خراسان رضوی، پیشرو در صنعتی سازی

گروه گزارش: مهندس محمدرضا قلندر، قائم مقام وزیر و مدیرکل راه و شهرسازی خراسان رضوی، دارای مدرک تحصیلی مهندسی عمران و 19 سال سابقه کار اجرایی در مسئولیت حوزه های مختلف شهرداری مشهد مقدس، مدیرکل مسکن و شهرسازی استان قم، سرپرست اداره کل راه و ترابری استان قم و قائم مقام وزیر و مدیرکل راه و شهرسازی استان قم میباشد. در نخستین برخورد آنچه شما را تحت تأثیر قرار میدهد، صمیمیت او و به ویژه تسلطش بر واژگان و ظرافت های کلامی است. مهندس قلندر باسابقه کار در استانی مثل قم به خوبی تجربه مدیریت در استان های حساس مذهبی و نحوه تعامل با شرایط پیچیده حاکم بر این استان ها را میداند. پیام ساختمان :لطفاً در خصوص پروژه های مهر ماندگار استان، شامل تعداد و وضعیت پیشرفت این طرح ها توضیحاتی بیان کنید.پروژه های مهر ماندگار جزو طرح های با اولویت بالای دولت محترم و وزارت راه و شهرسازی میباشند که از خدمات ارزنده دولت به شمار میآیند. در استان خراسان رضوی هم 9 پروژه از مجموعه پروژه های ملی مهر ماندگار وجود دارد که خوشبختانه 5 مورد آنها بیمارستانی بوده و عبارتند از بیمارستان های 24 تختخوابی فیض آباد، 24 تختخوابی کلات، 24 تختخوابی رشتخوار که اینها به اتمام رسیدند و در 25 آذرماه 91 با حضور ریاست محترم جمهوری اسلامی افتتاح و در اختیار مردم منطقه گذاشته شدند. بیمارستان های 32 تختخوابی خلیل آباد و 64 تختخوابی فریمان را هم داریم که اولی با توجه به پیشرفت بیش از 90 درصد امیدواریم حداکثر تا هفته دولت به بهره برداری برسد. بیمارستان فریمان هم با توجه به اهمیت و ابعاد پروژه حدود 70 درصد پیشرفت فیزیکی داشته که قرار شده تأمین اعتبار مورد نیاز آن صورت بگیرد که انشاء الله تا پایان شهریور شاهد افتتاح آن هم خواهیم بود. پروژه مهر ماندگار دیگر ما در حوزه راه است. در واقع تقاطع های غیر هم سطحی در کمربندی کنار گذر شمالی قوچان داریم که یکی از آنها به نام تقاطع نشاط که شبدری کامل است کارش آغازشده و 15 درصد هم پیشرفت فیزیکی داشته است و با تأمین اعتباری که جناب آقای محرابیان قول آن را دادند تا پایان شهریورماه افتتاح خواهد شد. پروژه دیگر مهر ماندگار ما در جاده درگز – لطف آباد قرار دارد که 19 کیلومتر جاده و یک تونل به طول 525 متر است که تونل بازگشایی شده و عملیات لاینینگ و نازک کاری آن در حال انجام است . بخش زیادی از راه آن هم انجام شده اما برای اتمام نیاز به 20 میلیارد تومان اعتبار دارد که در صورت تأمین به زودی به بهره برداری خواهد رسید. موضوع دیگر ایمن سازی محور گناباد – بیدخت بوده که قسمت اعظم آن انجام شده و تقاطع هم سطح نقاب در این پروژه در دست اجرا است که بیش از 90 درصد پیشرفت داشته و به زودی به بهره برداری خواهد رسید. پیام ساختمان :یکی از مسائلی که همواره مورد تاکید دولت و وزارتخانه است، موضوع ارتقای ایمنی جاده های کشور است که در همین چهارچوب راهبرد احداث بزرگراه ها اتخاذ شد. سؤال این است که وضعیت چهار بانده کردن محورهای استان در حال حاضر چگونه است؟ در واقع با توجه به وضعیت خاص جغرافیایی خراسان رضوی، بحث جاده های استان از اهمیت کلیدی برخوردار است. به این معنا که از یک سو بخش عمده ای از حمل ونقل ترانزیت کشور از طریق محورهای این منطقه صورت میپذیرد و از سوی دیگر موضوع زائران مرقد مطهر امام رضا (ع) و تقاضای بالای سفر جاده ای درون و برون استانی را داریم. البته خوشبختانه کل محور اصلی از استان سمنان تا شهر مشهد و از مشهد تا بجنورد هم اکنون وضعیت آزادراهی و چهار بانده را دارند و در دیگر محورهای اصلی نیز پروژه چهار بانده کردن محور مشهد – فریمان – تربت جام – تایباد – دوغارون تعریف شده که تا کنون عملیات اجرایی بیش از 50 درصد از مسیر یادشده به اتمام رسیده و احداث 30 کیلومتر دیگر از مسیر فوق، در برنامه کاری سال 1392 قرار دارد. احداث باند دوم محور باغچه – تربت حیدریه – شادمهر – گناباد نیز توسط همکاران شرکت ساخت و توسعه زیربناهای حمل ونقل کشور در دست انجام است که بیش از 83 درصد از عملیات اجرایی این پروژه نیز به اتمام رسیده و در حال آماده سازی برای بهره برداری میباشد. پیام ساختمان :وضعیت آزادراهی استان چگونه است؟ تکلیف پروژه حرم تا حرم چه شد؟ متأسفانه تا قبل از بازگشایی آزادراه کنار گذر شمالی شهر مشهد، سهم این استان نسبت به میانگین برخورداری استان های کشور بسیار ناچیز بوده اما به لطف الهی و باهمت همه همکاران پس از بازگشایی پروژه یادشده، از وضعیت مناسب تری برخوردار هستیم. شایان ذکر است اجرای آزادراه مشهد – چناران نیز در دستور کار قرارگرفته و روند اتخاذ مجوز ماده 215 قانون بودجه جهت برقراری اعتبار پروژه احداث آزادراه مشهد – چناران مراحل پایانی خود را طی میکند. در خصوص پروژه حرم تا حرم نیز این نوید را باید به مردم شریف میهن اسلامی بدهیم که انشاء الله در بازدید آتی مقام عالی وزارت قطعه اول پروژه یادشده کلنگ زنی خواهد شد. پیام ساختمان :با توجه به نزدیکی و تعامل هرچه بیشتر استان با کشور افغانستان و کشورهای آسیای میانه و افزایش ترافیک محور مرتبط، آیا این جاده ها گنجایش افزایش ترافیک را دارد؟ با توجه به اهمیت موضوع تعامل با کشورهای همسایه و پهنه وسیع استان و دارا بودن مرز مشترک با کشورهای افغانستان و استفاده از ظرفیت ترانزیتی کشورهای حوزه آسیای میانه، اداره کل خراسان رضوی در راستای سیاست های دولت خدمتگزار، برنامه احداث محور درگز – کبکان – دوغایی و بهسازی محور دوغایی – سبزوار را در دستور کار دارد که بخشی از پروژه فوق در حال اجراست. شایان ذکر است که با اجرای این پروژه، مسیر فوق از سطح سرویس بالاتری برخوردار خواهد شد و همچنین حدود 40 کیلومتر نیز مسیر فعلی کوتاه تر خواهد شد. در خصوص ارتباط از طریق محور مشهد – سرخس نیز بخشی از مسیر توسط شرکت ساخت و توسعه زیربناهای حمل ونقل کشور به صورت بزرگراه ارتقاء یافته و مسیر موجود نیز توسط این اداره کل در دست بهسازی و روکش میباشد. به همین ترتیب در محور مشهد – فریمان – تربت جام – تایباد – دوغارون نیز برنامه احداث باند دوم و بهسازی محور موجود توسط این اداره کل به صورت جدی در دست پیگیری و اجرا میباشد. پیام ساختمان :وضعیت پروژه مسکن مهر استان چطور است؟ ما پروژه مسکن مهر را یک پروژه عمرانی عادی تلقی نمیکنیم، بلکه آن را مهم ترین و بزرگ ترین پروژه تاریخ کشور در حوزه صنعت ساختمان میدانیم که ظرفیت دارد به صورت پروژه الگو در سطح جهانی مطرح شود. در استان خراسان رضوی هم ما در حال حاضر 117063 واحد مسکن مهر با میانگین پیشرفت فیزیکی 54/74 درصد در سطح 28 شهرستان و 75 شهر استان در حال ساخت داریم. از این در شهرهای بالای 25 هزار نفر 55550 واحد و در شهرهای زیر 25 هزار نفر حدود 18000 واحد و مابقی واحدها نیز در دو شهر جدید گلبهار و بینالود در حال ساخت هستند که حدود 40 هزار در گلبهار و حدود 3700 واحد هم در بینالود قرار دارد. از مجموع واحدها، تعداد 23919 واحد در سال های گذشته افتتاح گردیده و با پیگیری به عمل آمده بعد از افتخار خدمت اینجانب در استان خراسان رضوی هم اکنون 29801 واحد دیگر نیز آماده افتتاح است که در آینده نزدیک با حضور مقامات کشوری و استانی افتتاح خواهد گردید. لذا همان طور که مشخص است حدود نیمی از واحدهای مسکن مهر استان افتتاح شده و با پیشرفت حدوداً 80 درصدی پروژه ها با افتتاح 63343 واحد دیگر، کل واحدهای مسکن مهر استان انشاء الله به زودی افتتاح و به بهره برداری خواهد رسید. پیام ساختمان :نحوه همکاری و تعامل دیگر دستگاه های متولی زیرساخت های مسکن مهر چگونه است؟ علاوه بر تعامل و همکاریهای عادی بین دستگاه های اجرایی که همواره و در تمامی پروژه ها مورد استفاده قرار میگیرد، مهم ترین ویژگی خاص پروژه های مسکن مهر وجود شورای مسکن استان، مصوبات جلسات مشترک با مقام عالی وزارت و معاونین ایشان، پیگیریهای استاندار محترم خراسان رضوی و معاونین و مشاورین ایشان و پیگیریهای مشاورین محترم مقام عالی وزارت و ... در امور مختلف مربوط به زیرساخت های مسکن مهر میباشد. پیگیریهای صورت گرفته از طریق وزارت متبوعه و استانداری باعث شده که با وجود مشکلات اعتباری موجود در کشور و از طریق کمک های اعتباری دولت جهت گیریها به سمت بهره برداری از پروژه های مسکن مهر قرار گیرد. در همین راستا باید تاکید کنم که ما در استان از مرحله تعامل با دیگر دستگاه ها عبور کرده و به همدلی با کلیه دستگاه های خدمات رسان رسیده ایم و از سوی دیگر با تشکیل کمیته ها و کارگروه های مختلف و با اعمال مدیریت پروژه و مهندسی ارزش به گونه ای عمل شده که با عنایت به کمبود اعتبار، عملیات اجرایی لازم جهت زیرساخت ها فازبندی گردیده و با انجام یک کار تیمی و مشترک در استان جهت جلوگیری از اتلاف توان اجرایی کلیه عملیات اجرایی زیرساخت ها طبق اولویت بندی در پروژه های قابل افتتاح انجام میگیرد. پیام ساختمان :یکی از نتایج مثبت پروژه مسکن مهر در اقتصادی شدن شیوه صنعتی سازی بود. در این حوزه شما چه کارهایی انجام داده اید؟ خراسان رضوی به حدی در مقوله صنعتی سازی پیشرو بوده که دبیرخانه فناوریهای نوین ساختمان کشور در اداره کل راه و شهرسازی خراسان رضوی مستقر است و تاکنون دو همایش کشوری هم به همت همکاران ما و با همکاری دیگر متولیان برگزار شده است. از سوی دیگر کمیته پژوهش و دبیرخانه نوآوران مرکز تحقیقات نیز در اینجا فعال شده که با جذب و حمایت از محققین و مهندسین دارای ایده، زمینه ورود آنها به بازار و ایجاد روش های صنعتی سازی نوین نیز مهیا میگردد. در حوزه عملیاتی و اجرایی هم ما شهرک مهرگان را داریم که به صورت ویژه تمام واحدهای احداثیاش توسط فناوریهای نوین احداث شده که یک کارگاه آموزشی محسوب میگردد. در مجموع استان خراسان رضوی هم 48296 واحد مسکن مهر به صورت صنعتی و نیمه صنعتی ساخته و یا در حال ساخت است که عمده فناوریهای نوین به کار گرفته شده در صنعتی سازی شامل LSF، ICF، قالب تونلی، انواع سازه های پیچ و مهره ای و ... میباشند. پیام ساختمان : آیامسکن مهر نقشی در کنترل قیمت مسکن داشته است؟ مسلماً داشته است؛ شما اگر سال 86 را با سال 90 مقایسه کنید این تأثیر را خیلی پر رنگ خواهید دید، اما برخی مشکلات اقتصادی یک سال گذاشته و تأثیر افزایش نهاده ها موجب افزایش قیمت تمام شده در بخش مسکن هم شده است. ولی یقین داشته باشید اگر این تعداد مسکن در سال های اخیر احداث و عرضه نمیشد بازار مسکن وضعیتی بحرانی مییافت. در واقع همان طور که میدانید مهم ترین عامل کنترل قیمت در خرید و فروش هر کالایی برقراری تعادل در نظام عرضه و تقاضا میباشد و مهم ترین نقش مسکن مهر هم افزایش عرضه مسکن و در نتیجه کنترل قیمت ها بوده که مطمئن باشید در صورت اخذ تصمیمات دیگری نظیر ارائه تسهیلات به تنهایی و یا فقط تأمین زمین مسلماً به میزان کنونی اثربخش نبود و حتی ممکن بود با افزایش نقدینگی و یا بازار سیاه خرید و فروش مسکن مهر موجب افزایش هر چه بیشتر قیمت ها نیز بشود. در نهایت به گفته مقام عالی وزارت که از بزرگی نقل میکردند؛ مسکن مهر پروژه آسمانی است که با زمین رایگان، تسهیلات مناسب و یارانه ها و آب و برق و امکانات تأمین شده، واحد مسکونی به مردم تحویل میشود و به طور حتم توجه به انتقادات سازنده هم چراغی است برای ادامه هر چه بهتر این کار. پیام ساختمان :بافت های فرسوده در مشهد و دیگر شهرهای استان در چه وضعیتی است؟ در شهر مشهد بیش از دو هزار هکتار بافت فرسوده داریم که شناسایی شده اند و طراحیهای لازم برای بهسازی آنها تهیه شده است. در شهرهای دیگر استان مثل سبزوار، نیشابور و دیگر شهرهای بزرگ هم این مطالعات انجام شده است اما واقعیت امر این است که در این خصوص با نقطه مطلوب و برنامه چهارم و پنجم فاصله زیادی داریم. البته دولت تسهیلات و امکانات خوبی را برای مردم به منظور بازسازی واحدهای فرسوده در نظر گرفته است. در مشهد هم با توجه به قدمت محلات، یکی از مراکز بافت فرسوده مناطق پیرامونی حرم مطهر است که برای بازسازی و بهسازی این منطقه شرکت مسکن سازان ثامن فعال است که سهامداران آن آستان قدس، شهرداری و شرکت عمران و بهسازی ایران متعلق به وزارت راه و شهرسازی هستند و در واقع این محدوده که دارای طرح ویژه است، پیشرفت خوبی هم داشته است. سایر بخش های بافت فرسوده مشهد و سایر شهرهای استان هم توسط شرکت مسکن سازان شرق کار میشود که در آن هم عمده سهامداران، شرکت عمران بهسازی، شهرداری و دستگاه های متولی هستند و از این نظر تنها استانی هستیم که دو شرکت مسکن سازان در آن وجود دارد. اما نسبت به اهداف تعریف شده کماکان فاصله زیادی داریم که باید تلاش بیشتری بنماییم و هرچه بیشتر مردم را در این رابطه فعال کنیم. پیام ساختمان :وضعیت طرح جامع و تفصیلی مشهد و شهرهای دیگر چگونه است؟ با توجه به نزدیک به اتمام بودن افق طرح جامع مصوب فعلی مشهد که بر اساس اجرای دور زمانی 1370 تا 1395 تهیه و به تصویب رسیده بود و همچنین نظر به تغییرات وسیع صورت گرفته در پهنه این کلان شهر و در ادامه تهیه طرح ناحیه ای و به دنبال آن طرح مجموعه شهری مشهد، این اداره کل اقدام به عقد قرارداد جهت تهیه طرح جامع بازنگری سوم شهر مشهد نمود که در ادامه کار این مهم طی تفاهمی با شهرداری مشهد به نهاد مطالعات توسعه و عمران شهر مشهد سپرده شده و پس از ارائه طرح توسط مشاور و برگزاری جلسات متعدد کارشناسی طرح مذکور در کارگروه