ذی نفع مهم تر است یا ذی صلاح؟

گروه گزارش: اگرچه انتخاب مهندس اکبر ترکان از سوی وزیر راه و شهرسازی و رئیس جمهور تحت نام ریاست بر سازمان نظام مهندسی کشور بوده است، اما با توجه به دورخیزی که وزارت راه و شهرسازی برای ایجاد تغییر در نظامات فنی و مهندسی کل کشور کرده، میتوان پیش بینی کرد که به زودی حوزه عمل مهندس ترکان فراتر از سازمان مذکور رفته و به سایر تشکل ها و گروه ها و دستگاه های فعال در زمینه صنایع عمرانی تسری خواهد یافت. در این امر البته تشکل ها و انجمن های فعلی نیز بیمیل و رغبت نیستند؛ نمونه آن هم همین کانون سراسری پیمانکاران عمرانی ایران، که رئیس هیئت مدیره آن ابراز امیدواری میکند با حضور مهندس ترکان در رأس سازمان نظام مهندسی کشور، زمینه استفاده از شرکت های پیمانکاری به عنوان مجریان ذیصلاح هر چه سریع تر هموار شود. در ادامه گفتگوی ما با مهندس حسن سعادتمند، رئیس هیئت مدیره کانون سراسری پیمانکاران عمرانی ایران را در خصوص ارتباط شرکت های پیمانکاری با سازمان نظام مهندسی ساختمان و استفاده از مجریان ذیصلاح میخوانید:پیام ساختمان: ارتباط کانون شما با سازمان نظام مهندسی چگونه است؟اکثریت شرکت های عضو مجموعه ما شرکت هایی هستند که مدیران، کارکنان و کارشناسانشان به عنوان افراد حقیقی در رشته های مختلف مهندسی عضو سازمان نظام مهندسی هستند و ارتباط شخصی دارند ولی در سازمان نظام مهندسی ارتباط با شرکت های حقوقی تعریف نشده و ارتباطات فعلی ارتباط اشخاص حقیقی با سازمان است. بر همین مبنا مجموعه های حقوقی پیمانکاران ارتباطی با سازمان نظام مهندسی ندارند. البته قرار بود داشته باشیم که خیلی استقبال نشد و ما الآن دنبال این هستیم تا آن را مجدداً عملیاتی کنیم.پیام ساختمان: نحوه ارتباط مجموعه های حقوقی پیمانکاری با سازمان نظام مهندسی را به چه شکل تعریف کرده بودید؟چندین سال پیش در وزارت مسکن و شهرسازی وقت، در جلساتی تحت عنوان شورای توسعه مسکن و شهرسازی توافق شد تا از ظرفیت های خالی شرکت های پیمانکاری به عنوان مجریان ذیصلاح استفاده شود. چون همیشه بحث اجرا در این سازمان دچار اشکال بوده که این اشکالات نهایتاً منجر به پدید آمدن بحث مجریان ذیصلاح در سازمان نظام مهندسی شد که طرح خیلی موفقی نبود و نتوانست توفیقی کسب کند و همچنان این دغدغه وجود داشت که اجرای کار ساختمان دست افراد صاحب صلاحیت نیست. لذا طی جلساتی، وزارت مسکن و شهرسازی سابق با سازمان مدیریت و برنامه ریزی کشور در آن زمان به این نتیجه رسیدند که شرکت های پیمانکاری که از سازمان مدیریت و برنامه ریزی کشور رتبه بندی گرفته اند طی توافق نامه ای به عنوان مجری ذیصلاح شناخته شوند تا هم از ظرفیت خالی این شرکت ها استفاده شود و هم مشکلی که در بحث اجرا در نظام مهندسی وجود داشت را برطرف کنند. توافق هم صورت گرفت و دستورالعملی هم از طرف وزیر وقت که به نظرم آقای مهندس سعیدی کیا بودند ابلاغ و عملیاتی شد ولی متأسفانه اعمال نفوذ شد و بعد از حدود دو ماه آن توافق نامه باطل شد. ما البته اعتراض کردیم و حرفمان هم این بود که قطعاً شرکت های پیمانکاری که از سازمان مدیریت و برنامه ریزی کشور رتبه بندی گرفته اند و در حال حاضر پروژه های عمرانی و مهم کشور را انجام میدهند از همه اصلح ترند نسبت به اینکه مجری ذیصلاح شناخته شوند و با این کار هم دغدغه انجام کار توسط افراد غیرمتخصص بر طرف میشود و هم میتوان از ظرفیت های خالی شرکت های پیمانکاری، مخصوصاً در سال های اخیر که بودجه های عمرانی کاهش پیدا کرده؛ استفاده کرد.پیام ساختمان: نتیجه اعتراض شما چه شد؟