امروزه صحبت از هوشمند و هوشمند سازی در هر محفلی و هر تجهیزی شنیده میشود. اتومبیل هوشمند، تلفن همراه هوشمند، خانه هوشمند و ..... اما نکته اصلی این است که به واقع این صفت هوشمندی چه مزیتی برای استفاده کننده از این تکنولوژی ایجاد می کند
ساختمان ها گونه ای از تکنولوژی هستند. آنها خود را با تکنولوژی وفق می دهند و از آن بهره می گیرند. ساختمان ها به عنوان یک سازه به محض اینکه توانایی پردازش را در اختیار بگیرند، هوشمند خواهند شد.
نخستین بنای هوشمند
استفاده از تکنولوژی در جهت مهیا ساختن محیطی امن و راحت و انرژی زا می باشد. ایده یک ساختمان هوشمند ، ارتباط و پیوستگی میان دسترسی، نوردهی، امنیت، نظارت، مدیریت و ارتباط راه دور را پیش رو قرار می دهد. عامل یکپارچگی، این توانایی را به سیستم ها میدهد تا بتوانند اطلاعات را میان خود رد و بدل کنند. تبادل اطلاعات میان این سیستم ها باعث می شود خروجی اطلاعات که همان نتیجه نهایی است، بدون ایجاد هر گونه اختلال، انجام شود.
از سوی دیگر سیستم های خروجی اطلاعات و یا تصمیم گیرنده های نهایی، سیستم هایی هستند پاسخگو، که پاسخی مناسب برای اطلاعات ارسالی که از منابع گوناگون به سیستم وارد می شوند، مهیا می کنند. خروجی های اطلاعات و سیستم های تصمیم گیرنده ، اصلیترین و ضروریترین مؤلفه در این نوع معماری که به نام معماری پاسخگو شناخته میشود، هستند.
تاریخچه حضور خانه هوشمند
در سال 1970، ورود کامپیوتر و تکنولوژی ارتباطات راه دور، زندگی بشر را متحول کرد. از سال 1990، زندگی فردی و اجتماعی افراد، با ورود کامپیوتر و ارتباطات راه دور و در نتیجه بیمعنی شدن فاصله ها، تغییرات بسیاری کرد. فضاها و مکان های فیزیکی و تعاریف شان، درست همانند چهره انسان، در طول زمان دچار تغییر شده اند. برای مثال اتاق های ملاقات و کنفرانس شکل مجازی به خود گرفته اند. چرا که بسیاری از عناصر و اجزای فیزیکی آنها، جای خود را به کامپیوتر داده اند.این اتفاق درست همان چیزی است که می توان نامش را وحدت میان تواناییهای کامپیوتر و دنیای فیزیکی ما دانست.
در هم آمیختن دنیای فیزیکی ما با کامپیوتر این امکان را فراهم میآورد تا دنیای به دست آمده با ذهنی کامپیوتری بیندیشد. سمپوزیوم بین المللی معماری در سال 1985 در تورنتو تصریح کرد: «یک ساختمان هوشمند آمیزه ای است از ابداعات (خواه این ابداعات تکنولوژیک باشد خواه خیر) به همراه مدیریتی بدون نقص که در این راستا و با داشتن این دو ویژگی سرمایه صرف شده تا حد زیادی بازگردد.
این تعریف علاوه بر لزوم وجود ابداع و نوآوری و استفاده از تکنولوژی این موضوع را نیز یادآوری میکند که یکی از اهداف ساخت ساختمان هوشمند، این است که ساختمان هایی ساخته شوند که هر چه بیشتر سرمایه صرف شده در ساخت وساز را برگردانند. ممکن است اینگونه به نظر برسد که این اهداف تنها در ساخت ساختمان های تجاری و اداری مدنظر قرار داده می شود اما در ساخت خانه های مسکونی به آنها توجه نمیشود. مگر اینکه این اهداف در راستای توجه به آسایش و راحتی مردم و توجه به استفاده بهینه و بهره برداری تمام و کمال از سرمایه، مورد توجه قرار گیرند.خانه هوشمند به خانه ای گفته میشود که ساکنین آن امکان تنظیم و کنترل تجهیزات الکترونیکی منزل را از راه دور و نزدیک داشته باشند.
