صنعتی سازی به صرفه تر است

گروه گزارش: امروزه ساخت وساز مسکن در ایران در حال گذر از مرحله سنتی به صنعتی است و در این عرصه بهره برداری از فن آوری های نوین ساختمانی و استفاده از روش های مدیریت پروژه میتواند دستیابی به این هدف را امکان پذیر سازد. پنجمین نمایشگاه صنعتی سازی ساختمان تهران و همایش تخصصی تجهیزات و فن آوری های نوین نیز باهدف فرهنگ سازی و ترویج مباحث روز ساخت وساز صنعتی مسکن و توجه به بازار عرضه و تقاضا در کشور برگزار میشود.بخش نمایشگاهی این رویداد بزرگ که به عنوان تنها نمایشگاه تخصصیصنعتی سازی ساختمان در قلب پایتخت کشور برگزار میگردد، قشر مخاطبان و مشارکت کنندگان خود را به چهار دسته تقسیم نموده است: شرکت های انبوه سازی و بلندمرتبه سازی؛ صاحبان پروژه های بزرگ و مطرح در سطح کشور که با علم روز در زمینه ساخت صنعتی فعالیت میکنند؛ تولیدکنندگان تجهیزات و مصالح نوین ساختمانی و سرمایه گذاران در بخش مسکن و عمران. نظر به اهمیت موضوع در این شماره با دو تن از فعالان این حوزه در خصوص تفاوت شیوه های صنعتی و سنتی ساخت وساز و عناصر تأثیرگذار در کاهش زمان اجرای پروژه ها گفتگو کردیممعاون فنی و اجرایی شرکت سرمایه گذاری مسکن پردیس: قطعات پیش ساخته موجب کاهش زمان و هزینه است پیام ساختمان: شیوه صنعتی سازی ساختمان و مسکن نسبت به ساخت و سازهای سنتی چه مزایایی دارد؟ هادی صالحی: مزایای صنعتی سازی ساختمان شامل سبک سازی، مقاوم سازی، صرفه جویی در مصالح، مصرف بهینه انرژی در دوران ساخت و بهره برداری، افزایش عمر و کیفیت ساختمان، قطعات و اجزای آن، پیش بینی کیفیت ساختمان و نهایتاً کاهش دوره ساخت و در نتیجه کاهش هزینه های ساخت است. برای رسیدن به هدف کاهش هزینه های هر پروژه، ارائه یک راهکار مناسب در جهت کاهش زمان ساخت ساختمان به صورت صنعتی با تکیه بر دانش برنامه ریزی و کنترل پروژه از اهمیت به سزایی برخوردار است. پیام ساختمان: این همه تفاوت از کجا میآید؟ در صنعتی سازی ساختمان، نوع موادی که به کار می رود، شیوه اجرا و نیروی انسانی فعال در آن با شیوه ساخت وساز سنتی متفاوت است. در این روش، نقشه های صنعتی، تهیه و تیپ سازی میشود و مصالح به صورت سری در کارگاه های صنعتی تولید میشوند و مدیریت کار و شیوه از ابتدای تهیه نقشه تا تولید مصالح ساختمانی و غیره صنعتی است. نیروی اجرایی در شیوه های صنعتی باید تخصص بیشتری به نسبت شیوه سنتی داشته باشند تا بتوانند با قطعات پیش ساخته در کارخانه کار کنند. به عنوان مثال در شیوه های صنعتی دیوارهای داخلی به شکل «درای وال» اجرا میشود، درحالیکه در شیوه های سنتی کار با بلوک و گچ و خاک و این طور مواد است. به همین خاطر نیروهای کار حتماً باید متخصص باشند و نسبت به گچ کار و سایر کارگران از مهارت بالاتری برخوردارند. پیام ساختمان: از نظر زمان بندی اجرا این دو شیوه چه تفاوت هایی دارند؟ زمان اجرا در کار اهمیت زیادی دارد. در شیوه سنتی مواد زیادی استفاده و همه کارها هم در کارگاه انجام میشود که قاعدتاً زمان اجرا و ساخت پروژه را طولانی تر میکند. ولی در شیوه های صنعتی مواد به شکل پیش ساخته تولید میشود و زمان پروژه کاهش پیدا میکند که در هزینه ها تأثیرگذار است. البته صنعتی سازی از لحاظ هزینه ای در برخی مواقع به نسبت سنتی سازی گران تر تمام میشود ولی میتوان تجزیه و تحلیل کرد تا مشخص شود کاهش زمان پروژه روی هزینه تمام شده چه میزان تأثیر میگذارد چون اصطلاحاً هزینه های بالاسری پروژه را کاهش میدهد. پیام ساختمان: محصولات این دو شیوه از نظر مقاومت و استحکام یا صرفه جویی در انرژی خیلی تفاوت دارند؟ ساختمان های سنتی ساز هم آئین نامه ها و مقررات مربوط به مقاومت دارند و اگر درست اجرا شوند نباید از نظر مقاومت مشکل داشته باشند و دقیقاً بحث همین جاست که اگر درست اجرا شوند. چون وقتی در صنعتی سازی تعداد نیروها کمتر میشود قاعدتاً خطای نیروی انسانی کاهش پیدا میکند. مثلاً یک ساختمان اسکلت فلزی وقتی به شکل تمام پیچ و مهره است و در کارخانه تمام قطعات آن چک میشود نسبت به یک ساختمان با اسکلت فلزی که جوشکاری میشود خیلی تفاوت دارد. نیروی جوشکاری که در ارتفاع زیاد و دمای هوای نامناسب و ... کار میکند عوامل محیطی خطای نیروی انسانی را بالا میبرد و این موضوع در ضرایب ایمنی تأثیرگذار است. از نظر صرفه جویی هم میتوان گفت در ساخت صنعتی مصرف بسیاری از مواد نظیر سیمان که چرخه تولید آنها برای کشور گران قیمت است خیلی کاهش مییابد. این موضوع را خود ما بررسی کردیم و دیدیم مصرف سیمان خیلی کاهش پیدا میکند که این مسئله برای کشور بسیار حائز اهمیت است. مدیر کارخانه ساخت قطعات پیش ساخته: ساختمان باکیفیت با روش سنتی ممکن نیست پیام ساختمان: چه عواملی موجب میشود ساخت وساز به روش صنعتی به صرفه تر از روش های سنتی باشد؟ سعید ذوالقدری: در روش صنعتی، قطعات و اجزای ساختمان تحت نظام صنعتی در کارخانه تولید و از جنبه های مختلف از نظر کیفیت، آزمایش و سپس به محل کارگاه حمل میشود. با این روش حجم عملیات ساختمان در محل کارگاه، کاهشیافته و میزان تولید افزایش مییابد. مهم ترین شرایطی که برای تحقق صنعتی شدن ساختمان سازی مورد نیاز میباشد استفاده از اتصالات خشک، مکانیزه کردن عملیات اجرایی در سایت، تولید قطعات بزرگ در کارخانه طبق ضوابط استاندارد مشخص به منظور کنترل کیفیت، بهبود مدیریت ساختمان، رابطه نزدیک بین طرح و تولید و ایجاد تشکیلات مؤثر عملیاتی در سایت میباشد. همچنین یکی از شاخصه های صنعتی شدن، تولید انبوه محصولاتی است که قبلاً به طریق سنتی و روش های دستی تهیه میشدند، این محصولات باید دارای ویژگیهای استاندارد از نظر کیفیت، تخصص گرایی در تولید، توجه به مسائل تولید، فروش و بازار به طور همزمان و به کارگیری روش های اتوماتیک و مکانیزه در روند تولید باشد. از دیدگاه سیستم برنامه ریزی و کنترل پروژه، صنعتی سازی ساختمان فرایندی حساب شده با در نظر گرفتن مؤلفه های مدیریت زمان، هزینه و کیفیت با اعمال استانداردهای مرتبط برای انبوه سازی ساختمان میباشد. در این روش قطعات و اجزای ساختمانی، به صورت کارخانه ای تولید میشود که به طور انبوه بر اساس استانداردهای مدولار و زنجیره ای و با رعایت موازین توسعه پایدار انجام میگیرد. پیام ساختمان: مصالح صنعتی نسبت به مواد و مصالح سنتی چه مزایایی دارند؟ ابعاد مناسب، وزن سبک، استحکام فشاری و خمشی بالا، مقاومت مطلوب در برابر انتقال حرارت، عایق مناسب صوتی، قابلیت نصب آسان، کاهش مصرف ملات بین درزها، چسبندگی مناسب به سایر مصالح، مقاومت مطلوب در برابر رطوبت، عدم ایجاد ضایعات هنگام اجرا، قابلیت بازیافت، صرفه جویی در زمینه اجرایی ساختمان و ... برخی از مزیت های مصالح صنعتی نسبت به سنتی هستند. پیام ساختمان: میتوان چیزی به عنوان معایب مصالح صنعتی هم مطرح کرد؟ نیاز به انجام کنترل های کیفی بسیار زیاد بر روی مصالح صنعتی موجب گردیده بهای این مصالح به مراتب بیشتر از مصالح سنتی بوده و موجبات کاهش استفاده از مصالح صنعتی را در سازه فراهم آورد که البته با فرهنگ سازی در هر دو فرآیند تولید و مصرف مصالح صنعتی میتوان دامنه وسیع تری جهت ترویج این محصولات ایجاد نمود. پیام ساختمان: زمان در ساخت وساز صنعتی ساختمان چگونه است؟ سرعت عملیات اجرایی در بسیاری از برنامه ریزیهای اجرایی ساختمانی به طور عام و ساخت و تولید مسکن به صورت خاص، در انتخاب سیستم صنعتی نقش تعیین کننده ای ایفا میکند. روش های سنتی ساخت ساختمان موجود در کشور نشان دهنده آن است که اغلب این روش ها قادر به اجرای سیستم سازه ای ساختمان در مدت زمان های کوتاه و باکیفیت مناسب نیستند. از طرفی روش های نوین ساخت صنعتی ساختمان هر یک قادرند زمان اجرای سازه و کل ساختمان را به مقدار قابل ملاحظه ای نسبت به روش های متعارف ساخت وساز کاهش دهند. از نکات قابل توجه، مسائل مالی این گونه پروژه هاست. تأمین مالی پروژه ها با روش صنعتی، نیازمند مکانیزمی متفاوت از روش های متعارف است. حجم سرمایه گذاری اولیه بالا در شروع پروژه ها و تخصیص اعتبار مورد نیاز در طی پروژه نحوه سرمایه گزاری متفاوتی را به پیمانکار ایجاب میکند که البته با بازگشت سریع تر سرمایه نسبت به روش های سنتی ساخت وساز موضوع سرمایه گزاری بالاتر جبران میگردد.