کدام بازار سودآور است؟

سال قبل بود که غضنفری وزیر سابق صنعت معدن و تجارت نصف شدن ارزش پول ملی را اعلام کرد که معنای آن کاهش یافتن دارایی هایی است که به ریال می باشد. در علم اقتصاد زمانی که پول داغ باشد و از ارزش آن در کوتاه مدت کاسته شود تقریبا هر کسی با اندک آشنایی با بازارها می داند که باید نقدینگی خود را در بازاری سرمایه گذاری کند اما سوال این است که کدام بازار ضمن حفظ ارزش پول ملی می تواند سوداوری بالاتری را به سرمایه گذار بدهد؟ این سوالی است که بر فکر و تحلیل فعالان بازارها، نقش می بندد و اغلب افراد را برای درک صحیح از آینده خط مشی حرکت سرمایه ها در بازارها مغروق فکر و تحلیل خود خواهد ساخت. آنچه در ادامه می خوانید گفتگوی خبرنگار پیام ساختمان با سه نماینده مجلس و صاحب نظر اقتصادی در خصوص بالاترین سوداوری بازارهای مالی و موازی در کشور است. اول بازار سرمایه چهارم بازارمسکن ایرج ندیمی عضوکمیسیون اقتصادی مجلس زبان گویایی برای تحلیل های اقتصادی دارد. این کارشناس عرصه اقتصادی درباره بهترین بازدهی بازارها اظهار داشت: بازارها در ایران ثبات ندارند و نمی توان انتظار داشت که بازارهای مسکن، ارز، طلا، بورس، از یک شیب ملایم برخوردار باشند. معاون سابق وزیر صنعت و معدن و تجارت توضیح داد: ثبات اقتصادی، مهمترین مولفه برای سرمایه گذاری است که متاسفانه با نوسان در تصمیم گیری ها مواجه هستیم مانند سیاست های مرتبط با معیشت و مشکلات غیر قابل انکار که در خارج از کشور داریم. رویکردهای مردم نیز برای سرمایه گذاری ثبات ندارد و آنها تابع سیاست های دوگانه اقتصادی و مسائل برون مرزیاند. بورس بهتر از سایر بازارها ندیمی تاکید کرد: برای سرمایه گذاری، بازار سرمایه بهتر از سایر بازارهاست چرا که دولت برای آن محدودیت اعمال نکرده و از این رو بخش زیادی از نقدینگی را جذب می کند اما مشکل این بازار بازهم مشخص نبودن جهت اقتصادی می باشد از این رو این بازار نیز با محدودیت مواجه است و اگر با چالشی مواجه شود نه از طرف دولت بلکه از سَمت متقاصی خواهد بود. این عضو کمیسیون اقتصادی مجلس با تاکید بر رکود در بازار مسکن، دلیل آن را چنین تشریح کرد: اول ساخت حجم عظیمی از مسکن- چه توجیه پذیر و چه بدون توجیه- دوم نقش تسهیلات اعطایی به بخش مسکن به ویژه از طریق بانک مسکن و سوم اعمال محدودیت در تخصیص تسهیلات به بخش مسکن از طرف سایر بانک ها مهمترین عواملی بودکه موجب رکود تورمی در بازار مسکن شد. معاون سابق وزیر صنعت و معدن و تجارت گفت: ارز با محدودیت در عرضه مواجه است که موجب رشد نرخ آن شده اما به این دلیل که طرف تقاضا نیز خواسته یا ناخواسته در مواردی مانند مجوز ها ، تحریم ، گشایش ال سی ، اولویت بندی ها و ساماندهی ها کنترل می شود، از این رو نمی تواند بازدهی مورد اعتنا را ایجاد کند مگر اینکه تقاضا برای ارز در بازار از محدودیت ها خارج شود. به بیان دیگر تحصیل ارز از خارج با محدودیت مواجه است در حالیکه تقاضای داخلی برای آن وجود دارد و هر زمان که تقاضا اجازه حضور در بازار را داشته باشد نرخ ارز افزایش می یابد. وی ادامه داد: این درست که متقاضی در بازار مسکن بسیار می باشد و از میزان نیاز آنها کاسته نشده اما قدرت خرید متقاضیان کاهش یافته و از طرف دیگر قیمت مسکن رشد کرده است. از این رو با کاهش حجم معاملات بازار به رکود رسیده است. در گذشته متقاضی با اندوخته خود و استفاده از تسهیلات بانکی اقدام به خرید مسکن می کرد اما درحال حاضر اولا بانک ها در اعطای تسهیلات مسکن آزاد نیستند و دوم اینکه اگر همه وام مسکن را بپردازند در کلان شهرها که بیشترین حجم تقاضا وجود دارد با 20 میلیون تومان نمی توان خانه خرید. در نتیجه به دلیل آنکه بیشترین تقاضا در کلان شهر هاست با کاهش میزان خرید آنها بازار مسکن کشور با رکود مواجه می شود. ارز و طلا ، بالاتر دکتر محمد حسن نژاد، عضو کمیسیون اقتصادی مجلس با بیان تفاوت در مورد رونق و بازده بازارها اظهار داشت: سال های 86 تا 88 بخش مسکن خوب کار کرد و در دو سال گذشته نیز بورس خوب بوده ولی بازدهی ارز و طلا از سایر بازارها بالاتر بوده که این نشان می دهد نقدینگی به جای اینکه به بخش های مولد برود به اقتصاد واسطه گری های بیجا سوق یافته است. البته باید در نظر داشته در یک بازه طولانی بازارها فراز و فرود داشته اند اما اگر به صورت میانگین حساب کنیم به چنین نتیجه ای می رسیم. استاد دانشگاه بهشتی تاکید کرد: بازدهی بازار سرمایه نزدیک 40 درصد در سال 1391 بوده است. زمانی که درمورد بازده کل در بورس بحث می شود باید قدرت خرید را در نظر گرفت. این کارشناس بازار سرمایه با بیان اینکه درحقیقت ، قدرت خرید کاهش یافته است توضیح داد: مثلا شخصی را که 100 تومان در بازار سرمایه ، سرمایه گذاری کرده است و الان مجموع اصل و سود سرمایه اش به 140 تومان رسیده است را در نظر بگیرید؛ آیا این شخص همان کالایی را که در گذشته می توانست با 100 تومان بخرد الان هم می تواند بخرد؟ قطعا نه، پس ارزش واقعی بازار سرمایه منفی بودن است. قدرت خرید را حساب کنید دکتر محمد حسن نژاد عضو کمیسیون اقتصادی مجلس در خصوص کاهش ارزش دارایی گفت: اول سال قبل می توانستید به سهولت با 160 هزار تومان دو گرم طلای 18 عیار بخرید اما الان نمیتوان با همان مبلغ همان طلا را خرید پس، ارزش پول نسبت به دارایی واقعی کاهش یافته است. اگر ارزش دارایی را با تورم هم حساب کنید همین وضعیت ادامه دارد. از این رو بازار سرمایه نسبت به دارایی واقعی رشد نکرده و هنوز جای رشد در بازار سرمایه وجود دارد. استاد دانشگاه بهشتی تهران درخصوص رکود تورمی تصریح کرد: بسیاری از قیمت ها در بازار مسکن حالت ادعایی دارد و گران فروشی صورت می گیرد. از این رو قیمت خانه بیش از ارزش واقعی دارایی این کالاست در نتیجه معاملات زیادی روی نمیدهد. زمانی که مسکن مهر مطرح شد مردم به تصور اینکه قیمت خانه کاهش می یابد از خرید خودداری کردند. سپس [در سال های 90 و 91] تاثیر کم مسکن مهر در مهار قیمت مسکن که مشخص شد تقاضای انباشت شده در سال های قبل روانه بازار مسکن گردید و از این رو عرضه کنندگان با توجه به حجم بالای تقاضا اقدام به افزایش قیمت ها کردند اما باید توجه داشت این قیمت ها ادعایی است نه واقعی. مثال این قیمت های ادعایی را می توانید در بازار خودرو هم ببینید. زمانی که خودرو با صعود قیمت مواجه شد فروشندگان نیز بر قیمت ها افزودند، اگر همان زمان از فروشندگان سوال می کردید آیا خود حاضر به خرید این خودرو با این قیمت هستی ، آنها خودداری می کردند. بازده مسکن بیشتر بوده است برخی معتقدند؛ بازار مسکن در مقایسه با سایر کالاها از رشد قیمت برخودار نبوده و برخی نیز رکود تورمی سال قبل و کاهش قیمت امسال را دلیل بالا نبودن بازدهی بازار مسکن می دانند و برخی نیز بازدهی منفی به رغم رشد شاخص را برای بازار سرمایه در نظر دارند اما اساتید خبره اقتصادی هم هستند که بازار سرمایه را ترجیح می دهند؛ دکتر محمد رضا پورابراهیمی، نایب رئیس کمیسیون اقتصادی مجلس در پاسخ این ادعا که بازدهی بازار سرمایه علی رغم رشد شاخص مرکزی ، کمتر از بازارهای موازی بوده، تاکید کرد: چنین نیست بلکه بازدهی متوسط نرخ بازده بورس آن هم در طی ده سال گذشته حدود 30 درصد بوده است. همچنین بازار طلا هم به دلیل رشد قیمت طلا از شرایط خوبی برخوردار است. عضو شورای عالی بورس و اوراق بهادار با تاکید بر اینکه بازدهی بازار سرمایه منفی نیست گفت: « بازار سرمایه عملکرد اجزای اقتصاد کشور است چرا که در درون خود صنایع و بازارهای دیگر را در بر می گیرد و شرکت های مختلفی مانند پتروشیمی شرکت های سرمایه گذاری ، صنایع غذایی ، ساختمانی و بخش زیادی از فعالیت های قانونی و دارای بازدهی در قالب بازار سرمایه وجود دارد. البته در مقاطعی تغییراتی وجود دارد، مثلا زمانی که تغییراتی در قیمت جهانی طلا ایجاد می شود طبعا تاثیر آن در بازار داخلی هم به شدت اثر گذار می شود اما این تحرکات هیجانی در بازار سرمایه کمتر تاثیرگذار است و این بازار از ثبات بیشتری برخوردار است.» این استاد دانشگاه در پاسخ به این سوال که شما این بازدهی را تایید می کنید یا مخالف هستید، گفت:در کل بازار سرمایه ایران به تناسب با شرایط عمومی اقتصاد کشور بازدهی قابل قبولی داشته و به راحتی دو برابر مجموع اوراق مشارکت دارای بازدهی بوده است. وی ادامه داد: «بازدهی با حجم معاملات متفاوت می باشد اینکه نقدینگی موجود در بازار مسکن بیشتر از نقدینگی در بورس باشد مسئله ای متفاوت از بازدهی بازارهاست. « دکتر پورابراهیمی در پاسخ به این سوال که بازده بازار مسکن چگونه است اظهار داشت: « بازار مسکن تقریبا از نرخ بازدهی سایر بازارهای مالی و موازی در سال قبل بیشتر بوده است