کمیسیون ماده صد بدون فرماندار

گروه ساخت وساز: نام کمیسیون ماده 100 شهرداری برای اهالی صنعت ساختمان به ویژه مجریان ساخت و ساز های شهری بسیار آشناست.این کمیسیون وظیفه بررسی تخلفات ساختمانی در شهر ها را بر عهده دارد و اعضای آن بر طبق قانون عبارت اند از: یکی از قضات دادگستری، نماینده شورای اسلامی شهر، نماینده شهرداری و نماینده وزارت کشور که در این میان نماینده شهرداری به دلیل ذینفع بودن دارای حق رأی نیست و صرفاً برای ادای توضیحات در جلسه حاضر میشود. مسائل زیادی در رابطه با عدم کارایی این کمیسیون در ساخت و ساز ها و نگاه درآمدی شهرداری وجود دارد که موضوع بحث این شماره ما نیست، اما چندی پیش خبری مبنی بر ممنوعیت عضویت فرمانداران در کمیسیون ماده 100 شهرداریها از طرف سیدحسین هاشمی، استاندار تهران اعلام شد که موضوع نظر ماست.منظور از فرمانداریها در کمیسیون ماده 100، نماینده وزارت کشور است که دارای حق رأی است اما اخباری در رابطه با چرایی این تصمیم هنوز منتشر نشده است. ممنوعیت عضویت فرمانداریها اصولاً اقدامی مثبت است یا منفی؟ این سؤالی است که شاید روسای نظام مهندسی ساختمان استان های کشور بتوانند در رابطه با آن پاسخی کارشناسانه ارائه کنند چرا که از نزدیک در جریان مشکلات ساخت وساز هستند.علیاکبر رمضانی، رئیس نظام مهندسی ساختمان استان خراسان شمالی چون فرمانداریها یا نمایندگان وزارت کشور تنها نمایندگان دستگاه حاکمیتی در کمیسیون ماده 100 هستند، باید در این کمیسیون حضورداشته باشند و نقش فنی خودشان را انجام دهند. البته به این شکلی که در حال حاضر شاهدیم، نبودنشان تفاوتی ندارد. فرمانداران باید به همراه معاونت فنی که به کار اشراف دارد، در جلسه حضور داشته باشد.نظام مهندسی به عنوان یک عضو مدعیالعموم میتواند از طرف شهروندان نظر خودش را اعلام کند، اما چنانچه قرار باشد در وضعیت حاضر نظام مهندسی به کمیسیون ماده 100 ورود کند و دارای حق رأی باشد، مشکل بروز میکند، چرا که اعضا برای رأیگیری زوج میشوند و به حضور یک عضو دیگر هم نیاز میشود. اما میتوان فعلاً به عنوان پایلوت از نظام مهندسی به عنوان عضو بدون حق رأی استفاده کنند و در صورت بازخورد مثبت، فکری به حال فرد شدن اعضا کنند.شهریار مشیری، رئیس سازمان نظام مهندسی استان هرمزگان به نظرم نقص قانونی این است که اگر طرح تفصیلی و طرح جامع شهرها را وزارت راه و شهرسازی مصوب میکند و از طرفی نظام مهندسی هم متولی مقررات ملی ساختمان است چرا نباید در این کمیسیون حضور و حق رأی داشته باشند؟ به طور کلی تخلفات ساخت وساز یا تخطی از طرح های شهری است یا تخطی از مقررات ملی ساختمان و در هر دو صورت در کمیسیون مورد بحث، وزارت راه و شهرسازی و نظام مهندسی نماینده ندارند و کسانی در این جلسه حضور دارند که سواد فنی ندارند. اعتقاددارم حذف کردن نماینده وزارت کشور چیزی را حل نمیکند بلکه باید دو تشکلی که اشاره کردم، به آن اضافه شوند. متأسفانه همواره نماینده شهرداری به عناوین مختلف باعث میشود که اعضای دارای حق رأی که تخصص ندارند، به نفع شهرداری رأی بدهند.