کلیبر؛ بهشت آذربایجان

گروه معماری و دکرواسیون:ایران شهرها و روستاهای فراوانی دارد که هر کدام زیبایی خاص خود را دارند. برخی از آنها به قدری زیبا هستند که احساس میکنید وارد اروپا شده اید؛ جاده های سرسبز، آب و هوای عالی، مناظر و چشم اندازهای فوق العاده و مردمان مهمان دوست.یکی از زیباترین شهرستان های ایران که در شمال غرب و نزدیک مرز آذربایجان و ارمنستان قرار گرفته است، کلیبر نام دارد. افرادی که از پایتخت قصد بازدید از این بهشت زیبا را دارند باید پس از کرج وارد اتوبان زنجان شوند و مستقیم به سمت تبریز (620 کیلومتر) بروند. از همان ابتدای ورودی تبریز تابلویی به سمت اهر و کلیبر وجود دارد که باید وارد جاده ای دو طرفه بشوید و حدود 210 کیلومتر را بپیمایید تا به شهر کلیبر برسید. ورودی شهر یک میدان کوچک و شیب دار است که سه جهت بیشتر ندارد: راهی که وارد شهر شده اید، خیابان سمت چپ که شما را به داخل شهر و بافت قدیمی آن میرساند و خیابان سمت راست که شما را به خانه های نوساز شهر هدایت میکند. سراسر منطقه کلیبر را جنگل های تنک و مراتع سرسبز پوشانده اند و آب و هوای معتدل کوهستانی دارد. بیشتر مواقع کوه های این شهرستان را مه پوشانده است.داخل شهر معماریهای قدیمی و آثار باستانی هم وجود دارد. به طور مثال، باید به مسجد جامع کلیبر اشاره کرد. این مسجد گنبدی بزرگ دارد و در گذشته مناره ای به ارتفاع 45 متر و قطر 17 متر داشته است. اما این مناره در اثر بمباران روس ها در سال 1320 خورشیدی آسیب دید و ده سال بعد به طور کامل فروریخت. این بنا 50 متر ارتفاع و 30 متر عرض دارد. در فضای روبه روی مسجد جامع کلیبر، حمامی قدیمی وجود دارد که زیرزمین است. البته بازدید از آن ممکن نیست و به صورت یک پروژه ناتمام همان جا باقی مانده است. تنها چیزی که از آن میتوان دید، گنبدهای کوچکی هستند که از کف زمین بیرون زده اند. این گنبدها در واقع نورگیرهای حمام هستند. این حمام تا سال 1352 خورشیدی استفاده می شده است. از دیگر ساختمان های قدیمی باید به امامزاده کلیبر اشاره کرد که در سال 1290 خورشیدی بنا شده است.آق بوش (برج سفید) و برج امید که اکنون فقط یک خرابه هستند نیز به دوران زرتشت تعلق دارند.در فاصله 50 کیلومتری شهر کلیبر مقبره شاه قاسم قرار دارد که گفته میشود برادر حضرت رضا(ع) است. قلعه پیغام نیز از دیگر جاذبه های شهر کلیبر به حساب میآید. این قلعه در 10 کیلومتری جنوب کلیبر و بالای کوه قرار دارد. سه طرف این کوه پرتگاه است و رود بزرگ کلیبر از پای این کوه میگذرد. مصالح و معماری این برج مشابه قلعه بابک و آوارسین است. مورخان زمان ساخت این قلعه را به دوران پیش از اسلام و اشکانیان نسبت میدهند و دلیل ساخت آن نیز نگهبانی از شهر بوده است. جاذبه های اصلی کلیبر مشهورترین و پر بازدیدکننده ترین جاذبه های کلیبر شامل قلعه بابک، آینالو و مکیدی دره سی هستند. قلعه بابک- حدود سه کیلومتر که به سمت جنوب غربی از شهر کلیبر خارج میشوید به دره ای فوق العاده زیبا میرسید. دره ای سرسبز و پوشیده از درختان بیشمار و کوتاه که فاصله بین