حرکت سنگین صنعت سنگ

گروه بازار ساختمان: با گردشی در بازار سنگ متوجه افزایش قیمت انواع سنگ های تزئینی برش خورده خواهیم شد ، اما افزایش نرخ ارز چگونه میتواند در بازاری موثر باشد که نه تنها کل سنگ خام مصرفی در سنگ بریها، تولید داخل است بلکه بسیاری از مواد اولیه مصرفی و حتی ماشین آلات فرآوری نیز در داخل کشور تولید میشود. از این رو طبیعی است که به این سؤال برسیم؛ چرا سنگ با افزایش قیمت مواجه شده است. در ادامه از فرصت نمایشگاه سنگ که از 28 تا 31 خردادماه در تهران برگزار شد، استفاده کرده و از نگاه کارشناسان و فعالان این صنعت به جستجوی پاسخ پرداختیم. وحید آدمی، کارشناس سنگ تزئینی با بیان این نکته که سنگ های برش خورده در انواع مختلف 30 تا 150 درصد با افزایش قیمت مواجه شده است، گفت: یکی از دلایل افزایش قیمت نهایی محصولات سنگی بالا رفتن قیمت مواد اولیه ای است که جهت فرآوری سنگ مورد نیاز است. قیمت سنگ صادراتی آدمی، تاکید کرد: اگر فقط بحث قیمت را در بازار صادراتی سنگ تزئینی برش خورده مورد توجه قرار دهیم به این نکته میرسیم که نه تنها انگیزه برای صادرات افزایشیافته است، بلکه این بازار نسبت به بازار داخلی باید از رونق جدی برخوردار باشد. حال اگر چنین نیست دلیل آن را در مسائل اقتصادی مانند بازار و صنعت نمیتوان یافت و سایر مسائل را میتوان مورد بررسی قرار داد. وی به تأثیر افزایش نرخ ارز در صادرات اشاره و تاکید کرد: اگر در گذشته قیمت یک متر سنگ برش خورده در بازار داخلی 50 یا 60 هزار تومان و در بازار جهانی 30 دلار بود ، با دلار 1000 تومانی حدود 30 هزار تومان میشد که طبعاً صادرات آن سنگ فرآوری شده مقرون به صرفه نبود اما با افزایش نرخ ارز همان 30 دلار نزدیک به 100 هزار تومان میشود. در نتیجه صادرات آن کاملاً اقتصادی و سودآور خواهد بود. از این رو در بخش اقتصادی یا کیفیت فرآوری سنگ جهت صادرات مشکلی نداریم. این کارشناس صنعت سنگ با رد این سخن برخی مقامات وزارتخانه مربوطه که مدعی بالا بودن آمار صادرات سنگ برش خورده اند، گفت : ما در بخش بازرگانی خارجی سنگ و حتی در کارخانه نیز دارای مشکل هستیم و نمیگوییم در این بخش ها مشکلی وجود ندارد اما چالش اساسی در بخش صادرات سنگ به مسائل غیراقتصادی معطوف میشود. تفاوت بازاری سنگ با سرامیک آدمی، در پاسخ به این سؤال خبرنگار پیام ساختمان که چگونه ایران چهارمین تولیدکننده و پنجمین صادرکننده کاشی و سرامیک در جهان است اما صنعت سنگ ایران که دومین یا سومین تولیدکننده بزرگ سنگ تزئینی در دنیاست، تنها صادرات ناچیزی آن هم به صورت خام دارد، گفت: چند دلیل میتوان برای این شرایط بیان کرد، اولاً: سنگ محصولی طبیعی است که دارای رنگ ، نقش و رگه های طبیعی است اما کاشی و سرامیک مصنوعی است که میتواند بر اساس میل و سلیقه مشتری و با هر اندازه دلخواهی تولید شود. از این رو یک کاشی 60 در 60 را میتوان در 50 هزار مترمربع هم تولید کرد اما در مورد سنگ تزئینی نمیتوان چنین توقعی داشت. دوم اینکه با وجودی که کارخانه های به روز شده فرآوری سنگ تزیینی در ایران دست کمی از کارخانه های ترکیه ای ندارند اما در بازارهای منطقه ای در اقلیم کردستان عراق گوی سبقت را از ایران ربوده اند. 40 تا 45 درصد بازار سنگ تزئینی دنیا متعلق به بازار آمریکاست که ترکیه حضور فعالی در آن کشور دارد. از طرف دیگر اگر شرکت های ایرانی بخواهند محصولات خود را به آن بازار صادر کنند باید از کشورهای ثالث استفاده نمایند. آدمی، در توضیح دلیل دیگرش اظهار داشت: صنعت سنگ ایران کاملاً سنتی است ولی در صنعت کاشی و سرامیک رویکردها به روز و بر اساس خواست