استاندارد سازی مصالح رکن مهم ساخت و ساز است

بانک اطلاعات رسمی تولیدکنندگان مصالح ، لوازم و تجهیزات استاندارد ایران، اولین مرجع رسمی سازندگان تجهیزات ساختمانی استاندارد است.این بانک مرجعی تأییدشده از سوی سازمان ملی استاندارد بوده و به سازندگان ساختمان در تمام نقاط ایران در قالب نرم افزاری کاربردی تمامی تولیدکنندگان استاندارد ایران را معرفی میکند. پروژه نرم افزار استاندارد ملی که توسط ناصر خیرخواه شروع شده، روزهای پر فراز و نشیبی را پشت سر گذاشته است. ناصر خیرخواه در خصوص روند شکل گیری این پروژه به خبرنگار ما گفت: پروژه بانک اطلاعات رسمی تولیدکنندگان لوازم و تجهیزات استاندارد ایران بارها به اشکال مختلف مطرح میشد ولی هیچ وقت به مرحله عملیاتی نرسید. با وجود اینکه قبل از تدوین این نرم افزار در ایران تولیدکنندگان دارای نشان استاندارد داخلی یا ایزوهای خارجی بودند، ولی این کار نظم چندانی نداشت. طرح استاندارد از سال 90 مطرح شد. طبق دو بند مهم 155 و 168 قانون برنامه پنجم توسعه کشور، ترویج مصالح استاندارد و استفاده و کاربرد آن توسط سازندگان ذیصلاح باید دردستورکاردستگاه های اجرایی باشد. ماده 168 نیز به همه سازندگان تکلیف میکند هر ساختمان باید 10 سال بیمه شود. ولی سؤال اینجاست که چرا 21 میلیون خانواده ایرانی بیمه نیستند و بیمه انتخابی است؟ امروز ایران روی خط زلزله و بالقوه مستعد تخریب است و بالفعل شاهد تلفات انسانی در زلزله های متعدد استان های ایران هستیم. وی با اشاره به اینکه در ایران دانش فنی سازه های ساختمان در مرحله پیشرفته قرار دارد ،گفت: این ادعا توسط دانشگاه های معتبر ایران و دفتر مقررات ملی ساختمان ایران و بر اساس تجربه علمی، جهانی و بومی تأیید شده است. در وزارت راه و شهرسازی افرادی که قوانین شهرسازی و ساختمان سازی را در دستور کار خود دارند به خوبی به لزوم رعایت این قوانین آگاه هستند. رعایت اصول استاندارد دو جنبه ساختاری و آگاهی دارد که از نظر من در این زمینه سهل انگاری صورت گرفته است. خیرخواه افزود: سازمان های متعددی در ایران با هدف استانداردسازی تشکیل شده اند ولی هیچ کس در زمینه شرح وظایف و صورت هزینه آنها برای صیانت از جان و مال مردم سؤال نمیکند. به همین دلیل در درجه اول به داشته های ملی در حوزه صنعت اشاره میکنم: بخش ساختمان یک سوم اقتصاد کشور را تشکیل میدهد که درصد با اهمیتی است. صنعت ساختمان کشور دارای سرمایه میلیاردی است. امروز ما موفق شده ایم با کمک سازمان ملی استاندارد در راستای برنامه پنجم توسعه اولین بانک رسمی تولیدکنندگان صنعت ساختمان کشور را تشکیل دهیم و در این زمینه تولیدکنندگان هم حمایت کردند تا فهرستی قابل اعتماد شکل بگیرد. با تشکیل این بانک استاندارد که همه اطلاعات آن با تأیید سازمان ملی استاندارد و نظارت دقیق پدید آمده، متوجه شدیم سرمایه بزرگی در محصولات ایرانی نهفته است و این سرمایه با محصولات غیراستانداردی که تبلیغات اغواکننده دارند، در هم آمیخته است. خیرخواه خاطرنشان کرد: اطلاعات در این زمینه نیازمند بانکی فراتر از نام و شماره تلفن بود. در ایران 350 هزار سازنده ساختمان وجود دارد و باید اقدامی فراتر از نام و شماره تلفن در دستور کار قرار میگرفت. ما با حمایت سازمان ملی استاندارد توانستیم در حوزه آگاهی بخشی و اطلاع رسانی عمومی فعالیت خود را به طور جدی پیش ببریم. البته در این زمینه نهادهای دیگری هم دست به کار شدند. راهنمایی وحضوردفتر مقررات ملی ساختمان وزارت راه و شهرسازی سبب شد این کار از پختگی بیشتری برخوردار شود و توانست در کشور تأثیرات گسترده ای داشته باشد. یکی از مهم ترین شاخصه های این طرح