جای خالی معماری ایرانی

گروه معماری و دکوراسیون: در چند سال اخیر یکی از مباحث مهم در حوزه شهرسازی توجه دولت و بخش خصوصی به مقوله معماری ایرانی– اسلامی بوده است. بسیاری از کارشناسان معتقدند؛ نماها و معماری کنونی شهرهای ایران ضوابط علمی و هویتی ندارد و این آشفتگی بصری، خستگی را به بیننده منتقل میکند. اگرچه در چند سال اخیر شهرداری توانسته است توجهات را به این مقوله جلب کند اما این حوزه نیازمند بازنگری و البته مشارکت و نظارت سازمان هایی مانند کمیسیون عمران مجلس شورای اسلامی است. هرچند ارائه تسهیلات و بسته های تشویقی میتواند بازخورد مناسب تری به همراه داشته باشد. متن زیر دیدگاه های کارشناسان مختلف در خصوص این موضوع است:طرحی برای معماری ایرانی – اسلامی رئیس انجمن مفاخر معماری ایران با اشاره به اینکه هنوز در میان مردم و مسئولان معماری به رسمیت شناخته نمیشود، گفت: پیشنهاد ما به کمیسیون عمران مجلس این است که با توجه به خلاءهای موجود در مورد معماری ایرانی- اسلامی طرح هایی را در این مورد ارائه دهد. علیرضا قهاری در گفتگو با خبرنگار پیام ساختمان گفت:چندی است که صحبت های بسیاری در مورد معماری ایرانی- اسلامی مطرح میشود اما هنوز هیچ طرح جامعی در این مورد ارائه نشده و در همین راستا انجمن مفاخر معماری ایران آمادگی دارد پیشنهاد های خود را ارائه دهد تا پس از انجام کارشناسیهای لازم، در قالب یک طرح به کمیسیون عمران مجلس ارائه شود.وی در ادامه افزود: البته پیش از طی این مراحل باید این موضوع از سوی کارشناسان و متخصصان بررسی شود که آیا اساساً معماری ایرانی- اسلامی از سوی جامعه معماری و شهرسازی مورد پذیرش است یا خیر؟ قهاری با اشاره به اینکه پیش از پیروزی انقلاب اسلامی معماری در برگیرنده نظام ساخت وساز بود، تصریح کرد: در حال حاضر وضعیت برعکس شده و نظام ساخت وساز در برگیرنده نظام معماری شده و پیشنهاد انجمن مفاخر معماری ایران این است که کمیسیون عمران مجلس طرحی را در مورد توجه به مسایل زیربنایی و اساسی معماری ارائه دهد تا در آن از نظر محتوایی و مفهومی نیز به مسائل ساخت وساز توجه شود.وی با بیان اینکه معماری هنوز در میان جامعه و مسئولان به رسمیت شناخته نمیشود، گفت: متأسفانه زمانی که به محتوا و مفهوم ساخت وساز اهمیت داده نشود، به متخصصان معماری نیز توجه نمیشود و انجمن مفاخر معماری ایران آمادگی دارد تا پیشنهاد های خود برای تدوین طرحی در خصوص توجه به محتوا و مفهوم ساخت وساز ارائه دهد تا در کمیسیون عمران مجلس مطرح شود. رئیس انجمن مفاخر معماری ایران با اشاره به اینکه برخی از ساخت و سازها موجب نابودی محیط زیست و میراث فرهنگی میشود، اظهار داشت: متأسفانه در بسیاری از موارد شاهد هستیم که به رغم نابودی محیط زیست و میراث فرهنگی به واسطه برخی ساخت و سازها، مسئولان و قانون گذاران چشم خود را به روی این مسائل میبندند یا بعضاً از آن حمایت میکنند . در همین راستا انجمن مفاخر معماری ایران میتواند پیشنهادات خود را برای صیانت از محیط زیست و میراث فرهنگی ارائه دهد تا قوانین محکمی در این رابطه در مجلس شورای