نگاهی دوباره به میراث ایرانی

گروه معماری و دکوراسیون: صنعت گردشگری یکی از ارز آورترین و درعین حال اقتصادیترین صنایع در جهان است و هر یک از کشورها به نسبت سابقه و گاه به نسبت هزینه ای که در این زمینه صرف میکنند،درآمد کسب مینمایند. اما گاهی ناشناخته بودن ظرفیت های غنی این صنعت ارزآور موجب کاهش درآمد گردشگری گردیده و به نوعی این صنعت مغفول میماند . ظرفیت های گردشگری ایران بر کسی پوشیده نیست و مهم ترین و درعین حال تأمل برانگیزترین ظرفیت این صنعت درآمدزایی و ایجاد اشتغال است و هر دولتی بتواند برنامه و طرح مناسبی برای پر بازده بودن این صنعت داشته باشد، در صنعت میراث فرهنگی و گردشگری موفق است. علیرغم تلاش های فراوان مدیران سازمان میراث فرهنگی اما به دلیل عدم برنامه ریزی درست و اصولی و درعین حال دارای قابلیت اجرا، هیچ دولتی نتوانسته میراث فرهنگی را به جایگاه واقعی خود برساند. کشوری که مملو از منابع طبیعی گردشگری ، آثار گران بهای باستانی و درعین حال مملو از صنایع دستی و در مقابل با کمبود شغل و با افزایش روزافزون بیکاری مواجه است،سؤال این است که چگونه میتوان این صنعت را از انزوا خارج و شکوفا نمود ، آیا ظرفیت های این صنعت شناخته شده است ؟آیا میتوان با شناخت ظرفیت ها ، صنعت گردشگری در ایران را به جایگاه مناسب و درخور شأن کشورمان رساند. کارشناسان گردشگری، پاسخگوی سؤالات پیام ساختمان هستند:مدیران میراث فرهنگی اطلاع دقیقی در این زمینه ندارندسارا خوینی– کارشناس ارشد گردشگری با بیان اینکه متأسفانه برخی اطلاعات درستی از ظرفیت های گران بهای تمدن و فرهنگ این مرز و بوم در دست ندارند به پیام ساختمان گفت: برخی از مدیران حتی شناخت کافی از شهرها و اقوام محلی ندارند و نمیدانند که برای داشتن یک فرهنگ غنی مانند ایران چند هزار سال زمان نیاز است . وی تصریح کرد: آمار بگیرید که چند درصد دانشجویان صنایع دستی و گردشگری در مورد ظرفیت های این سازمان اطلاعات کافی دارند. مشکل میراث فرهنگی ما بها دادن به تمدن با چند بروشور و سایت است که بیشتر اسامی آنها غلط و پر اشتباه میباشد.سالانه فقط 400 هزار نفر گردشگر مهدی کشاورز – استاد دانشگاه با اشاره به آمار سازمان میراث فرهنگی و گردشگری در زمینه جذب گردشگر گفت: طبق آمار این سازمان در سال 1385، یک میلیون و 816 هزار و 905 نفر، سال 1386، یک میلیون و 925 هزار و 192 نفر، سال 1387، دو میلیون و 35 هزار و 518 نفر، سال 1388، دو میلیون و 276 هزار و 575 نفر، سال 1389، سه میلیون و 121 هزار و 282 نفر، سال1390، سه میلیون و 200 هزار نفر و در سال 1391، سه میلیون و 729 هزار نفر گردشگر از ایران بازدید کردند که اصلاً شایسته یک کشور با تمدن چند هزارساله نیست . وی با انتقاد از اینکه تمام تلاش های سازمان میراث فرهنگی منجر به افزایش سالانه فقط 400هزار نفر گردشگر شده است، این وضعیت را ناگوار دانست و افزود: این میزان گردشگر برای یک کشور مانند آمریکا شاید مناسب باشد اما برای سرزمین آریاییها مناسب نیست . کشاورز ادامه داد: وقتی در مورد میزان بیکاری در ایران صحبت میشود ناخودآگاه یاد صدها نوع صنایع دستی میافتیم و تأسف میخوریم که کشوری مانند چین با کپی های بسیار ناقص بازار کشورهای جهان را مورد هدف قرار میدهد و در عین ناباوری پیروز نیز میشود .نگاه اصولی و هدفمند به گردشگری رحیم یعقوب زاده- پژوهشگر و استاد دانشگاه نیز در گفتگو با پیام ساختمان، فعال کردن NGOها (در زمینه گردشگری)، تبیین نقش و اهمیت صنعت گردشگری برای همه سازمان ها و مردم از طریق اطلاع رسانی و آموزش های لازم و معرفی جاذبه های گردشگری ایران در برنامه های درسی، نگاه اصولی و هدفمند به گردشگری، توجه به خواسته های گردشگران، ایجاد و ساخت فضاهای ارزان قیمت اقامتی و رفاهی، حفظ محیط زیست و جلوگیری از تخریب آن و ایجاد مراکز تفریحی را از ضرورت های توسعه صنعت گردشگری دانست.