سعید غفرانی، رئیس سازمان نظام مهندسی ساختمان استان تهران از آنجایی که سه عضو حق رأی در کمیسیون ماده 100 حضور دارند، در صورت حذف هرکدام از اعضاء باید یک عضو جدید به کمیسیون اضافه شود؛ به نظرم نظام مهندسی به عنوان نماینده وزارت راه و شهرسازی و مردم به جای نماینده وزارت کشور حضور پیدا کند، بسیار موثر خواهد بود. علی حیدر عبدیپور، عضو شورای مرکزی نظام مهندسی ساختمان به دلیل اینکه شهرداری زیرشاخه معاونت شهر و روستای استانداریها هستند، بهتر است نماینده استانداری هم در کمیسیون ماده 100 حضور داشته باشد؛ البته چنانچه این نماینده، فنی و آشنا به کار باشد، موثر خواهد بود و در سایر مسائل مرتبط با ساخت وساز هم زودتر به نتیجه خواهیم رسید در غیر این صورت نگاه های غیر فنی کمکی به کمیسیون ماده 100 و ساخت وساز نمیکند؛ اما به دلیل اینکه نظارت بر امور شهرداریها از طریق معاونت شهر و روستای استانداریها انجام میشود و نقش کنترلی دارد، میتواند با حضور موثر نقش یک رابط خوب را بین دستگاه های مرتبط با ساخت وساز ایفا کند.علی فرخ زاد، رئیس نظام مهندسی ساختمان استان قزویناشخاصی که از طرف فرمانداری یا وزارت کشور در کمیسیون حضور دارند، باید دید فنی داشته باشند و به مسائل، ریشه ای نگاه کنند. به طور کلی حضور نماینده وزارت کشور در کمیسیون ماده 100 مشروط بر اینکه دیدگاه فنی داشته باشد، مفید خواهد بود. یکی از بندهای قانون نظام مهندسی و کنترل ساختمان که قرار است توسط مجلس شورای اسلامی مورد بررسی قرار گیرد، حضور نمایندگان نظام مهندسی استان ها در کمیسیون ماده 100 است و اگر این بند به تصویب برسد، میتواند بسیاری از نواقص کمیسیون ماده 100 را رفع کرده و به وضعیت ساخت و ساز های شهری کمک کند.جابر نصیری، عضو هیئت مدیره نظام مهندسی ساختمان استان تهران حضور نماینده وزارت کشور در کمیسون ماده 100 شهرداری با اصل قانون مغایرت دارد. وزارت کشور طبق قانون به عنوان یک دستگاه نظارتی بر کار شهرداری مطرح است و باید کار کنترلی انجام دهد و کمیسیون ماده 100 به نوعی برخورد با تخلفاتی است که در اثر کوتاهی یکی از عوامل از جمله مدیریت شهری اتفاق افتاده است. ازآنجاکه وزارت کشور خودش باید شهرداریها را کنترل کند تا این اتفاق ها نیفتد، نمیتواند نقش مجری را در کمیسیون های تخلفات ساختمانی داشته باشد چرا که دستگاه نظارت و مجری یکی میشود و این امر مغایرت قانونی دارد.چنانچه در ساخت و سازهای شهری تخلفی اتفاق بیفتد و منجر به ارسال پرونده به کمیسیون ماده 100 شود، درهرصورت یک نفر از جمله مهندس ناظر یا عوامل شهرداری کوتاهی کرده اند؛ بنابراین حتماً یکی از این دو باید جریمه شوند و از آنجایی که وزارت کشور میخواهد از دستگاه خودش دفاع کند، باید از عملکرد شهرداری دفاع کند و این خلاف قانون است. قطعاً با حذف نماینده وزارت کشور یا فرمانداری باید نهادی جایگزین شود. به دلیل اینکه سازمان نظام مهندسی در فرایند بررسی تخلفات در کمیسیون ماده 100 ذینفع نیست، میتواند از حقوق مردم دفاع کند و قطعاً اثرات مثبتی به همراه خواهد داشت.