انتقال سریع آب خزر

رضاگلین شریف دینی فصل تابستان همواره یادآور کم آبی در کشور است این موضوع در سال های اخیر و همراه با تداوم خشکسالی بیشتر مشهود بود. این در حالی است که استان های مرکزی و جنوبی کشور بیشتر با کم آبی مواجه هستند. در این استان ها تابستان یعنی بحران آب. صرف نظر از صرفه جویی آب که به عنوان یک وظیفه ملی مطرح است، انتقال آب از مناطق پرآب شمال و جنوب کشور چند سالی است که در دستور کار مسئولان قرار دارد. مهمترین و پر سر و صداترین آن انتقال آب دریای خزر به سمنان و کویر مرکزی است که به علت عدم همکاری و کمبود اعتبارات لازم در اجرا با تاخیر مواجه شده است. این در حالی است که دولتیها از مجلس انتظار بیشتری دارند. پیام ساختمان برای واکاوی بیشتر موضوع با مهندس حسین امیری خامکانی، عضو کمیسیون انرژی مجلس گفتگویی ترتیب داده که در ادامه میخوانید. پیام ساختمان: حتماً از وضعیت کم آبی کشور مطلع هستید، آیا وقت آن نرسیده که ظرفیت های آبی کشور به طور عادلانه تقسیم شوند؟ ما در بسیاری از استان های مرکزی و جنوبی کشور دچار کمبود آب هستیم و با توجه به خشکسالیهای پیدرپی ذخیره های آب زیرزمینی کاهش یافته است بنابراین برای جلوگیری از بحران آب باید از حوزه های بزرگ آبی مناطق جنوب و شمال کشور استفاده کنیم. دریای خزر، خلیج فارس و دریای عمان بهترین گزینه ها هستند، حتی اگر مجبور باشیم از دستگاه های آب شیرین کن استفاده کنیم. البته این کار در بسیاری از نقاط جهان از جمله کشورهای حوزه خلیج فارس انجام شده است. بنابراین با توجه به شرایط اقلیمی کشور چاره ای نداریم که از تمام ظرفیت های آبی کشور استفاده کنیم. خوشبختانه چند سالی است که طرح استفاده از منابع آبی شمال و جنوب کشور آغاز شده و مجلس آمادگی هر گونه همکاری برای پیشرفت این پروژه ها را دارد. پیام ساختمان: وزیر نیرو در جدیدترین اظهارات خود از عدم همکاری مجلس برای اختصاص اعتبار جهت توسعه طرح انتقال آب خزر خبر داده است، شما این موضوع را تایید میکنید؟ من این موضوع را نمیپذیرم چرا که اعضای کمیسیون انرژی مجلس برای اجرایی شدن این امر تلاش زیادی انجام داده است. به خصوص خودم که در کمیسیون تلفیق بودجه اصرار داشتم منابع لازم برای توسعه طرح های آب رسانی افزایش یابد. ما در بعضی از استان ها از جمله فارس، کرمان، سیستان و بلوچستان، خراسان جنوبی به شدت نیازمند آب هستیم. برای مثال در شمال استان کرمان روستاهای متعددی داریم که آب شرب مردم از طریق تانکر تامین میشود. در چنین شرایطی لازم است در اجرای پروژه های بزرگ آبرسانی تعجیل صورت گیرد در غیر این صورت دچار بحران خواهیم شد. در همین جا اعلام میکنم کمیسیون انرژی مجلس آمادگی هر گونه همکاری با دولت برای انتقال آب دریای خزر و خلیج فارس را دارد. پیام ساختمان: ظاهراً برخی از نماینده های مجلس به خصوص نمایندگان استان های شمالی نگران مشکلات زیست محیطی و از بین رفتن اکوسیستم منطقه بودند. من آسیب زیست محیطی تاثیرگذاری در این طرح نمیبینم زیرا برنامه به گونه ای است که پساب های تصفیه شده به شکل مناسب دفع شوند. ضمن اینکه تجربه این کار در دنیا وجود دارد، کشورهای حاشیه خلیج فارس تمام آب مصرفی خود را از طریق آب شیرین کن ها تامین میکنند. از طرف دیگر ما که نمیتوانیم مردم استان های مرکزی کشور را به کره ماه یا مریخ بفرستیم به هر حال آنها هم باید آب مورد نیاز خود را تامین کنند. البته مجریان طرح باید دقت داشته باشند تا آسیب های کمتری به اکوسیستم دریا و جنگل منطقه شمال کشور وارد شود. پیام ساختمان: در حال حاضر اجرای این طرح به قرارگاه خاتم الانبیا واگذار شده است، آیا نمیتوان با واگذاری طرح به شرکت های خصوصی در روند اجرای کار تسریع ایجاد کرد؟ بخش خصوصی برای انتقال دو پروژه ملی انتقال آب خزر و خلیج فارس به مرکز کشور اعلام آمادگی کرده ولی استفاده از توانمندی این شرکت ها به تصمیم دولت بستگی دارد. هرچند بخش خصوصی توانایی خود را در اجرای پروژه های بزرگ اثبات کرده ولی نکته مهم اعتماد به آنهاست. پیام ساختمان: مجلس برای انتقال آب خزر به نقاط مرکزی کشور چه تسهیلاتی در نظر گرفته است؟ مجلس دو ردیف در لایحه بودجه سال 92 یکی مورد برای انتقال آب خزر و دیگری برای انتقال آب خلیج فارس در نظر گرفته و آن را تصویب کرده است. بنابراین مجلس از لحاظ تامین اعتبارات کوتاهی نکرده، با این حال چگونگی هزینه و زمانبندی اجرای طرح به تصمیم دولت بستگی دارد. پیام ساختمان: شواهد نشان میدهد تابستان گرم و خشکی را در پیش داریم برای اینکه دچار بحران کم آبی نشویم باید چگونه عمل کنیم؟ مناطق مختلف کشور باید برای تامین آب اولویت بندی شوند. هم اکنون در برخی از استان ها وضعیت آب بحرانی است، در بعضی جاها هم کمبود آب داریم و به نظر من باید از تمام ظرفیت های آبی کشور استفاده کنیم، حتی میتوانیم از شیوه انتقال آب حوزه به حوزه استفاده کنیم. در کنار ظرفیت های داخلی باید نگاهی هم به انتقال آب از خارج کشور داشته باشیم. بهترین مصداق این مسئله امضای تفاهم نامه انتقال آب از کشور تاجیکستان است که اکنون در مرحله بررسی و مذاکره برای نهایی شدن قرار دارد. پیام ساختمان: تصفیه خانه های فاضلاب تا چه حد در بازیابی منابع آبی کشور موثر هستند؟ در بسیاری از مناطق کشور، به خصوص مناطق کویری این کار در دست اجراست و فاضلاب تصفیه شده در بخش کشاورزی مورد استفاده قرار میگیرد. ضمن اینکه فاضلاب ها اگر درست تصفیه شوند در بخش صنعتی نیز قابل استفاده هستند.