تخصصی مسکن و شهرسازی (کارگروه امور زیربنایی و شهرسازی فعلی) مورد موافقت قرار گرفت. حدوداً دو سال است که در نوبت طرح در شورای برنامه ریزی و توسعه استان است اما متأسفانه به دلایل متعدد از جمله عدم تعیین تکلیف مرز محدوده شهرستان جدیدالتأسیس طرقبه – شاندیز و مرز حریم شهر مشهد تا این تاریخ در این شورا مطرح و تصمیم گیری نشده است ولی بر این اساس ، طرح جامع در دست تصویب و طرح های تفصیلی نیز در حال تهیه و بررسی میباشد. در خصوص سایر شهرهای استان نیز به جز شهرهایی که اخیراً تشکیل شده (تبدیل روستا به شهر) و مقرر گردیده توسط دفتر فنی استانداری برای آنها طرح هادی تهیه گردد، سایر شهرهای استان یا طرح جامع، هادی و تفصیلی مصوب دارند و یا در دست تهیه میباشد که به مرور تصویب و ابلاغ میگردد و از این حیث مشکل خاصی نداریم و امیدواریم با تخصیص اعتبار بیشتر و به موقع استانداری محترم باقیمانده طرح ها نیز هر چه سریع تر مصوب و ابلاغ گردد. پیام ساختمان :استان خراسان رضوی به برکت وجود بارگاه امام رضا (ع) همواره یکی از استان های میزبان مسافرت های نوروزی و تعطیلات تابستانی است. برنامه های نوروزی شما شامل چه مواردی بوده و برای تابستان چه برنامه هایی دارید؟ خوشبختانه وزارت راه و شهرسازی نه تنها برای تعطیلات نوروزی و تابستانی بلکه برای تمام فصول سال برنامه مدون و منظمی دارد که با همکاری سازمان حمل ونقل و راهداری کشور برای سفر ایمن، ارزان و مطمئن طراحی شده است. در همین چارچوب هم همکاران ما در تمام طول سال درگیر این برنامه ها هستند که با راهداری نوروزی در ابتدای سال شروع میشود و سپس به راهداری تابستانی رسیده و در نهایت به راهداری زمستانی ختم میشود که با توجه به تقاضای سفر و طول محورها و گردنه های موجود در استان، همکاران ما متحمل زحمت شبانه روزی میشوند. مثلاً در نوروز امسال از مجموع 11 میلیون سفر کشوری 6 میلیون مسافر در شهر مشهد حضور داشت که برای ساماندهی این حجم تردد، 10 ایستگاه ثابت خدمت رسانی در محورهای اصلی استان مستقر شده بود و 431 نفر راهدار، 33 باب راهدارخانه و 242 دستگاه ماشین آلات راهداری به کار گرفته شده بود. رویکرد دیگر ما موضوع اطلاع رسانی به مسافرین و زائرین محترم بود که به این منظور علاوه بر به روزرسانی سیستم تلفن گویای 141 به منظور پاسخگویی به مسافران و اطلاع رسانی، اقدام به ثبت پیام های ایمنی از طریق تابلوهای پیام متغیر و همچنین چاپ 120 بنر ویژه نوروز و نصب آنها در حاشیه راه های اصلی و چاپ و توزیع 3 هزار جلد بروشور با موضوع پیام های ایمنی نمودیم. برنامه های راهداری تابستانی ما هم به قبل از شروع عملیات راهداری تابستانی و اقدامات در حین عملیات راهداری تابستانی تقسیم میشود که در قسمت اول تشکیل جلسات هماهنگی با روسای ادارات تابعه و مسئولین استان و پلیس راه و سازمان های ذیربط بوده و در بخش دوم نیز شامل برنامه ریزی و اقدامات لازم در حفظ و ارتقای رویه راه ها ، پل ها ،علائم ایمنی و تجهیزات ایمنی و ماشین آلات و راهدارخانه های استان است. برای تأمین اهداف بخش دوم، با آغاز مسافرت های تابستانی ما با 82 اکیپ راهداری و 45 گشت سیار مجهز و 900 نفر راهدار و 526 دستگاه ماشین آلات راهداری در شبکه ای به وسعت بیش از 20 هزار کیلومتر از راه های استان آماده خدمت گزاری به مردم شریف ایران هستیم.