استاندارد لزوماً خوب نیست

گروه تاسیسات: اگرچه سیزدهمین دوره نمایشگاه صنعت ساختمان پایان یافته ولی به دلیل اهمیت و تاثیرگذاری این رویداد بزرگ در سطح جامعه شرایط نقد و نظر برای کارشناسان همیشه فراهم است. بدون شک برگزاری نمایشگاه صنعت ساختمان میتواند به توسعه فرهنگ استفاده از تجهیزات و مصالح ساختمانی استاندارد کمک کند، به شرطی که مجریان برگزاری نمایشگاه با دعوت از شرکت های معتبر و ارائه محصولات با کیفیت، قدرت انتخاب و مقایسه بازدیدکنندگان را افزایش دهند. استاد دانشگاه تربیت مدرس و رئیس سابق مرکز تحقیقات مسکن در گفتگو با پیام ساختمان گفت: در رویداد بزرگی مثل نمایشگاه صنعت ساختمان، مصرف کننده ممکن است با انبوهی از محصولات مشابه مواجه شود، در این گونه مواقع قدرت انتخاب برای او سخت میشود. ضمن اینکه فقط نمیتوان به صحبت های مدیران شرکت ها اکتفا کرد. دکتر قاسم حیدرینژاد افزود: ممکن است اکثر شرکت ها دارای تاییدیه استاندارد باشند ولی استاندارد بودن لزوماً به معنای خوب بودن نیست زیرا ادارات استاندارد امکان بازرسی مداوم و کنترل کیفیت را ندارند و صاحبان شرکت ها از این فرصت نهایت استفاده را میکنند. هم اکنون علاوه بر برچسب استاندارد چندین برچسب های دیگری هم روی کالاها نصب میشود. وی ادامه داد: متاسفانه در ایران فقط به داشتن برچسب استاندارد توجه میشود درحالی که استاندارد حداقل ضرورت استفاده از کالا است. شما تصور کنید همه کالاها علامت استاندارد داشته باشند، در این صورت چطور مشخص کنیم که کدام کالا بهتر است. بنابراین باید مراجع و شاخص های کنترل دیگری هم وجود باشد که خدمات پس از فروش یکی از آنهاست. استفاده بهینه از کارگاه های آموزشی رئیس سابق مرکز تحقیقات ساختمان و مسکن، با تاکید بر ضرورت برگزاری کارگا های آموزشی در طول نمایشگاه صنعت ساختمان گفت: کارگاه های آموزشی تعریف مشخص دارند. شرکتی که دستگاهی را طراحی یا مونتاژ کرده و در خصوص چگونگی نصب آن توضیح میدهد در قالب کارگاه آموزشی جای نمیگیرد و به نوعی تبلیغ اجناس شرکت ها محسوب میشود. آموزش باید از طرف سازمان هایی برگزار شود که ذینفع نباشند. مراکز تحقیقاتی، دانشگاه ها و سازمان های مرتبط با صنعت ساختمان مناسب ترین گزینه ها هستند.حیدری نژاد افزود: حضور در کارگاه های آموزشی مختص افراد اهل فن و مرتبط با حوزه های ساختمانی است. برای بازدیدکننده عادی که به همراه خانواده در نمایشگاه حضور پیدا میکند برگزاری کارگاه آموزشی مهم نیست زیرا کارگاه آموزشی حالت مقایسه دارد و جنبه های مختلف استفاده از کالاها را توضیح میدهد. بنابراین کارگاه آموزشی مکان تبلیغ کالای خاص نیست. استاد دانشگاه تربیت مدرس در عین حال تصریح کرد: برگزاری کارگاه آموزشی در نمایشگاه ساختمان به شرطی مناسب است که اهداف تجاری پشت سر آن نباشد و موضوعات از قبل مشخص و تعریف شده باشد. البته اگر این کارگاه ها با توجه به موضوعات مطرح شده در کنار سالن های مرتبط برگزار شود، کارآیی بهتری خواهد داشت زیرا شرکت کنندگان امکان مقایسه بهتری خواهند داشت. برای مثال؛ اگر خواسته باشیم سبک سازی را آموزش دهیم بهتر است. این کارگاه کنار غرفه های عرضه محصولات سبک سازی باشد تا تا مخاطب قدرت مقایسه و تطبیق را داشته باشد. ضمن اینکه میتوان از قبل با کارشناسان مختلف گفتگو کرد و سپس از طریق بیلبوردهای بزرگ فیلم آن را در فضاهای نمایشگاه منتشر نمود، البته از این روش کمتر استفاده شده است. رئیس سابق مرکز تحقیقات ساختمان و مسکن گفت: در زمانی که مسئولیت مرکز تحقیقات ساختمان و مسکن را داشتم(80 تا 86)چند دوره کارگاه آموزشی در نمایشگاه ساختمان برگزار کردم. در آن زمان بحث زلزله مطرح بود و ما استفاده از مصالح ساختمانی استاندارد را اجباری کردیم. خوشبختانه این موضوع در حال حاضر نهادینه شده است. ولی موضوعی که اکنون روی آن تاکید میکنم استفاده از کارگر فنی در ساختمان است. وقتی اسکلت ساختمان نصب میشود کارگر جوشکار بدون تخصص به کار گرفته شده و نظارتی در این بخش اعمال نمیشود. این موضوع کیفیت ساختمان های کشور را زیر سوال برده است. شرط اصلی صنعتی سازی حیدری نژاد ادامه داد: ساخت و ساز کشور بیش از حد به