متأسفانه اعتراض مان به جایی نرسید ولی اخیراً دوباره طرح موضوع کرده ایم و در جلسه ای که با آقای آخوندی داشتیم مدارک و مستنداتی هم که نشان میداد تا به حال چه اتفاقی افتاده خدمت ایشان ارائه دادیم. قرار است در این خصوص پکیج کامل تری را هم تهیه و در جلسات بعدی خدمت آقای وزیر ارائه کنیم. جلساتی هم در همین موضوع با آقای دکتر نوبخت داشتیم و در آنجا خود من صحبت کردم. ما درخواست کرده ایم تا در جلسات دیگری خدمت آقای دکتر نوبخت و آقای دکتر آخوندی برسیم و جواب بگیریم. امیدواریم بتوانیم این را جا بیندازیم که شرکت های پیمانکاری که توسط سازمان مدیریت و برنامه ریزی کشور رتبه بندی شده اند به عنوان مجری ذیصلاح شناخته شوند و بتوانند در این پروژه ها حضور داشته باشند.پیام ساختمان: دفتر تشکل های وزارتخانه در جریان لغو بخشنامه نقشی نداشت؟درست همین دفتر بخشنامه قبلی وزیر وقت را لغو کرد! ما هم پیش آقای مهندس شاهرخی رفتیم و راجع به این مسئله صحبت کردیم ولی اتفاق خاصی نیفتاد. البته در این حوزه خیلی نمی توان فردی به موضوعات نگاه کرد، یعنی آقای مهندس شاهرخی به تنهایی نمیتواند تصمیمی بگیرد و به نظر من یک سری جریانات است که باعث بروز برخی اتفاقات و اتخاذ بعضی از تصمیمات میشوند و شاید فقط نمود این جریانات در حوزه کاری آقای شاهرخی باشد.پیام ساختمان: چه جریاناتی؟مثلاً خود نظام مهندسی؛ یعنی کسانی که در حوزه نظام مهندسی ذینفع هستند بعضی اتفاقات ممکن است به نفعشان نباشد، بنابراین خیلی دوست ندارند در این حوزه تغییری صورت بگیرد. متأسفانه حوزه ای که در سازمان نظام مهندسی به عنوان مجری ذیصلاح تعریف شده هیچ وقت مجریگری نکرده، یعنی نقشه ها را صرفاً به عنوان مجری امضا میکنند و پولی میگیرند و کنار میروند و همان کسانی که قبلاً هم ساختمان ها را اجرا میکردند و دغدغه داشتیم که اینها افراد صاحب صلاحیت نیستند، کسانی که مثلاً صاحب ملک یا سرمایه گذار هستند و اصلاً صلاحیت اجرای پروژه را ندارند؛ همچنان همان ها کار را اجرا میکنند. یعنی آن دغدغه اولیه که باعث حرکت شده بود اصلاً برطرف نشده بلکه شخصیت هایی حقیقی و حقوقی خلق شده اند که پول میگیرند و مجوزهایی را امضا میکنند و کار به همان روال و روش انجام میشود. اگر این تغییر اتفاق بیفتد که شرکت های پیمانکاری رتبه بندی شده که به عنوان مجری ذیصلاح شناخته شده و مجوز دارند و الآن در حال فعالیت هستند به این حوزه بیایند و فعالیت کنند، قطعاً بر آنها برای اجرا ترجیح داده خواهند شد.پیام ساختمان: به نظر شما برای حل این مشکل چه باید کرد؟در سیستم نظام مهندسی، در بحث مجریان ذیصلاح اگر بخواهیم تغییری اتفاق بیفتد، شرکت های پیمانکاری که دقیقاً برای این کار تأسیس شده و آموزش دیده اند که میتوانند پروژه های بزرگ عمرانی کشور را با آن درجه اهمیت انجام دهند و قطعاً از پس این موضوع هم برمیآیند، باید به عنوان مجری ذیصلاح شناخته شوند. این شرکت ها قرار نیست فقط امضا کنند و بروند دنبال کار خودشان، بلکه قرار است به عنوان مجری واقعی وارد عرصه شوند و خودشان کارها را اجرا کنند. البته اگر این اتفاق بیفتد منافع عده ای به خطر میافتد که قطعاً دوست ندارند و دنبال این هستند که این برنامه عملیاتی نشود و مطابق همان روال سابق منافعشان را تأمین کنند. در همه حوزه هایی که چنین اتفاقاتی میافتد همیشه مشکل ما همین بوده که چون منافع بخشی به خطر میافتد سعی میکنند کل جریان و حرکت را به حاشیه ببرند تا منافع خودشان تأمین شود. پیام ساختمان: فکر میکنید با آمدن مهندس ترکان تغییری حاصل شود؟چون ایشان بخش خصوصی را به خوبی میشناسند و به مسائل این حوزه به خوبی اشراف دارند و با سوابقی هم که از آقای ترکان سراغ داریم امیدواریم کارها روند و سرعت بیشتری پیدا کنند تا بتوانیم نتیجه بگیرم.