پیمانکاران سازمان می یابند

گروه گزارش: شاید بتوان گفت بزرگترین یا یکی از بزرگترین مشکلات فعالان صنعت راه و ساختمان و نیروگاهی ما در بخش خصوصی، داشتن مطالبات مالی از دولتی است که پول ندارد! اما جای خوشحالی است وقتی می شنویم گروهی از این مجموعه به جای طرح شکایت در دادگاه و این طور مسائل که بعید است راه به جایی ببرد، به این فکر افتاده اند تا مشکل فعالان بخش خصوصی را از طرق دیگری حل کنند: تاسیس سازمانی با هدف تجمیع تمام قابلیت بخش خصوصی در آن، تعریف و اجرای پروژه های جدید با همکاری شرکتهای سرمایه گذار و بهره برداری مدت دار از آن پروژه ها. گروه مذکور در حال حاضر به دنبال مجوزهای لازم و کسب موافقت مجلس و دولت است و تا به حال دو جلسه با حضور برخی مقامات هم برگزار کرده است و حتی در حال تاسیس «مرکز مطالعات» و مرکز مشارکت است. به منظور کسب اطلاعات بیشتر با نصرت ا... یوسفی، عضو هیئت مدیره و رئیس کمیسیون ساختمان انجمن صنفی پیمانکاران ساختمانی، تاسیساتی و تجهیزاتی استان تهران گفت وگو کرده ایم که در ادامه می آید: پیام ساختمان: چه ضرورتی باعث شد به فکر بیفتید تا «سازمان نظام پیمانکاری» را ایجاد کنید؟ بررسی های ما در انجمن پیمانکاران نشان می دهد مجموعه مسائلی که در صنعت راه و ساختمان کشور مطرح می شود پاسخگوی فعالان این حوزه و همچنین جوابگوی وضعیت ساخت و سازهای ما در بخش ساختمان، مسکن و راه، بافتهای فرسوده و نیاز ما به مسکن و راه و امور زیربنایی و عمرانی و غیره نیست. هر کاری که شروع می شود مشکلات متعددی همراه دارد که دولت هم نمی تواند آنها را به سرعت رفع کند. در نتیجه نیاز است تا نهادی و ارگانی ترجیحا غیردولتی وجود داشته باشد مثل «سازمان نظام پیمانکاری» تا سازمان نظام مهندسی ، سازمان نظام کاردانی ، انجمن پیمانکاران، جامعه مشاوران ، انجمن انبوه سازان و غیره را که با هم مرتبط و حوزه های کاری بعضا مشترکی دارند، سر و سامان دهد و پیش نویس لوایح و قوانینی را با همفکری به دست بیاورد تا بتواند از این طریق کارهای امور پیمانکاری را در همه بخشهای راه، نیرو، ساختمان و ... ساده تر کند. چون شرکت های فوق العاده بزرگ پیمانکاری و انبوه سازی ما که بتوانند به تنهایی همه کارهایشان را خودشان انجام دهند شاید به تعداد انگشتان یک دست باشند، ولی سایر تشکل های ما در این که بتوانند مسائل و مشکلاتشان را به راحتی خودشان حل و در گامی بالاتر در مجامع بین المللی شرکت کنند و در سطح کشور و یا منطقه کنسرسیوم های عمرانی تشکیل داده و پروژه های بزرگ انجام دهند خیلی ضعیف هستند. این مجموعه ها نیاز به تقویت دارند چون در حال حاضر چفت و بست هایی از نظر قوانین و اجرا به این تشکل ها بسته است، به ویژه با فضایی که در خارج برای کشور ما درست کرده اند. در نتیجه ما باید به فکر تقویت بنیه پیمانکاری از نظر مالی، اجرایی و حقوقی باشیم تا بتوانیم روی پای خودمان بایستیم. با در نظر گرفتن سه فاکتور مالی، اجرایی – فنی و حقوقی، می بینیم که وضعیت فعلی جوابگوی بخش خصوصی نیست. پیام ساختمان: برای این منظور تا به حال چه کار عملی کرده اید؟ تا به حال چند کارگروه در انجمن و چند جلسه کلان برگزار کرده ایم. در این راستا هم باید همه افراد و تشکل ها بیایند و کمک کنند. ما ناچاریم از پتانسیل های خودمان استفاده کنیم و چه بهتر که این کار را به بهترین نحو انجام دهیم. پیام ساختمان: در جلسات کلان چه کسانی را دعوت می کنید؟ در این جلسات از پیمانکاران و مهمانان خاص در حوزه های معاونت راهبردی ریاست جمهوری، مجلس شورای اسلامی، مجمع تشخیص مصلحت و تشکلهای مختلف را دعوت کردیم که تعدادی تشریف آورده بودند. انجمنها و تشکلهای غیردولتی هم آمده بودند. ما فعلا داریم نظرات همه را جمع می کنیم، البته عده ای تا دقیقه 90 صبر می کنند و حرفشان هم این است که: بگذارید ببینیم جریان چه می شود و به کجا می رسد! این جور کارها همیشه لیدر قدرتمند و پیگیر نیاز دارد. ما یک انجمن معمولی هستیم و ادعای لیدر بودن هم نداریم ولی ناچاریم که وارد شویم و فعالیت کنیم. پیام ساختمان: تا اینجا از کم و کسری و مطالبات تشکلهای مختلف چه قدر مطلع شده اید؟ برای این کار به «مرکز مطالعات پیمانکاری» نیاز است تا امور مربوط به سرمایه گذاری های عمرانی، امور پیمانکاری، کارهای ساخت و ساز و انبوه سازی را مورد مطالعه قرار دهد. ما در حال تاسیس چنین مرکزی هستیم. موضوع مورد مطالعه در این مرکز به همه فعالان صنعت راه و ساختمان کشور مربوط می شود، چون به هر حال فعالیت های عمرانی را همین پیمانکاران و انبوه سازان و مهندسان انجام می دهند. سر و سامان دادن به همه حوزه ها و بخش های مرتبط با نفت و گاز، سد و نیروگاه، آبیاری و زهکشی و انتقال خطوط، حمل و نقل ریلی و جاده ای و هوایی و دریایی، ارتباطات و فناوری اطلاعات، مسکن، گردشگری و ... نیاز به فکرهای منسجمی دارد و به نظرم اگر بتوانیم این فکرها را منسجم کنیم و به نتیجه برسیم بسیار عالی است و بسیاری از مشکلات فعالان صنعت و صنایع مختلف حل شده و برای کشور هم گام های مهمی برداشته می شود. الان کشورهای دیگر در این مسیر حرکت می کنند مثلا در کشور هند چند برابر بودجه سالیانه ما، صرف تاسیس شرکتهایی می شود که بتوانند به شکل عمومی – خصوصی اداره بشوند. پیام ساختمان: منظورتان از عمومی– خصوصی چیست؟ الان در دنیا این روش در حال استفاده است. پروژه ای را طبق قراردادی به بخش خصوصی واگذار می کنند و این بخش سرمایه گذاری می کند و کار را انجام می دهد و بعد از به نتیجه رسیدن، طی مدت مشخصی، بخش خصوصی از آن بهره برداری می کند و بعد از آن مدت، بهره برداری را به دولت واگذار می کند. دولت هم می تواند چنین عمل کند: در جاهایی که به انواع فعالیتهای عمرانی نیاز است ، فعالان مختلف صنایع را در بخش مشارکت های خصوصی بیاورد و پروژه ها را به اشخاص و شرکت هایی به مدت مشخصی واگذارکند. در این مدت بخش خصوصی بهره برداری می کند و بعد از آن به دولت باز می گردد. برای این کار بخش خصوصی نباید همه بخش ها را درست کند بلکه می تواند از توان و قابلیت بقیه قسمت های بخش خصوصی استفاده کند. اگر ما پیمانکاران را به نحوی تربیت کنیم که بتوانند با سایر قسمتهای بخش خصوصی وارد چرخه قرارداد شوند، می توانند قراردادهای مناسبی امضا کنند تا همه طرفهای درگیر آن موضوع، منتفع شوند و نهایتا چرخ اقتصاد کشور هم بچرخد، نه این که سرمایه های سرگردان صرف امور دیگر شود و در نهایت موجب ضرر کشور شوند. پیام ساختمان: تشکیل سازمان نظام پیمانکاری یا انجام کارهایی مشارکتی به این نحو، قوانین و مقررات جدیدی نیاز ندارد؟ تشکیل چنین سازمانی نیاز به مجوزها و قوانین خاص دارد، ولی قانون واگذاری پروژه ها به این شکل وجود دارد. ما فعلا داریم نظرات همه را می گیریم تا ببینیم همه موافق هستند یا خیر. قصد داریم همه در وهلة اول به این نقطه نظر برسند که چنین فضایی برای بخش خصوصی کشور نیاز داریم. وقتی همه به این نتیجه رسیدند، دولت این زمینه را دارد تا پروژه ها را به صورت «مشارکت – خصوصی» واگذار کند که هم قانون داریم و هم در بودجه دولت هم دیده شده است.