سیستم های خانه هوشمند علاوه بر ایجاد آسایش و امنیت مضاعف در خانه ، به بهینه سازی مصرف انرژی و صرفه جویی در زمان و هزینه های نگهداری ساختمان نیز کمک شایانی مینماید. این سیستم علاوه بر مخاطبین معمول خود میتوانند در بهبود کیفیت زندگی معلولان و سالمندان نیز کمک شایانی نمایند. امروزه تکنیک های مختلفی از قبیل کنترل نور ، کنترل دما ، کنترل درها و پنجره ها و پرده ها و یا سیستم های امنیتی و مداربسته و... برای اتوماسیون ساختمان های بزرگ به کار گرفته شده که به هرحال ادغام و یک پارچه نمودن این سیستم ها در کنار هم همیشه مشکل بزرگی بوده است.
هدف و غایت یک سیستم خانه هوشمند ایده آل
رسیدن به ادغام تمامی سیستم های بالا به صورت یک پارچه و کنترل مرکزی تمام خانه است. لزومی ندارد که تعریف یک ساختمان هوشمند را به موفقیت ها و اهداف بسیار ویژه و آرمانی ربط داد. چرا که تعریف این موفقیت ها و اهداف از موقعیتی به موقعیت دیگر تغییر میکند و نزد افراد گوناگون، تعاریف گوناگون دارد.
یک ساختمان هوشمند باید دارای عملکرد یکسانی باشد تا این توانایی را داشته باشد که نیازهای مختلف و گوناگون را پاسخ گوید.
مدیریت انرژی ساختمان
انرژی های مصرفی در ساختمان معمولاً در قالب روشنایی، حرارتی و برودتی میباشند. برای صرفه جویی در مصرف انرژی، باید بتوان انرژیهایی که در ساعات مصرف بیش ازحد مصرف میشوند را مهار نمود و نیز انرژیهایی را که در ساعات خالی از سکنه تلف میشوند را حذف کرد. عمده مصرف انرژی الکتریکی در روشنایی و فن کویل ها میباشد. درصورتیکه صاحب واحد از آن خارج شد، فن کویل خاموش شده و کلیه چراغ های روشنایی خاموش میگردد. در ساعت خاصی از صبح، سیستم فن کویل شروع به کار کرده و دمای واحدها را به دمای نرمال تنظیم شده میرساند. در ساعاتی که سکنه در واحد حضور دارند، دمای واحد در بازه خاصی قرار دارد و فن کویل تا دمای واحد در درجه تنظیم شده ثابت بماند ها به صورت خودکار کنترل میشوند.
ویژگی های خانه هوشمند
خانه تان را از راه دور از طریق خط تلفن یا سیستم wiFi چک کنید
بهترین دما برای خانه شما
امن تر از آنچه که فکرش را کنید
حداقل مصرف انرژی
قابلیت اجرای سیستم تمام خاموش و تمام روشن ، و تنظیم نور برای روشناییها
خانه شما می تواند بر اساس شرایط گوناگون تصمیم گیری کند.برای واضح تر شدن موضوع خانه هوشمند مثالی از ابتدای ورود به خانه تا رفتن به سفر و اوضاع خانه در آن شرایط و ویژگی های خانه هوشمند را به اختصار بررسی میکنیم.
به در ورودی ساختمان میرسیم با داشتن کارت یا کد تعریف شده برای باز نمودن در اقدام کرده و برای ورود به منزل با همان کارت میتوانید در واحد را بازنمایید و یا راه حل ساده تر این که با اثر انگشت خود روی قفل به راحتی وارد خانه تان شوید. با ورود شما چراغ ها روشن میشوند . مسئله ای که در ابتدای امر اگر خانه هوشمند داشته باشید متوجه آن میشوید دمای مطلوب داخل خانه است که هر کدام از دمای اتاق ها به صورت مجزا قابل تنظیم بوده و نکته مهم ، این است که این دما به گونه ای تنظیم شده باشد که موارد اقتصادی هم در نظر گرفته شده باشد .
