارها حتی طلا و ارز در حالت رکود است چرا که اقتصاد کشور در حالت رکود است. سفته بازی علاوه بر بازار مسکن در همه بازارها در حالت رکود میباشد، به همین خاطر بورس جهش های خاصی را شاهد است. در اصل مسکن یا کالاهای دیگر گران نشده بلکه ارزش پول کاهش یافته است. وقتی همه چیز گران شده ، توانایی مالی شما کاهش یافته است. برای مثال اگر زمانی خانه با متری 3 هزار دلار معامله میشد الان همان 3 هزار دلار است و تنها تفاوت این است که قبلاً این میزان 3 میلیون بود و الآن قیمت همان خانه 9 میلیون تومان شده است. در نتیجه کالاها نسبت به قیمت های بین المللی تغییر چندانی نکرده بلکه قدرت مالی شما کاهش یافته است.