جلوه عارفانه آرامگاه میر رضی

گروه معماری ودکوراسیون: آرامگاه میر رضیالدین آرتیمانی در شمال شرقی تویسرکان روی تپه ای زیبا موسوم به «همینه» قرار دارد. آرامگاه وی که بر اثر گذشت زمان به صورت مخروبه درآمده بود در سال 1354 تا 1356خورشیدی توسط انجمن آثار ملی (میراث فرهنگی) و بر اساس اصول معماری بازسازی شد. میر رضی یکی از عُرفایی است که تا به حال در مورد شخصیت والایش کمتر در بین عموم صحبت یا سخنی به میان آمده است. وی در عرفان دارای منزلتی است که در اشعار او خصوصاٌ ساقی نامه، تجلی دارد . نام او سید محمد و تخلصش «رضی» است. تولدش را در نیمه دوم قرن دهم هجری در قریه آرتیمان از توابع شهر تویسرکان واقع در استان همدان آورده اند. وی در ایام جوانی برای تحصیل به اصفهان عزیمت کرد و از شاگردان «میر مرشد بُروجردی» گردید. رضی به علت شایستگی وافری که داشت زود مورد توجه شاه عباس که معاصر وی بود، قرار گرفت و در جمع منشیان و میرزایان شاه درآمد. آرامگاه رضیالدین مشتمل بر بنای آجری و چهاروجهی بوده و در قسمت های مختلف بنا از چهارضلعی و مربع استفاده شده است. ابعاد بنا 10×10 و ارتفاع آن 6 متر میباشد. بخش داخلی آرامگاه دارای تزئینات ساده و آجری است و مزار میررضی با لوحی فلزی حاوی شرح زندگانی وی، در وسط آن قرار دارد. نمای مقبره با ارتفاعی در حدود 40 سانتیمتر کرسیچین و در کادری مربع شکل ساخته شده است. سقف آرامگاه با شیوه ای بدیع ساخته شده است به این صورت که 4 ردیف دیواره آجری در قالب کادری مربع و میان تهی به صورت متقاطع بر روی هم قرار گرفته و مساحت هر یک از مربع ها از پایین به بالا نصف میشود. نمای خارجی بنا از هر چهار طرف به صورت سه دهانه طاق نما با بافت آجری ساده جلب نظر میکند و در مجاورت هر یک از دیوارهای بنای اصلی آرامگاه چهار تَرک با دیواره آجری به شکل ستون ساخته شده است. این دیواره های ستون مانند در قسمت فوقانی به وسیله طاق آجری جناغی شکل به هم متصل شده اند و نمای خارجی آرامگاه از هر طرف به شکل یکسان و به صورت سه طاق نمای زیبای کشیده و باریک دارای ترکیب هماهنگ و یکدست بوده که جلوه عارفانه ای به آرامگاه بخشیده است. این بنا دارای چهار ورودی منقوش به کاشیکاری جالب به سبک سنتی با کاشیهایی به رنگ سبز، آبی، فیروزه ای، سفید و سرمه ای با ارتفاعی حدود 2 متر است.طراح این بنا مهندس جودت و معمار آن حاج هادی کهزادی اهل و ساکن تویسرکان بوده اند.