به واقع در طول شبانه روز و در صورت عدم حضور شما در خانه لزومی به صرف انرژی و داشتن دمای ایده آل نیست. بعد از روشن شدن چراغ های هوشمند، تنظیم نور میتواند به گونه ای انجام شود که بیشترین آرامش را برای کار در خانه ایجاد کند. شما به راحتی میتوانید تردد های انجام شده را هنگامی که در خانه حضور نداشتید را پیگیری کنید یا از پیغام ضبط شده افراد خانواده با خبر شوید. برای تنظیم پرده ها هم میتوان به صورت اتوماتیک یا توسط ریموت کنترل عمل کنید. اگر با واحد های مجاور خود میخواهید در ارتباط باشید یا از داخل خانه درخواستی از لابی من دارید با داشتن این سیستم به راحتی این کار انجام پذیر است.
شما به عنوان مالک می توانید نظارت تصویری مناطق را با استفاده از دوربین های مداربسته نصب شده در محل برای تشخیص ورود غیرمجاز داشته باشید. این تشخیص حتی در شب هم امکان پذیر است و با مجهز بودن به قفل شب از داخل به هیچ عنوان با واردکردن رمز یا کارت ، در از بیرون باز نمیشود. با یک صفحه کنترل مرکزی لمسی نبض خانه هوشمند در دستان شماست و شما می توانید با لمس صفحه نمایش رنگی، با کنترل و اجرای سناریو ها، از لحظات بودن در ساختمان لذت ببرید.
زمان خروج از خانه کلیه چراغ های خانه با هم خاموش شده و قبل از بیرون آمدن از منزل آسانسور را به طرف واحد خود احضار نموده و از خانه خارج می شوید. همیشه در میان راه نگرانی و دلواپسی برای خانه وجود دارد اما سیستم هوشمند خانگی این مشکل را حل نموده که از راه دور از طریق تلفن یا اینترنت شیر برقی گاز را بسته و دمای خانه و روشنای یها را کنترل نمایید.
در مدیریت حریق در ساختمان، تشخیص به موقع حریق و محل اصلی بروز آن، از اهمیت ویژه ای برخوردار است. در کلیه واحدها بستگی به نوع کاربری واحد، حسگرهایی مربوط به تشخیص دود و حرارت نصب شده که به کنترل کننده محلی آن واحد متصل می باشد. درصورتیکه هر گونه دود نشانگر آتش سوزی یا حرارتی که نشانگر حریق است، احساس شود، کنترل کننده محلی آژیری پخش مینماید که نشانگر وقوع حریق است و به نرم افزار مرکزی هم اطلاع میدهد.
همچنین با آتش نشانی و صاحب واحد تماس گرفته شده و اطلاع رسانی لازم انجام میگیرد و تصاویر صحنه حریق نمایش داده شده و ذخیره میگردد. بر روی مونیتور اصلی نیز محل دقیق وقوع حادثه روی نقشه ساختمان نمایش داده شده و مشخص میگردد. درصورتیکه آن واحد مجهز به تجهیزات اطفای حریق باشد و سیستم بر روی کنترل خودکار قرار داشته باشد یا دستوری از اتاق کنترل دریافت نماید، اطفای حریق به صورت خودکار انجام و آب پاش ها و کپسول های خودکار منطقه آتش به کار میافتد، میپذیرد.
در کل میتوان نتیجه گیری کرد هوشمند سازی خانه، امری اجتناب ناپذیر در خانه های مدرن امروزی میباشد که با تکیه بر تکنولوژی های مدرن راحتی و آرامش مضاعفی را در کنار مصرف بهینه انرژی در اختیار کاربران خود قرار می دهد.