مسکن را باید از شکل سرمایه ای خارج کرد

گروه ساخت وساز: سید مهدی هاشمی، رئیس کمیسیون عمران مجلس به نقل از عباس آخوندی وزیر راه و شهرسازی گفته اند :مسکن اجتماعی جایگزین مسکن مهر خواهد شد این موضوع را با نصرت الله کمالیان عضو پیشین کمیسیون عمران مجلس شورای اسلامی در میان گذاشتیم که خلاصه ای از این گفت و گو در پی میآید: پیام ساختمان: نظر شما درباره طرح مسکن اجتماعی چیست و آیا آن را جایگزین مناسبی برای مسکن مهر میدانید؟ ما تجارب جهانی در زمینه مسکن داریم که نمونه آن کمابیش در ایران هم پیاده شده است. به عنوان مثال می توان به ساخت آپارتمان ها و برج های بلند مانند برج های آ. اس. پ و برج هایی که در پاسداران قرار دارد و مجتمع های مسکونی مختلف ، اشاره نمود . همچنین نوع دیگری از مسکن اجتماعی که بافرهنگ ما همخوانی دارد، محله های مسکونی است. هر محله برای خود فرهنگ و سنت خاصی دارد. البته این نوع مسکن اجتماعی به شکل سنتی در ایران وجود داشته ولی هم اکنون به دلیل نبود مدیریت درست، محله ها اصالت خود را از دست داده اند و ساخت وساز بیرویه و مهار نشده ، شکل محله ها را به هم ریخته است. به گونه ای که میتوانم ادعا کنم جمعیت شهری مانند مشهد تا 10 سال دیگر قطعاً 2 برابر خواهد شد. در تمام این طرح های قدیم و جدید که در ایران نیز تجربه شده، آنچه دیده نمیشود مدیریت کارآمد است و وقتی ساخت و سازی صورت میگیرد تازه متوجه مشکلات میشوند. طرحی که شما گفتید هم مشابه طرح های دیگر، اگر در خصوص آن کار کارشناسی انجام نگرفته باشد و نکات مثبت و منفی آن تشخیص داده نشود، مشکلات جدیدی به همراه دارد. خود مسکن مهر تجربه ای است که انجام شده و نتیجه آن مشخص نیست و تا ده سال دیگر باید ببینیم چه نکات مثبت و منفی در اجرای آن وجود دارد. البته این درست نیست که 10 تا 12 سال منتظر نتیجه طرح هایمان باشیم. من اعتقاددارم باید از تجربیات جهانی استفاده کرد ولی هر کشوری در هر منطقه ای تجربیات خاص خود را خواهد داشت. پیام ساختمان: راهکار شما برای حل مشکل مسکن چیست؟ مسئله بسیار مهم در این زمینه، که اگر حل نشود هر طرحی در ایران شکست خواهد خورد ، این است که باید مشخص شود مسکن یا خانه را به عنوان هزینه میبینیم یا سرمایه؟ اگر به عنوان هزینه نگاه کنیم، سیاست های ما عوض خواهد شد و کسی خانه را با این نیت که در آینده 2 یا 3 برابر قیمت بفروشد ، خریداری نمیکند و این کار باعث میشود که افراد سودجو مانند حال حاضر برای انتفاع بیشتر اقدام به خرید و احتکار چند واحد نکنند زیرا ارزش افزوده مسکن باعث میشود از آن به عنوان سرمایه استفاده کنند. مشکلی که در این راه داریم تثبیت قیمت مسکن است . یعنی اگر با مدیریت لازم، تورم مهار نشود، هر سیاستی که اعمال گردد با عرض اندام سرمایه دارها ، به چالش کشیده خواهد شد و هدف و قصدی که در ابتدای طرح منظور بوده، به سرانجام نمیرسد. به عنوان مثال در طرح مسکن 99ساله الآن خود مجلس به این نتیجه رسیده که مالکیت زمین ها را واگذار کنند، چرا که ارزش افزوده خواهد داشت و به هر ترتیبی که ساکنین، مالک آپارتمان های خود بشوند به نفع آنها ست. به خاطر نگاه سرمایه ای است که طرح های مدت دار در عمل ارزش پیدا نمیکند. اینها همه مواردی است که باید کارشناسی شده و بر اساس آمار موارد مثبت و منفی طرح ها را استخراج کنند و برای شهرسازی آینده درجا هایی مانند شیراز، تبریز، کرج، تهران و دیگر جاها که ظرفیت توسعه دارند، برنامه ریزی درستی انجام دهند. پیام ساختمان: پس راهبرد اصلی شما مهار تورم است و دیگر طرح ها در حاشیه این راهبرد قرار میگیرد؟ اولین مطلب این است که مسکن را باید از شکل سرمایه ای خارج کرد. من قبول دارم که کارخانه سرمایه باشد، اما اینکه مسکن سرمایه باشد را قبول ندارم. در کشورهای دیگر مسکن را به شکل سرمایه نگاه نمیکنند ولی در ایران متأسفانه کسانی خانه میخرند و نگه میدارند، تا ارزش آن زیاد شود. پس باید مدیریتی اعمال شود که مسکن ارزش سرمایه ای خود را از دست بدهد. بنده زمانی که در کمیسیون عمران بودم عنوان کردم که خانه های خالی باید مالیات بالا داشته باشند تا شخص نتواند از خانه سود بازاری ببرد و به گونه ای باشد که مثلاً اگر شخصی صد متر خانه خالی دارد اجاره دادن آن حتی پایین تر از قیمت به نفع او باشد و در صورت عدم ارائه آن برای اجاره( به دلیل پرداخت مالیات بالا) متضرر شود .