نیروی انسانی متکی است در حالی که دنیا به سمت صنعتیسازی پیش رفته و با حداقل نیروی کار، ساختمان را احداث میکنند. استفاده از اسکلت های پیچ و مهره ای یکی از این موارد است. در ساخت و سازهای خارج از کشور مصالح از قبل تهیه شده و در مرحله نصب مونتاژ میشوند و مانند ایران درگیر قالب بندی و بتن ریزی نیستند. مدیران صنعت ساختمان باید روی این مباحث تاکید و صنعتیسازی را تبلیغ کنند. البته اجرایی شدن این امر مستلزم وجود شرکت های توانمند در بخش تولید تجهیزات استاندارد ساختمانی است. شرکت هایی که در بخش انبوه سازی کار میکنند باید به این مسئله توجه داشته باشند که انبوه سازی به صورت سنتی فایده ای ندارد. باید از نیروی کار کمتری استفاده شده و در مقابل از تجهیزات و سیستم های نوین استفاده شود. استاد دانشگاه تربیت مدرس با تاکید به نقش کارفرمایان و پیمانکاران ساختمان در اجرای مقررات ملی ساختمان گفت: پیمانکار ساختمان به دنبال ارزان سازی است و منفعت بیشتر برای او اهمیت دارد. برای همین منظور انتخاب مهندس ناظر به نظام مهندسی واگذار شده است. با این حال هنوز دخالت پیمانکاران و کارفرماها در بخش فنی ساختمان کاسته نشده است. حیدری نژاد افزود: لازمه اولیه صنعتی سازی استفاده از لوازم استاندارد و مصالح پیش ساخته است. در حال حاضر اکثر ساختمان ها تابلوی مشخصات ساختمان را در جلوی کارگاه نصب نمیکنند و اصولاً پیمانکار واقعی مشخص نیست و چندین سرمایه گذار در این بخش سهیم هستند که پیدا کردن فرد مسئول با مشکل مواجه میشود. نهادینه شدن صنعتی سازی مستلزم آن است که نظام مهندسی قوانینی لازم را وضع کند تا پیمانکار و کارفرما در امر ساخت و ساز دخالت نداشته باشند. اتحاد مهندسان سازه و تاسیسات رئیس سابق مرکز تحقیقات ساختمان و مسکن با اشاره به عدم همخوانی سازه و تاسیسات ساختمانی گفت: از هنگام رواج ساختمان سازی در ایران، مهندسان تاسیسات در حاشیه قرار داشتند. با این حال به نظر میرسد اجرای قانون جدید صدور شناسنامه فنی ساختمان تا حدودی زیادی فاصله ها را جبران کرده باشد. ولی از آنجا که در پایان کار ساختمان به این مسئله توجه میشود، نمیتوان به کارآیی قانون جدید اطمینان داشت. حیدری نژاد افزود: شناسنامه فنی ساختمان مانند یک دفتری است که باید به مرور زمان و در طول پروژه ساختمان سازی تکمیل شود. به عبارت دیگر پس از تکمیل هر قسمت از کار ساخت، مهندس ناظر مرتبط باید پس از بازدید و تایید دستور ادامه کار را صادر کند. به نظر من اجرای کار به این شیوه و تایید ساختمان در پایان کار بی فایده بوده و بیشتر به اختلافات دامن میزند. وی در خصوص راهکار نزدیکی دیددگاه های مهندسان ناظر سازه و تاسیسات گفت: با مدارا و ملایمت کارها پیش نمیرود. باید قوانین مدون را با جدیت در ساختمان اجرا کرد. برای این منظور می توان به ساختمان هایی که با همفکری مستقیم مهندسان سازه و تاسیسات ساخته و به تاید نظام مهندسی میرسند، امتیازات ویژه ای در نظر گرفت. برای مثال؛ مالکان ساختمان تا 10 سال از پرداخت عوارض معاف شوند. شرکت های پیمانکاری ساختمان و یا مجری ذی صلاح میتوانند به اجرایی شدن مسئله کمک کنند. تا زمانی که این عوامل حمایتی و تشویقی در کشور وجود نداشته باشد، نمیتوانیم در عمل به موفقیت مورد نظر دست پیدا کنیم. حیدرینژاد در خصوص رسانه ای کردن مسئله و کشاندن پای مهندسان سازه و تاسیسات در برنامه های تلویزیونی، اظهار داشت: متاسفانه هزینه های اجرای چنین برنامه هایی بسیار بالا است و برای هر دقیقه حداقل 300 هزار تومان پول میگیرند. مگر اینکه دولت هزینه آن را تقبل کند که در این صورت از اهداف مورد نظر فاصله خواهیم گرفت. در حالی که با توجه به شرایط فعلی ساخت و ساز در کشور و مشکلات به وجود آمده برگزاری چنین برنامه هایی بسیار تاثیرگذار خواهد بود. به نظر من ابتدا باید متولی این کار مشخص شود و با تامین هزینه های لازم در زمان های مشخص نسبت به اجرای شدن طرح اقدام کنیم. وظیفه رسانه ها در مرحله اول فرهنگ سازی است. صدا و سیما باید از افراد متخصص و بیطرف در برنامه های آموزشی ساختمان استفاده کند تا در راستای مصالح عمومی واقعیت ها بگویند و راهکارها را مشخص کنند.