وی افزود: برای هدایت کشور در مسیر توسعه گردشگری باید بسترهای لازم را فراهم کنیم و این کار ممکن نمیشود، مگر اینکه از گردشگری برداشت درستی داشته باشیم و امکانات کشور را برای رسیدن به توسعه آن به کار گیریم.عدم تعامل تشکل های خصوصی با سازمان میراث فرهنگی جمشید حمزه زاده ،رئیس جامعه هتلداران ایران نیز در این خصوص به پیام ساختمان گفت: با توجه به تغییر شرایط کلی کشور، بسیاری از خارجیها درخواست ورود به ایران را دارند و این یعنی چشم انداز روشن برای گردشگری کشور. وی افزود: این روند افزایش کاملاً مشهود است و امیدواریم وضعیت بهتر از این شود.وی در پاسخ به این سؤال که چرا کشورهایی که از نظر قدمت و تاریخ و حتی آثار باستانی و حوزه های گردشگری در رتبه پایین تری از کشورمان قرار دارند اما از رشد گردشگری خوبی برخوردار هستند، گفت: بیشتر مشکلات گذشته کشور در زمینه میراث فرهنگی و گردشگری مربوط به عدم تعامل و همفکری تشکل ها و انجمن های خصوصی با سازمان میراث فرهنگی بود که این مشکل نیز به مرور زمان مرتفع خواهد شد.رئیس جامعه هتلداران ایران در پاسخ به این سؤال که تغییر مدیریتی در آستانه سال نو به ضرر میراث فرهنگی است یا خیر، گفت: تغییر و تحولات هیچ تأثیری بر گردشگری ندارد زیرا تمام برنامه ها بر اساس سیاست های دولت یازدهم است و در این خصوص مهم نیست مجری نجفی باشد یا سلطانی فر. وی خاطرنشان کرد: تغییرات در حوزه مدیران خوب است و نشانه پویایی است ولی پویایی زیادی هم خوب نیست. نجفی به علت ترک زود هنگام نتوانست اثر مثبتی بر میراث فرهنگی داشته باشد، این در حالی است که با توجه به کمبود بودجه ، سازمان میراث و گردشگری میتواند با بهره گرفتن از توان بالقوه بخش خصوصی بخشی از امور را به این بخش واگذار کند. این فعال گردشگری با تاکید بر اینکه تنها راه حل سامان بخشی به میراث فرهنگی و رشد روزافزون آن واگذاری بخشی از امور به بخش خصوصی است، در مورد سلطانی فر نیز گفت : سلطانی فر یک مدیر اجرایی بوده و نظرات ایشان همان نظرات بخش خصوصی است .حمزه زاده با تاکید بر اینکه با توجه به شرایط موجود و استقبالی که برای ورود گردشگران به ایران وجود دارد نباید فرصت سوزی کرد، یادآور شد:رئیس جدید سازمان میراث و گردشگری اگر بخواهد تغییری در شرایط موجود اتفاق بیفتد باید از روز اول خودی نشان دهد. وی در مورد نرخ هتل ها در آستانه سال نو نیز گفت :هزینه هتل مقداری به مقصد بستگی دارد اما در کل در تلاش هستیم کاهش و تخفیف قیمتی در هتل های برخی از استان ها مانند تهران داشته باشیم .لزوم نگاه جدی به میراث فرهنگی بهار تکرانی – کارشناس ارشد جهانگردی نیز مورد اینکه چگونه میتوان صنعت گردشگری کشور را از انزوا خارج و شکوفا نمود، به پیام ساختمان گفت:افزایش گردشگر به ایران تنها نگاه اقتصادی نمیخواهد بلکه دولت باید عزمش را جزم کند. وی افزود: ایران اقلیمی بینهایت با تنوع جانوری بینهایت و در حقیقت یک شبه قاره و یکی از سه قطب صنایع دستی جهان با تنوع فرهنگ ،زبان ،زیست محیطی و اقلیمی است و ازحیث آثار تاریخی و میراث فرهنگی جزو ده کشور اول دنیا است ، بنابراین باید این سازمان را جدی نگاه کنیم و آن را معاونت فانتزی نبینیم . وی افزود: باید برای ارزآوری به کشور فقط به درآمد نفت تکیه نکنیم و بدانیم که یک تمدن هزارساله هم داریم. پس باید بازنگری جامعی در این زمینه داشته باشیم .وی راه حل این بازنگری را در تدوین شیوه های حمایتی اجرایی، سرمایه گذاری و اختصاص تسهیلات بیشتر برای هتل ها، شرکت های هواپیمایی، فرودگاه و … تبلیغ و اشاعه جاذبه های گردشگری از طریق اینترنت، فیلم، بروشور، مقاله، نمایشگاه و غیره عنوان کرد.