معضلی به نام دریا خواری

جلیل کریمی- شنیدن کلماتی مانند زمین خواری، رانت خواری و رشوه خواری بس که در رسانه های مختلف تکرار میشود شاید دیگر مثل گذشته حس کنجکاوی ما را تحریک نکند اما کمتر کسی را می توان یافت که با شنیدن اصطلاح«دریاخواری» جا نخورده باشد؛ پدیده زشتی که به تازگی رخ نموده و به طور قطع و یقین در صورت عدم برخورد قانونی با این مسئله روزبه روز ابعاد آن گسترده تر شده و کم کم همانند زمین خواری تبدیل به امری عادی و روزمره خواهدشد. حساسیت های لازم وجود ندارد هرچند اولین بار پدیده دریاخواری توسط شیوخ جاه طلب و خوش گذران حاشیه خلیج همیشگی فارس بنا نهاده شد و با ساخت جزایر مصنوعی مانند جزیره نخل امارات،کمر به تخریب محیط زیست بستند، چند وقتی است برخی سودجویان به طمع در اختیار گرفتن سواحل بکر دریا در جنوب کشورمان اقدام به خشک کردن قسمتی از این آب های زلال و ایجاد زمین های مصنوعی کرده اند. این معضلی است که به تازگی در سواحل جنوبی کشورمان رخ میدهد و مسئولین ذیربط تا به حال توجه و برخورد جدی با آن نکرده اند. بر اساس اصل‏ 50 قانون اساسی «در جمهوری اسلامی، حفاظت‏ محیط زیست‏ که‏ نسل‏ امروز و نسل های بعد باید در آن‏ حیات‏ اجتماعی رو به‏ رشدی داشته‏ باشند، وظیفه‏ عمومی تلقی می گردد. از این‏ رو فعالیت های اقتصادی و غیر آن‏ که‏ با آلودگی محیط زیست‏ یا تخریب‏ غیر قابل‏ جبران‏ آن‏ همراه باشد، ممنوع‏ است‏.» اما در مقام اجرا، هنوز حساسیت های لازم به وجود نیامده است. تصرف غیرقانونی سواحل به بیانی ساده ، در « دریاخواری» عده ای به صورت غیرقانونی بخشی از یک ساحل را به تصرف خود درآورده ، ده ها کامیون خاک در دریا میریزند و آن را خشک میکنند تا بتوانند ساخت وساز انجام دهند. این خشک کردن دریا علاوه بر کسب درآمدهای میلیونی و گاه میلیاردی برای عده ای سودجو، باعث از بین رفتن اکوسیستم منطقه و بر هم زدن نظم طبیعت میشود. همچنین، کار ساخت وساز در حریم دریاها نه تنها باعث از بین رفتن منظر عمومی دریا میشود، بلکه معضلات و خسارت های زیست محیطی بسیاری به همراه دارد. کسی پیگیر جدی موضوع نیست بندر امام خمینی (ره) در جنوب کشور یکی از مکان هایی است که این پدیده شوم درآنجا رو به گسترش است.بر اساس گزارش های منتشرشده ؛ اتوبان پلیس راه بندر امام خمینی (ره) مشرف به دریاست اما به تازگی سودجویان در برخی نقاط تا عمق 600 متری ساحل را خاک ریزی کرده و عملاً آنجا را به تصرف خود درآورده اند. محلیها میگویند: سودجویان در برخی نقاط شبانه و با ده ها دستگاه کامیون، لودر و بولدوزر، هزاران تن خاک را به دریا میریزند و برای خودشان ساخت وساز میکنند تا دریا خواری محقق شود و کسی پیگیر جدی این موضوع نیست. لزوم تشکیل کارگروه ویژه داود مجدم، رئیس شورای شهر بندر امام خمینی(ره) در خصوص این مسئله میگوید: این مناطق زیرمجموعه شهرداری نیستند و زیر نظر سازمان مناطق آزاد یا سازمان بنادر اداره میشوند اما شورای شهر این موضوع مهم را پیگیری میکند و از نماینده مجلس در این منطقه و مسئولان اجرایی خواهد خواست جلوی این کار را بگیرند تا ساحل زیبای خلیج فارس دستخوش فعالیت سودجویان نشود. میر هادی قره سید رومیانی، نماینده مردم اسکو و آذرشهر و عضو کمیسیون حقوقی و قضایی مجلس شورای اسلامی نیز در این مورد گفته است: از بین بردن ساحل و تصرف آن توسط افراد بدون داشتن مجوزهای قانونی، کاملاً غلط و دارای پیگرد قضایی بوده و مماشات در این امر، خیانت است.وی خاطرنشان میکند؛ همانطور که در امر مقابله و برخورد با زمین خواری یک حرکت مثبت انجام شده، میتوان با ایجاد یک کارگروه و دریافت گزارش های سریع و متقن، برخوردهایی سریع و متناسب با پدیده جدید دریا خواری داشت. سخن آخر تعرض به بیت المال از مصادیق بارز جرم بوده و خوشبختانه در زمینه برخورد با این معضل، قوانین مدون و محکمی در کشورمان وجود دارد اما آنچه موجب نگرانی است عدم قاطعیت در اجرای قوانین است که دست تعدی این سودجویان برای تصرف بیت المال باز گذاشته و هر روز گوشه ای از طبیعت قربانی امیال منفعت طلبانه عده ای خاص میگردد. ذکر این نکته نیز ضروری است که؛ برابر قانون، 60 متر از حریم دریا باید آزاد باشد، اما همانطور که درصد بسیار زیادی از حریم سواحل خزر به دلیل ساخت وسازهای غیرمجاز اشغال شده است، این معضل در صورت عدم برخورد جدی، طی سال های آینده در جنوب کشورمان گسترش بیشتری مییابد.