قراردادهای یک طرفه شرکت های بیمه

گروه ساخت وساز: صنعت بیمه در کشورهای توسعهیافته روند رو به رشدی را طی میکند و در اقتصاد کلان هم نقش مهمی بر عهده دارد. در کشور ما به دلیل سازوکارهای غلط حاکم بر آن تا حدود زیادی بیمه به بیراهه رفته و انتظارات را برآورده نکرده است. در شماره های گذشته پیام ساختمان به بررسی بیمه تضمین کیفیت ساختمان پرداخته و نواقص آن را بیان کردیم. در شماره قبل هم به نحوه پوشش بیمه مسئولیت حرفه ای مهندسان ناظر ، طراح و محاسب در گفتگو با یکی از کارکنان بیمه پرداختیم و در این شماره در گفتگو با اعضای نظام مهندسی ساختمان استان ها کارایی این بیمه را مورد بررسی قرار داده ایم:بیمه نظام مهندسی تأسیس شودعلی حیدر عبدی پور، عضو هیئت مدیره نظام مهندسی ساختمان استان لرستان و عضو شورای مرکزی نظام مهندسی ساختمان در این رابطه به خبرنگار پیام ساختمان گفت: ما موضوع بیمه مسئولیت حرفه ای مهندسان ناظر، طراح و محاسب را از طریق شرکت های بیمه استان پیگیری کرده و قراردادهایی تنظیم نموده ایم که به صورت یک طرفه و به نفع شرکت های بیمه نباشد. بدین معنی که در قراردادها از مشاوران حقوقی استفاده کرده ایم تا در صورت بروز مشکل برای مهندسان، بتوانیم از بیمه استفاده کنیم.وی ادامه داد: نگاه درآمدی در بیشتر استان ها از طرف شرکت های بیمه وجود دارد و در زمان حادثه به سختی حاضر به جبران خسارت ها میشوند به همین دلیل در شورای مرکزی دوره پنجم بحثی در ارتباط با ایجاد یک موسسه مالی و بیمه ای مختص به نظام مهندسی و تحت نظارت شورای مرکزی مطرح شد تا چند گانگی بحث بیمه را در استان ها رفع کنیم. وی با بیان اینکه خدمات بیمه ای در بسیاری از موارد برای شخص بنده راهگشا بوده اما انتظارات را برآورده نکرده است، خاطرنشان کرد: اعتقاددارم شورای مرکزی ششم باید به گونه ای عمل کند تا با اخذ مجوز و تجمیع منابع مالی سازمان ها بتواند هم پوشش مالی برای اعضا ایجاد کند و هم ریسک ها را پوشش دهند؛ حتی با اخذ مجوز از بیمه مرکزی و تأسیس بیمه مهندسان تمام نظامات مهندسی میتوانند زیرمجموعه آن قرار بگیرند. قطعاً با این روش گیر و دارهای اداری به حداقل میرسد و از نظر درآمدی ارزش افزوده شرکت بیمه ای مجدد به اعضا بر میگردد. ضمن اینکه میتواند باعث ارتقای کیفیت عرضه خدمات مهندسی شود.بهانه شرکت های بیمه بهرام چاووشی، رئیس نظام مهندسی ساختمان استان آذربایجان شرقی نیز دراین باره به خبرنگار پیام ساختمان گفت: ما در تبریز در همین رابطه جلسه ای برگزار کردیم. متأسفانه در حال حاضر شرکت های بیمه ای شرایط یک طرفه ای در جهت تأمین منافع خودشان تهیه میکنند و مهندسان بدون آگاهی از مفاد این قرارداد یک طرفه، آن را امضا و پول شرکت بیمه ای را میپردازند و متأسفانه در زمانی که مشکلی بروز میکند، از جبران خسارت ها سرباز میزنند.وی ادامه داد: اعتقاددارم باید از طریق شورای مرکزی سازمان نظام مهندسی تفاهم نامه ای با بیمه مرکزی صورت بگیرد تا به قراردادهای یک طرفه شرکت های بیمه ای زیرمجموعه با سازمان های نظام مهندسی سروسامان بدهد.رئیس سازمان نظام مهندسی ساختمان استان آذربایجان شرقی در ادامه با بیان یک مثال از عدم تعهد بیمه ها به پرداخت خسارت ها اشاره کرد و گفت: در یک ساختمان سقوط کارگر منجر به فوت او شد. در این ساختمان تخلفی صورت گرفته و یک بالکن بر خلاف نقشه ساخته شده بود. زمانی که شرکت بیمه برای پرداخت بیمه مسئولیت در پروژه حاضر شد، عنوان کرد که چون کارگر مورد نظر از همان بالکن سقوط کرده است، تعهدات بیمه کمتر میشود. درصورتیکه اصلاً این اضافه بنا ربطی به سقوط کارگر نداشت. بنابراین پایبندی بیمه حتی به قراردادهای یک طرفه ای که نوشته اند هم به سختی اتفاق میافتد.