بازار در برزخ ارز

گروه بازار ساختمان: هر دلار امریکا که به مرز 4 هزار تومان در پاییز سال قبل نزدیک شده بود در اولین روزهای پاییز امسال رنگ کاهش به خود گرفت و از 3000 تومان نیز پایین تر آمد اما باز هم بازارها در رکود به سر می برند. با مهندس محمد پارسا عضو کمیسیون عمران و خدمات فنی و مهندسی اتاق بازرگانی ایران و نایب رئیس کمیسیون انرژی اتاق تهران درباره تاثیر نوسانات نرخ ارز در آینده بازار مسکن گفت و گو کردیم که با هم می خوانیم. پیام ساختمان: در سال جاری رکود بازار مسکن استمرار خواهد داشت یا این بازار رنگ رونق خواهد دید؟ معتقدم نوعی رکود نسبی سال 1392 بازار مسکن و به تبع آن ساخت و ساز را در بر خواهد گرفت. قیمت خانه هم مانند نرخ ارز بالا رفت. تنها چالش برای تولید کنندگان مسکن این است که مصرف کننده واقعی توانایی مالی کافی برای خرید مسکن را نداشته باشند. اینجاست که مسکن سازان نیز نمی توانند خانه های ساخته شده خود را بفروشند و بازار مسکن با مشکل اساسی مواجه می شود. پیام ساختمان: اگر برای همه انواع خانه های چنین بازار بدی دیده میشود پس ساخت و سازهایی که در حال حاضر در حال انجام است با چه رویکردی انجام می شود؟ به آنچه گفته شد البته یک استثنا باید اضافه کرد و آن املاک لوکس است. از آنجا که افراد پولدار مشکل مالی ندارند خانه هایی که این قشر می خرند با مشکل فروش مواجه نمی شود از این رو ساخت و ساز این نوع ساختمان ها توجیه پذیر است. پیام ساختمان: افزایش نرخ ارز چه تاثیری بر بخش تولید و در مجموع اقتصاد داشت؟ بیشترین لطمه از پایین نگاه داشتن نرخ ارز در گذشته به پیمانکاران وارد شد و در حال حاضر شرکت های بسیاری در حال ورشکستگی اند. چراکه نتوانستند ارز مورد نیاز خود را تامین کنند.تصور کنید بنگاه هایی که با استفاده از تسهیلات ارزی کالا یا ماشین آلات واردات کردند و اکنون باید ارز را دو یا سه برابر بازپرداخت کنند. پس عجیب نیست که بسیاری از شرکت ها در حال ورشکستگی باشند. در شرایطی که تحریم هستیم اگر سازوکار اقتصاد مقاومتی را خوب در نظر بگیریم ،می توانیم در برابر آن کاری انجام دهیم چنانکه در زمان جنگ سخت 8 ساله ما توانستیم با هم اندیشی و هم افزایی حداقل دشمن را ناکام کنیم اما تعجب من از این است در زمانی که با مشکل اقتصادی مواجه هستیم معلوم نیست چرا کشور را برای مقابله با این هجمه آماده نمی کنیم. پیام ساختمان: منظور شما این است که نرخ تسعیر ارز نباید رشد میکرد یا اینکه دیرهنگام بود؟ طبق برنامه چهارم و پنجم قرار بود که دولت هر ساله بر اساس فرمول « نرخ تورم داخلی منهای تورم خارجی « نرخ ارز تعدیل شود. اما در دو سال آخر دولت اصلاحات و نیز 8 سال اخیر این کار انجام نشد (از سال 1392 تا حال) . در نتیجه نرخ ارز مانند یک فنر ارتجاعی جمع شد و ناگهان جهش قیمتی را ایجاد کرد که شاهد تبعات آن هستیم. ما طی ده سال قبل به صورت مصنوعی نرخ ارز را به نفع تولید کننده خارجی کم نگه داشتیم حال آنکه باید مثلا سالی 15 درصد نرخ تسعیر ارز را افزایش می دادیم . در همین زمان ده ساله واردات ما از 20 میلیارد به 90 میلیارد دلار رسید. سپس طی یکی دوسال ناگهان نرخ ارز به اندازه ای رشد کرد که باید طی همان ده سال به آرامی این کار انجام میشد. جو روانی باعث شد حتی از نرخ واقعی نیز عبور کند. در این شرایط زمانی که تولید امکان پذیر نباشد پس صادراتی هم نخواهد بود. از این رو نمی توان قبول کرد هر زمان و با هر آهنگی که نرخ ارز یک کشور رشد کند به سود صادرات است. به ویژه آْنکه بخش زیادی از تولیدات کشور وابسته به واردات نهاده های تولید مانند مواد اولیه فراوری شده یا ماشین آلات هستند. در حقیقت نرخ ارز باید همواره واقعی باشد و متناسب با تورم تعدیل گردد. پیام ساختمان: به نظر شما افزایش ناگهانی نرخ ارز برای دولت درآمد زا نبود؟ اگر دولت در یک دهه گذشته تعدیل نرخ ارز را سالیانه انجام میداد، درآمد دولت به صورت متوسط سالی 26 هزار میلیارد تومان و در مجوع ده سال گذشته 260 هزار میلیارد تومان بیشتر می شد و دیگر به بنگاه های بخش خصوصی ، عمومی و بانک ها نیز بدهکار نمی شد . از طرف دیگر نیز تولید داخلی رونق می یافت.چنانکه می دانید طبق اعلام مرکز پژوهش های مجلس دولت بیش از 200 هزار میلیارد تومان بدهکاری دارد.