به روزرسانی و اطلاع رسانی از تغییرات روزانه این حوزه است. ما با کمک برنامه نویسان جوان ایرانی توانستیم این کار را به پیش ببریم . خیرخواه در پاسخ به این سؤال که وجه تمایز این نرم افزار با فعالیت های مشابه در چیست، تصریح کرد: برای اولین بار بیش از 302 طبقه محصولات استاندارد صنعت ساختمان کشور با طبقه بندی رسمی سازمان ملی استاندارد در این نرم افزار جمع آوری شده است. در درجه بعد هر محصول در پهنه جغرافیایی کشور رصد میشود. برای مثال با جستجو در این نرم افزار در زمینه موادی مانند آجر، سیمان، کاشی و... در یک منطقه جغرافیایی میتوان نزدیک ترین سازندگان و تولیدکنندگان را یافت و ارزش این مسئله برای مهندسان مشخص است. در درجه بعد میتوان اطلاعات همجواری را مشاهده کرد. یعنی با جستجوی یک تولیدکننده در استان خود میتوانیم متوجه شویم در همان استان یا در سطح کشور چند تولیدکننده مشابه فعالیت میکنند. وی ادامه داد: تواناییهای جستجو در این نرم افزار متفاوت است. امکان جستجو بر اساس نام برند، نوع محصول، جغرافیای کشور و محصولات در هر استان در این نرم افزار وجود دارد. با حمایت سازمان ملی استاندارد برای اولین بار در این نرم افزار تمام نشریه های تخصصی استاندارد ساختمان در دسترس مهندسان است. برای مثال در مورد استاندارد آجر و شن و ماسه دانش رسمی در این زمینه در بانک اطلاعاتی با توانایی به روزرسانی ارائه میشود. این مسئله نشان میدهد؛ تدوین مقررات استاندارد با چه روندی و توسط چه کسانی صورت میگیرد. دفتر مقررات ملی ساختمان در این زمینه حمایت های زیادی انجام داد.این دفتر به عنوان نهاد تخصصی و ناظر بر فعالیت های نظام مهندسی و ساخت وساز ایران مقررات 21 گانه لازم الاجرای ساخت وساز را برای تمام سازندگان ساختمان تدوین کرده است. این مسئله موجب میشود مهندسان بر اساس مقررات ملی در این زمینه فعالیت کنند. ناصر خیرخواه با اشاره به فعالیت نظام مهندسی خاطرنشان کرد: از جمله نهادهای موثر و مسئول که از این بانک حمایت کردند، شورای مرکزی نظام مهندسی کشور بود که در رأس آن مهندس هاشمی نماینده مجلس و رئیس کمیسیون عمران مجلس است. وی ضرورت چنین برنامه ای برای اعمال استانداردهای ملی را دریافتند و امروز با کمک موثر سه نهاد توانستیم برنامه را به جایی برسانیم که در محافل مختلف حضور جدی داشته و در دو نمایشگاه بین المللی ساختمان شرکت کنیم. رونمایی این نرم افزار سال 91 توسط معاون اول رئیس جمهور صورت گرفته و به عنوان یکی از دستاوردهای مهم نمایشگاه صنعت و ساختمان معرفی شد. در وجود این پدیده سه ضلع مورد تاکید است؛در درجه اول سازمان ملی استاندارد کشور، در درجه بعد وزارت راه و شهرسازی و به طور اخص دفتر مقررات ملی ساختمان و سپس شورای مرکزی نظام مهندسی کشور مهم ترین اضلاع حامی این پروژه هستند. وی اضافه کرد: چنانچه از کالاها و روش های استاندارد و پایبندی به مقررات ساختمان به خوبی بهره گرفته شود، مهندسان میتوانند کشور را در برابر زلزله کاملاً مقاوم کنند.البته یکی از نگرانیهای بزرگ ما این است که چه کسانی دوام و بقای ساختمان ها را برابر زلزله ها ضمانت میکنند؟ هیچ شرکتی مقاومت ساختمان ها را در برابر زلزله تضمین نمیکند و امروز سازمان نظام مهندسی طبق آمار اعلام کرده است که ساختمان ها عمری حدود 35 سال دارند و این برای کشوری که دانش فنی و صنعت کافی دارد، نقطه منفی است. چرا که ما نمیتوانیم با پایبندی به مقررات از سرمایه های خود در حوزه ساختمان صیانت کنیم. هم اکنون در کشورهای همجوار ساختمان ها 70 تا 100 سال عمر میکنند و این مسئله یعنی از دست دادن سرمایه های کلان در عرصه ساختمان. ادامه دارد