وی اضافه کرد: نظام مهندسی برای اخذ بیمه نامه مسئولیت اعضای خود اقدام میکند اما این بیمه نامه برای اعضا اجباری نیست.از مشاوران بیمه ای استفاده کنیدحسین پور اسدی ، رئیس سازمان نظام مهندسی استان فارس موضعی متعادل تر نسبت به شرکت های بیمه دارد. او دراین باره به خبرنگار ما گفت: چند سال پیش با مشکلات عدیده ای در رابطه با پایبندی شرکت های بیمه ای به تعهداتشان مواجه بودیم اما با استفاده از مشاوران بیمه ای در حال حاضر با مشکلی مواجه نیستیم و تقریباً به تعهداتشان پایبند هستند. حتی در حوادث گودبرداریها هم این موضوع را شاهد هستیم.وی خاطرنشان کرد: در بخش نظارت تمامی اعضا به صورت اتوماتیک بیمه میشوند اما در بخش های دیگر مانند طراحی بیمه اختیاری است، چون ممکن است مهندسان کارمند جای دیگری بوده و ساز و کارهای لازم را اتخاذ کرده باشند.رئیس سازمان نظام مهندسی استان فارس با بیان اینکه به ازای هر کدام از مهندسان ناظر 17 هزار تومان باید پرداخت شود، گفت: در قرارداد هایی که نوشته ایم شرکت بیمه متعهد میشود تا در صورت وقوع حادثه تا دیه چهار نفر را پرداخت کند.اساس نامه بیمه ها اصلاح شودجابر نصیری ، عضو هیئت مدیره نظام مهندسی ساختمان استان تهران نیز به خبرنگار ما گفت: ما بیمه تخصصی در کشور نداریم و بیمه مسئولیت مهندسان ناظر ، طراح و محاسب هم از همین دسته اند.وی افزود: بیمه گرهای ما معمولاً بر اساس ریسک مالی کار بیمه را انجام میدهند و بیمه گر همه چیز را به احتمالات میبرد، سبک سنگین میکند و بعد تصمیم میگیرد. نصیری با بیان اینکه بیمه باید یک نظارت عالیه بر مهندسان داشته باشد، گفت: متأسفانه در کشور ما صنعت بیمه نتوانسته است منجر به ارتقای کیفیت شود. بیمه مسئولیت حرفه ای یعنی اینکه مهندس کارش را با تمام وجود انجام دهد و اگر اتفاق ناخواسته ای به وقوع پیوست، بیمه آن را جبران کند. ضمن اینکه نظارت شرکت های بیمه بر عملکرد مهندسان باعث میشود علاوه بر ارتقای کیفیت ساخت وساز، ریسک پرداخت خسارت برای شرکت بیمه کاهش پیدا کند.وی با بیان اینکه این بیمه هم مانند بیمه شخص ثالث راه به جایی نمیبرد، گفت: در بیمه شخص ثالث کشورهای توسعهیافته، بیمه حتی حاضر به اصلاح مهندسی راه ها میشود تا تصادفات به حداقل برسد.عضو هیئت مدیره نظام مهندسی ساختمان استان تهران با بیان اینکه در کشور ما هنوز بیمه صنعتی نشده است، گفت: اگر بیمه گر با یک نگاه تخصصی در جهت ارتقای کیفیت خدمات مهندسان به حرفه نگاه کند، حتی کلاس های آموزشی با همکاری نظام مهندسی برگزار میکند. در حال حاضر بیمه ها مهندسان را بیمه میکنند، اما پس از وقوع حادثه به سختی میتوان آنها را مجاب به پرداخت پول کرد و این موضوع استثنا هم ندارد و دولتی و خصوصی نمیشناسد. نصیری در ادامه به ارائه راهکار برای بهبود وضعیت پرداخت و افزود: اعتقاددارم باید در اساسنامه بیمه ها بازنگری صورت گیرد چون در هیچ جایی بیمه ها منجر به ارتقای کیفیت نمیشوند و صرفاً ریسکی عمل میکنند؛ درحالیکه در کشورهای توسعهیافته بیمه ها با کاهش میزان خسارت سود می برند.وی خاطرنشان کرد: در رابطه با بحث بیمه مسئولیت هم پس از اصلاح بیمه باید همکاری و تعامل خوبی بین بیمه نظام مهندسی و وزارت راه و شهرسازی صورت بگیرد.