اسلامی به تصویب برسد. اگر کمیسیون عمران مجلس تعامل و ارتباط موثر و مثبتی را با جامعه معماری برقرار کند، قطعاً بسیاری از مشکلات پیش روی این جامعه و به طور کلی معماری سریع تر و آسان تر مرتفع میشود. تشویق راه حل معماری ایرانی مجتبی بیگدلی ، رئیس انجمن انبوه سازان و ساختمان قم در این خصوص گفت:حمایت مسئولان و استفاده از مؤلفه های تشویقی و فرهنگی، زمینه ساز تحقق معماری اسلامی ایرانی میباشد. وی با تاکید بر ضرورت مؤلفه های تشویقی برای توسعه معماری اسلامی ایرانی اذعان داشت:فرهنگ معماری اصیل اسلامی ایرانی باید توسط مسئولان نهادینه گردد و در این زمینه لازم است مؤلفه های تشویقی در راستای گرایش مردم به این نوع معماری در نظر گرفته شود. وی تصریح کرد:متأسفانه سازندگان مسکن و متولیان معماری به سمت الگوهای غربی که سنخیتی با فرهنگ دینی و ملی ما ندارد، گرایش یافته اند و این نمادهای غربی در نمای سازه، وضعیت نشیمن گاه، پذیرایی، آشپزخانه های اُپن، نورگیری و وضعیت سرمایشی و گرمایشی موجود در معماری نوین به خوبی قابل لمس است. رئیس کمیسیون صدور خدمات فنی و مهندسی استان قم حمایت مسئولان را راهگشای تحقق معماری اسلامی و ایرانی برشمرد و عنوان کرد:برای اولین بار در سطح خاورمیانه پروژه بزرگ بازار شهر اسلامی را مطابق با معیار و معماری دینی در پردیسان طراحی کرده ایم که با حضور وزیر مسکن مورد بهره برداری قرار گرفت. وی دراین باره گفت:از مسئولان به ویژه شهرداری میخواهیم با بازدید از این طرح جامع که در سطح خاورمیانه کم نظیر میباشد به پشتیبانی از معماری اسلامی در بطن شهر بپردازند. رئیس انجمن انبوه سازان قم با بیان اهمیت خروجی همایش معماری اسلامی ایرانی خاطرنشان کرد:همایش، مهندسی سخن و کلام نیست بلکه راهی برای عملیاتی شدن اهداف و مسیری برای تعامل فکری و رفع موانع میباشد و مسئولان باید به این خروجیها توجه نمایند. مجتبی بیگدلی تخفیف در عوارض ویژه معماریهای اسلامی و ایرانی را یکی از راهکارهای مهم برای تشویق مردم دانست و گفت: مسئولان و مدیران باید با تخصص و تجربه های لازم در جهت انقلاب و تحول معماری کنونی ما تلاش کنند. جای خالی مراجع ذیصلاح در کنترل نقشه های شهرسازی و معماری علی فرج زاده ها ، نایب رئیس اول سازمان مرکزی نظام مهندسی ساختمان با بیان این مطلب که نظارت و کنترل نقشه های شهرسازی و معماری باید توسط مهندسان دارای پروانه و صلاحیت انجام شود و سازمان نظام مهندسی ساختمان طبق وظایف مندرج در قانون آمادگی دارد تا نظارت و کنترل این نقشه ها از نخستین مراحل تا مرحله نهایی را بر عهده بگیرد، .افزود:در واقع یکی از اهداف سپردن وظیفه بررسی، نظارت و کنترل نقشه های معماری و شهرسازی به دفاتر خدمات الکترونیک شهر، سرعت بخشیدن به عملیات بررسی و نظارت بر این پرونده ها به منظور جلب رضایت شهروندان است اما نباید در این موارد دقت فدای سرعت شود.