فرایند تسهیلات ارزی و ریالی در جریان است

گروه بازار ساختمان: مهندس محمود دودانگه، مشاور عالی وزیر صنعت، معدن و تجارت و البته عضو هیئت عامل صندوق توسعه ملی است. این دانش آموخته رشته مهندسی صنایع در گرایش برنامه ریزی و تحلیل سیستم ها، در دانشگاه های شریف و امیرکبیر سمت هایی مانند معاونت برنامه ریزی و عضویت در ستادها و شوراهای عالی داشته و از مسئولانی است که برای پاسخ به نحوه عملکرد دولت دهم میتوان با وی سخن گفت . در ادامه گفتگوی خبرنگار پیام ساختمان را با وی میخوانید: پیام ساختمان: یک چالش در بخش ارز این است که صادرکنندگان مصالح ساختمانی ویا صنایع معدنی میگویند؛ مجبورند ارز را در مرکز مبادلات ارزی ارائه کنند و این برای آنها میتواند چالش آفرین باشد. در این خصوص چه نظری دارید؟ اگر تکلیفی ایجادشده، برای شرکت های دولتی بوده ولی برای شرکت های خصوصی عملاً تعهدی ایجاد نشده تا ارز خود را در مرکز مبادله ارزی ارائه کنند. پیام ساختمان: پس آنچه از آن به عنوان شبه پیمان ارزی یاد میشود، چیست ؟ عملاً پیمان ارزی وجود ندارد، اما اینکه ارز حاصل از صادرات چه میشود را صادرکننده باید مشخص نماید و اعلام کند که ارز حاصل از صادرات را صرف چه کاری کرده است و نیازی به تحویل ارز به مرکز مبادلات ارزی نیست. به بیان دیگر وقتی شما صادرات کرده اید باید روشن شود ارز حاصل از آن صرف چه کاری شده است، مثلاً یا مواد اولیه وارد کرده اید، یا بدهی خود را پرداخت کرده اید ، یا سرمایه گذاری کرده و یا آن را به کسی داده اید، یا به کشور منتقل نموده اید . در هر صورت این کار برای شفافیت فضای اقتصادی کشور لازم است. پیام ساختمان: ظاهراً قرار بود از اعتبارات صندوق توسعه ملی برای تأمین مالی بخش تولید استفاده شود اما این مهم روی نداده است، چرا ؟ بر چه اساسی این اظهارات را بیان میکنید؟ پیام ساختمان: این گفته مستند به سخنان وزیر صنعت ، معدن و تجارت در تاریخ 30 بهمن است. آیا تغییری در تخصیص اعتبار و پرداخت تسهیلات برای بخش تولید ایجاد شده است ؟ از آن موقع تا حال زمان زیادی گذشته است. این تأمین مالی بخش تولید کشور در قالب فرایندی که تعریف شده در جریان است و بیش از 2 هزار میلیارد تومان تسهیلات به بنگاه های تولیدی صنعت و معدن پرداخت شده است که اگر بخش کشاورزی را نیز به آن بیفزایید مقدار آن به بیش از 6هزار میلیارد تومان هم میرسد و این روند باقوت ادامه خواهد یافت. پیام ساختمان: تولیدکنندگانی که متقاضی استفاده از تسهیلات ارزی و ریالی هستند، به کجا باید مراجعه کنند؟ در بخش ریالی بانک های عامل ما مشخص هستند و هر متقاضی میتواند از طریق بانک های عامل صندوق توسعه ملی درخواست خود را اعلام کند تا پرداخت تسهیلات انجام شود. در مورد ارز هم در بخش کشاورزی از طریق کارگروه های توسعه کشاورزی که در استان ها هستند، کار دنبال میشود و در بخش صنعت و معدن از طریق سامانه ای تحت عنوان «بهین یاب « تقاضاها اعلام میشود و پس از بررسی، به بانک های عامل معرفی خواهند شد. پیام ساختمان: در حال حاضر هم متقاضیان میتوانند برای دریافت تسهیلات اقدام کنند؟ از آنجاکه درخواست ها بیش از منابعی است که باید تبدیل به ریال شود در حال حاضر تنها به درخواست های گذشته پاسخ داده میشود تا در آینده ، پروسه جدیدی برای تقاضاهای آتی تعریف شود. پیام ساختمان: آیا این تسهیلات صرفاً در بخش ریالی است یا با توجه به اینکه بسیاری از تولیدکنندگان مصالح ساختمانی برای واردات ماشین آلات ، قطعات یا مواد اولیه به ارز نیاز دارند، نیز میتوانند از تسهیلات ارزی استفاده کنند؟ ما در حوزه ریالی محدودیت داشتیم که تنها به بخش صنعت و معدن تسهیلات ارائه کنیم اما در حوزه ارزی این دامنه وسیع است و هر بنگاهی که مزیت داشته باشد و بتواند ارزش افزوده بیشتری ایجاد کند، میتواند از تسهیلات صندوق توسعه ملی استفاده کند. پیام ساختمان: با این حال بسیاری از تولیدکنندگان یا واردکنندگان قطعات و مواد اولیه با گشایش اعتبار اسنادی و ال سی با چالش مواجهند، در این خصوص چه تدابیری اندیشیده اید؟ این پدیده مشکل نیست. باید توجه داشته باشید که ال سی تنها یکی از روش های انتقال وجوه است و بانک های عامل ما روش های مختلفی را برای نقل و انتقالات پول ابداع کرده اند که در حال انجام است. پیام ساختمان: شما از مدافعان مرکز مبادله ارزی بودید. آیا همچنان آن را راهکار خوبی میدانید؟ و آیا در آینده ادامه مییابد؟ مرکز مبادله ارزی در مقطعی از زمان ایجاد شد تا به عنوان لنگر نرخ ارز عمل کند تا تولیدکنندگان و بنگاه های اقتصادی که به ارز نیاز دارند، بتوانند از این کمک استفاده کرده و نیازهای ارزی آنها تأمین شود. اما بحث استمرار فعالیت آن در آینده را باید از بانک مرکزی جویا شوید. پیام ساختمان: ایران و نروژ هر دو صادرکننده نفت خام و هر دو دارای صندوق توسعه ملی هستند. به نظر شما چرا آنها موفق شدند ولی ما دارای بحران اقتصادی به ویژه در خصوص مسائل ارزی هستیم. این مقایسه از اساس صحیح نیست ما کشوری هستیم تحت تحریم و نمیتوان آن را با کشوری مانند نروژ مقایسه کرد. پیام ساختمان: یکی از تفاوت های ما این است که ما کالاهای ساخته شده لوکس مانند کاشی یا شیرآلات بهداشتی را وارد کردیم ولی نروژ از ارز نفتیاش برای سرمایه گذاری و رشد تولید در صنایعی که دارای مزیت بود مانند کشتیسازی و صنعت نفت ( استات اویل) استفاده کرد. آیا استفاده از منابع صندوق برای واردات به کشور را تأیید میکنید؟ به هر حال هر کشوری اعم از صنعتی و تولیدکننده و ... به واردات نیاز دارد. به عنوان مثال کشورهای آلمان و امریکا علیرغم اینکه صادرکننده بزرگی هستند، واردکننده بزرگی هم میباشند. پیام ساختمان: البته تولیدکننده بزرگی هم هستند و بخش تولید به شدت مورد حمایت دولت قرار دارد؟ بله یکی از مواردی که در صندوق توسعه ملی به درستی هدف گیری شده است استفاده از ارز حاصل از نفت برای توسعه سرمایه گذاری و ایجاد ارزش افزوده در کشور و ماندگار شدن این سرمایه برای نسل های بعدی است. باید توجه داشت که عمر صندوق توسعه ارزی تنها دو سال است و سال های بعد قطعاً وضعیت ما بهتر خواهد شد. پیام ساختمان: وضعیت بازارهای مختلف چه زمانی بارونق پیوند خواهند خورد؟ با توجه به ثباتی که در جو روانی بازارها و نیز آرامش در فضای عمومی کشور ایجادشده، در آینده شاهد ثبات در بازارهای مختلف کشور از جمله بازار مسکن و طلا و ارز خواهیم بود. پیام ساختمان: منظور شما از ثبات همان رکود است یا حالت دیگری در بازارها را مد نظر دارید؟ سیاست های کشور ثبات بیشتری یافته و این امر میتواند موجب رونق بازارهای مختلف میشود. بنابراین با توجه به این اصل که با آرامش در فضای اقتصاد، زمینه برای سرمایه گذاری و رونق بیشتر میشود. بنابراین هرچه سیاست های اقتصادی کشور ثبات بیشتری داشته باشد به همان میزان شاهد رونق در بازارهای مختلف خواهیم بود. به بیان دیگر انتظارات مردم از عملکرد بازارهای متفاوت متأثر است و هر چه ثبات بیشتری در فضای اقتصاد دیده شود زمینه برای سرمایه گذاری در بازارهای مختلف یا بخش تولید بیشتر میشود. پیام ساختمان: برخی بر لزوم تغییر نرخ بهره بانکی اصرار دارند. به نظر شما این تغییر رخ خواهد داد؟ نرخ بهره بانکی رابطه مستقیمی با نرخ تورم دارد و با توجه به نرخ بالای تورم که بیش از 30 درصد است طبعاً نرخ بهره بانکی نمیتواند کاهش یابد. تصور من این است که نرخ بهره بانکی افزایش و کاهشی را تجربه نخواهد کرد.