آرامگاه عارف ایتالیایی

گروه معماری و دکوراسیون: ابو عثمان سعید بن سلام مغربی از عارفان معروف در شهر گرگنت سیسیل ایتالیا متولد شد.وی در سال 367 هجری قمری به شهر نیشابور آمد. وابسته به مکتب جنید بود و در زمان حیات خود با عناوین شیخ حرم و طاووس حرم خوانده میشد.آرامگاه سعید بن سلام مغربی که در دوره پهلوی دوم بازسازیشده و سبک آن سبک تیموری است، در نیشابور و در 100 متری حاشیه بلوار جمهوری و راه آهن واقع شده و در تاریخ 10 مهر 1380 با شماره ثبت 4033 به عنوان یکی از آثار ملی ایران به ثبت رسیده است.این بنای تاریخی مدفن سعید بن سلام مغربی است و در منطقه ده شیخ در حومه شهر نیشابور واقع شده و برخی مورخان نام این منطقه را که سابقاً روستا بوده برگرفته از شهرت سعید بن سلام مغربی به شیخ مغربی دانسته اند. این آرامگاه در دوره پهلوی دوم بازسازی شد و از تاریخ اولین بنای ساخته شده بر آن یا بنای فعلی، اطلاع دقیقی در دست نیست.پیش از بازسازی برخی به اشتباه این بنا را آرامگاه ابومسلم، سردار معروف و یا مقبره طفلان مسلم قلمداد میکرده اند که پس از بازسازی و کاوش ها این نظر مردود تلقی شد.بنا بر شواهد تاریخی و کتیبه ها این آرامگاه و قبر اصلی آن مربوط به سعید بن سلام مغربی میباشد .در جوار این آرامگاه، ابو عثمان حیری (رازی) نیز مدفون و قبرستان عمومی میباشد.این آرامگاه شامل چهار حجره در چهار جهت، نمای گنبدخانه چلیپایی شکل و اتاق های مجاور مربع شکل است . در حال حاضر این مکان زیارتگاه و خانقاه صوفیان است.موقعیت این بنا در نیشابور (شهر کهن) در محدوده شرق شهر در میدان زیاد بوده است.در مورد قدمت بنای فعلی اختلاف نظر است.با توجه به سازه های دوران تیموری و نمونه های مشابه آن در ایران میتوان بنای آن را به دوران تیموری نسبت داد که بعدها به کاشیکاری هفت رنگ مزین شده است و با توجه به نوع رنگ کاشیکاری داخلی آن به اواخر قاجاریه و اوایل پهلوی برمیگردد. کاشیکاری های بیرونی نیز مربوط به دوره پهلوی دوم است.داخل بنا با گچ کاری ساده ای پوشیده شده و کف آن هم با قالیهای اهدایی صوفیان مفروش شده است.