بازار است. از این رو میتوان نتیجه گرفت که تفاوت در فعالیت های داخلی و صادراتی بر اساس کیفیت یا کاربری این دو نوع محصول ساختمانی یا حتی نحوه تولید آنها نیست. البته صادرات به چین تنها به صورت بلوک است که در آن کشور فرآوری شده و دوباره به کشورهای جهان صادر میشود که در حال حاضر هم ادامه دارد. پیشرفت صنعت سنگ آدمی، در پایان گفت: در صنعت سنگ به جایی رسیده ایم که مشتری به دنبال کیفیت در محصول است از این رو کارخانه هایی که در بخش ارتقای توان فرآوری هزینه کرده و محصول باکیفیت و مرغوب تولید میکنند با کمبود مشتری یا فروش پایین مواجه نمیشوند. به عنوان مثال چنانکه میبینید هر ساله حضور شرکت ها در نمایشگاه سنگ تزئینی بهتر از سال قبل شده است و در بخش فرآوری و نیز بخش مصنوعات سنگی شرکت های جدیدی در همین نمایشگاه سنگ وارد این بازار شده اند. این در حالی است که نمایشگاه سنگ ایران بازتاب دهنده همه توان صنعت سنگ کشور نیست. تولید خوب هزینه ها را بالا میبرد علی مختاری، رئیس اتحادیه سنگ بریهای کرون در اصفهان که مدعی است بیش از 300 کارخانه تولید سنگ تزئینی در آن اتحادیه عضویت دارند و 10 کارخانه جدید هم در آینده به جمع آنها افزوده میشود، با اشاره به اشتغال هزار نفر در این کارگاه ها اعلام کرد:60 تا70 درصد تجهیزات لازم برای فرآوری سنگ از برش تا پولیش مانند تیغه سگمنت، بشقابی، لقمه دیسک و حتی چکمه ای که کارگر موظف است بپوشد، وارداتی است. از این رو افزایش نرخ ارز در دو سال گذشته در بالا رفتن هزینه تولید تأثیرگذار است. وی با بیان اینکه ظرفیت تولید شرکت های این اتحادیه 10 میلیون متر مربع است، گفت: 6 خط اسلب بر و همچنین 2خط اسلب مدرن برتون ایتالیایی در این اتحادیه فعال است و از ویژگیهای این خطوط جدید این است که کل یک خط تولید 100 متری را تنها یک یا دو کارگر حرفه ای میتوانند اداره کند. مختاری، در پاسخ به این سؤال خبرنگار ما که بر اساس گفته های شما، ماشین آلات در دو کشور ایران و ترکیه یکی است و قیمت انرژی نیز در ایران ارزان تر از ترکیه است و سنگ خام هم کاملاً ایرانی است، پس چرا فرآوری مرغوب در ایران گران تر از ترکیه است، توضیح داد: بخش فرآوری سنگ در ایران میتواند با چین، ترکیه و هند رقابت کند و نوع بازیافت، پولیش و برش ما خوب است اما در میزان صادرات از این کشورها عقب تر هستیم. از نکات جالب دیگری که مختاری، به آن اشاره کرد اینکه؛ اگر ما بخواهیم در فرآوری کیفیت خود را ارتقا دهیم، هزینه های تولید ما افزایش مییابد. این فعال صنعت سنگ درباره چالش مهم صنعت سنگ گفت: مشکلی که در بخش صنعت سنگ وجود دارد واسطه هایی هستند که با نقدینگی کلان در این بازار سوداگری میکنند و یک تن سنگ چهار دست میچرخد و با قیمت بالا به کارخانه سنگبری میرسد. از این رو ما مجبوریم از کیفیت بزنیم تا بتوانیم افزایش هزینه ها را جبران نموده و بتوانیم در بازار داخل رقابت کنیم. در نتیجه این محصول قابل رقابت در بازارهای خارجی نیست. چالش های بازار صادرات مختاری، تاکید کرد: اکثر تولیدکنندگان سنگ برش خورده با روند صادرات هیچ آشنایی ندارند و یکی از دلایل عدم موفقیت در بازار آن هم این است که برای این نوع فروش، آموزش ندیده اند. در نتیجه بازرگانی خوبی نداریم تا بتوانیم به خوبی در بازارهای جهانی رقابت کنیم. این کارشناس سنگ به چالش دیگر این صنعت اشاره کرد که در سنگبریها مشکلی به نام کمبود کارگر متخصص و غیرمتخصص وجود دارد. از طرف دیگر کار فرآوری سنگ تزئینی ، بسیار سنگین است و نمیتوان آن را با کار پشت میز مقایسه کرد و نیروی انسانی برای فعالیت در چنین شغلی تمایل ندارد.