آنها به هیچ وجه دیده نمیشود. در میان این جنگل بینهایت زیبا صدای انواع پرندگان به گوش میرسد که حس فوق العاده عالی به گردشگر میدهد. در این جنگل انواع کبک و پرندگان شکاری مانند شاهین زندگی میکنند. به تازگی در این منطقه عملیات اجرایی ساخت تله کابین و مجتمع تفریحی آغاز شده است. این مجموعه بسیار گسترده از بخش های متنوعی مانند مجموعه های تله کابین گردشگری، رستوران های سنتی و مدرن، اقامتی، مجموعه تفریحی و شهربازی، مجموعه ورزشی، دهکده تندرستی، شهرک سینمایی و رصدخانه، باغ گل، باغ وحش، باغ پرندگان، پارک طبیعت، خدمات عمومی و تجاری و فضاهای عمومی تشکیل شده که در فازهای مجزا و زمان بندیهای تعیین شده، اجرا خواهند شد. کوهی که این دره در پای آن قرار دارد، قلعه ای در خود دارد که به قلعه بابک مشهور است. در قلعه دو برج دیده بانی وجود دارد که یکی مخروطی و دیگری مدور و استوانه ای از سنگ های تراشیده با ملات ساروج ساخته شده اند. بنای دژ سه طبقه است. پس از آن تالار اصلی وجود دارد که اطراف آن را هفت اتاق فرا گرفته است. همه اتاق ها به تالار مرکزی راه دارند. در قسمت شرقی دژ تأسیسات دیگری مرکب از اتاق ها و آب انبارها ساخته شده است. سقف آب انبارها با تاق جناغی و گهواره ای استوار شده اند. محوطه داخلی آنها نیز به وسیله نوعی ساروج غیرقابل نفوذ گشته اند و به هنگام زمستان از برف و باران پر شده و در تابستان و هنگام مضایق و محاصره ها از آب آنها استفاده میشد. از بالای قلعه منظره زیر پا بسیار زیبا است. بیشتر مواقع در این قسمت مه وجود دارد که زیبایی جنگل را دوچندان میکند. این قلعه به نام های قلعه بابک، دژ بابک، بذ و قلعه جمهور نیز معروف است. آینالو آینالو از معدود مناطق کشور است که طبیعت زیبای آن دست نخورده باقی است. این منطقه حفاظت شده در بخش خدا آفرین از توابع شهرستان کلیبر واقع شده است. شاید جالب باشد بدانید، سازمان یونسکو در سال 1354منطقه حفاظت شده ارسباران را به عنوان ذخیره زیست محیطی در فهرست مناطق باارزش طبیعی جهان ثبت کرده است. قدمت جنگل های بکر و دست نخورده ارسباران به پیش از عصر یخبندان میرسد و یکی از چند زیست بوم غنی کره زمین است. منطقه حفاظت شده ارسباران حدود 80 هزار و 427 هکتار وسعت دارد و از ارزش های خاص گیاهی و جانوری برخوردار است. آینالو نیز در قلب این منطقه قرار دارد. این منطقه به قدری سرسبز است که بیشتر مردم برای گردش به آنجا می روند. بالای کوه، هوای خنک و مناظر عالی از جمله جاذبه های آینالو هستند. پارک جنگلی مکیدی اگر مسیر دره قلعه بابک را همین طور به سمت غرب ادامه دهید به پارک جنگلی مکیدی میرسید. مکیدی تا چند سال پیش جنگلی بکر و دست نخورده و مملو از درختان فندق و خرگوش بود. اما چندین سال است در آن آلاچیق و بوفه و پارکینگ ساخته شده است و آخر هفته ها پذیرای مسافران بیشماری است که از شهرهای اطراف و خود کلیبر به سمت آن سرازیر میشوند. این جنگل پس از روستاهای شجاع آباد، هجران دوست، آغویه و علیآباد قرار دارد و جای دنج و آرامی برای آرامش و استراحت عاشقان طبیعت است.