وی کنترل نقشه های معماری و شهرسازی توسط نیروهای غیر اجرایی را موجب بروز مشکلاتی در طرح های معماری و شهرسازی دانست و تصریح کرد: نظارت و کنترل این نقشه ها حتماً باید توسط مهندسان دارای پروانه و صلاحیت و افراد مجرب در کار اجرایی انجام شود و اگر فردی مهندس نباشد و به صرف استفاده از یک نرم افزار بخواهد فایل های محاسباتی را کنترل کند، از کیفیت کار به شدت کاسته میشود و در نهایت به ضرر مدیریت شهری و حوزه ساخت وساز خواهد بود. فرج زاده ها در ادامه افزود: طبق ماده 33 قانون نظام مهندسی ساختمان و مبحث دوم مقررات ملی ساختمان کنترل کلیه نقشه های معماری و شهرسازی از وظایف سازمان نظام مهندسی ساختمان است و اگر شهرداری سیستمی را برای کنترل این نقشه ها تعریف کرده اما کار به درستی انجام نمیشود، قصور شهرداری و دفاتر خدمات الکترونیک شهر است. فرج زاده ها با بیان اینکه سازمان نظام مهندسی ساختمان استان ها پتانسیل و ظرفیت لازم را برای کنترل نقشه های معماری و شهرسازی دارند، گفت: واقعیت این است که در حال حاضر نظارت و کنترل نقشه های معماری و شهرسازی توسط مراجع ذیصلاح انجام نمیشود و حداقل کنترلی که انجام میشود هم توسط سازمان نظام مهندسی استان هاست و البته همکاری سایر دستگاه ها به ویژه شهرداریها میتواند کمک کند تا نظارت و کنترل این نقشه ها به شکل حرفه ای تر و تخصصی تر انجام شود. نایب رئیس اول سازمان مرکزی نظام مهندسی ساختمان نظارت و کنترل نقشه های معماری و شهرسازی توسط این سازمان را موجب ارتقای کیفیت این نقشه ها دانست و تاکید کرد: اگر همکاران ما در سازمان نظام مهندسی استان ها ایراداتی از نقشه های معماری و شهرسازی میگیرند، از دیدگاه مقررات ملی ساختمان و آیین نامه ها و بخشنامه های موجود خواهد بود و قطعاً باعث ارتقای کیفیت این نقشه ها خواهد شد. راهکار نجات معماری ایرانی شیرین زنجانی ، طراح دکوراسیون و معماری گفت:: سازندگان و انبوه سازان باید پروژه های با متراژ پایین را برای طراحی داخلی به معماران و طراحان بسپارند تا کار به صورت اصولی انجام شود و اگر این اقدام صورت پذیرد، معماری کشورمان روال گذشته را در پی میگیرد و دوباره در جهان به اوج میرسد. وی افزود: در حال حاضر تداخلی در زمینه مفاهیم چیدمان داخلی با طراحی و معماری دکوراسیون به وجود آمده که باید کاربردهای این دو سبک را از یکدیگر جدا کرد.طراح دکوراسیون و کارشناس معماری در ادامه بیان داشت: فارغ التحصیلان رشته مبلمان و دکوراسیون وارد بازار کار شده اند و انتظار میرود با کمک آنها اصول و نظم در صنعت معماری و طراحی داخلی به وجود آید و شاهد رشد این صنعت مهم و فراگیر باشیم. وی ادامه داد: معماری و طراحی داخلی ما تا پیش از این دچار سردرگمی بود، اما اکنون شهرداری اصول و روش سختی را مدنظر قرار داده است که سازندگان برای نمای ساختمان ها نیز باید تأییدیه داشته باشند که این دقت نظر میتواند کمک بسیاری به ایجاد سیمای واحد و منظر زیبای شهری کند.این کارشناس معماری، انجام کار تخصصی در هر رشته ای را سبب تسهیل و پیشرفت در کار عنوان کرد و تصریح کرد: باید روالی در پیش بگیریم که شرکت های مهندسان مشاور، فقط طرح و نقشه، همراه با نظارت بر اجرای کار را انجام دهند تا در این صورت کارها تخصصی پیش رود و سبب افزایش بهره وری و کسب نتایج بهتر شود.