ساخت پل های ساخته شده با تکنیک (ABC)

سید محمدعلی موسوی1عباس اکبرپورنیک قلب2چکیدهحفاظت و نگهداری پل های ساخته شده با تکنیک ABC به میزان اندک متفاوت از تعمیر و نگهداری پل های ساخته شده به روش مرسوم میباشند. اکثر پل های ساخته شده با اجزای پیش ساخته بر اساس تکنیک های تقلید از قالب های یکسان یا سریسازی طراحی شده است و در اکثر موارد ساختار اتصالات در این پل ها مشابه ساختار اتصالات در پل های ساخته شده به روش مرسوم میباشد. موارد فوق دلیلی بر شباهت بین پل های پیش ساخته و پل های ساخته شده به روش های مرسوم میباشد. در این پل ها اکثر مفاصل ساخته شده از گروت و مصالح سیمانی در معرض فرسایش و آسیب حاصل از آب، یخ، مواد شیمیایی و خورنده مانند نمک ها میباشند. بنابراین وضعیت اتصالات به صورت مداوم به نظارت و بازرسی نیاز دارد و در صورت بروز زوال میتوان دوغاب موجود را تخریب کرده و دوغاب جدید جایگزین آن کرد. در مناطق حساس و مناطقی که مدام در معرض جریان آب میباشد میتوان جهت جلوگیری از فرسایش زودرس از آرماتورهای ضدزنگ جهت تقویت اتصالات و دوغاب بهره برد. درصورتیکه نگرانیهایی مبنی بر طول عمر اتصالات وجود دارد راه کارهای دیگری نیز برای بهبود این مسئله پیشنهاد میگردد. در ادامه به مطالعه اندکی در این خصوص میپردازیم: 1-دوام یا طول عمر سیستم های بخش-بخش (مدولار)یکی از مزیت های قطعات بتنی پیش ساخته نسبت به قطعات بتنی درجاریز، عدم نیاز به گذشت زمان طولانی مصروف در عملیات عمل آوری بتن ریخته شده میباشد. بتن درجاریز فاقد محدودیت در ابعاد ریخته گری میباشد و فقط تنها محدودیت آن اصطکاک حاصله با اجزای موجود میباشد که این نیروی اصطکاکی محدودیتی را برای این بتن جهت انقباض در زمان عمل آوری ایجاد مینماید و این محدودیت موجب بروز ترک هایی در بتن تازه میگردد. رایج ترین شکل این ترک ها، ترک های عرضی به وجود آمده در عرشه پل میباشد. به دلیل کارگزاری یا نصب قطعات پیش ساخته پس از گذشت عمل آوری پتانسیل های درونی قطعات جهت بروز ترک از بین رفته اند و این مطلب تأثیر بسزایی در طول عمد خدمت رسانی سازه ایجاد میکند. 2-1- مطالعات موردی در مورد طول عمر یا دوامتا به امروز پل های متعددی با استفاده از تکنیک های ABC ساخته شده اند. برای اولین بار میتوان به دهه 1960میلادی در استفاده از این تکنیک اشاره نمود. در ادامه به بررسی طول عمر خدمت رسانی و دوام چندین پروژه ABC میپردازیم. 2-1-1- اتصالات در عناصر اصلی سازههمانطور که قبلاً نیز اشاره شده است، نگرانیهایی در خصوص اتصالات اجزای ستون ها و دیواره ها وجود دارد. پلی بتنی دارای ارتفاع به سال 1992میلادی در صورت مایرز توسط اداره حمل و نقل فلوریدا ساخته شده است. این پل در مسیر 41 بر فراز رودخانه کالوشاتچی قرار دارد. رودخانه در این مکان دارای جزر و مد میباشد و به همین سبب سازهی پل در معرض آب شور قرار گرفته است. سازه این پل متشکل از ستون و سرستون های بتنی پیش ساخته میباشد. در اجرای اتصالات از ملات گروت استفاده شده است. در نظر گرفتن ملاحظات زیست محیطی و شرایط محیطی فوق العاده شدید در ساختن این پل بسیار مهم میباشد. اداره حمل ونقل فلوریدا قبلاً نیز تجربه ساخت پل در چنین شرایطی را داشته است اما بازرسیها نشان میدهند که بعد از گذشت بیش از 15 سال عمر خدمت رسانی هنوز هیچ مشکلی در سازه پل وجود ندارد. 2-1-2- اتصالات قطعات بتنی عرشهی پلاداره حمل ونقل کانکتیکات مسئولیت تعویض عرشه پلی را در مسیر شماره 8 بزرگراه بین ایالتی 84 در سال 1991 میلادی بر عهده داشت، که در این عملیات عرشه پل با استفاده از قطعات کامل بتنی پیش ساخته تعویض گردید. این پل دارای سازه ای منحنی شکل با 6 دهانه میباشد. عرشه پل به صورت متقاطع بر روی تیرها به کمک دوغاب گروت و پس تنیدگی طولی متصل شده است. عرشه این پل با استفاده از یک لایه ضد آب و بتن قیری (آسفالت) پوش داده شده است. هیچ نشانه ای از نشت مایعات و بروز ترک در اتصالات عرشه دیده نمیشود. 2-1-3- انتقال پل در مقیاس بزرگدر پل های نصب شده به کمک SPMT نقص هایی به لحاظ طول عمر مشاهده میگردد. در این سیستم بسته به محل نصب جهت بلند کردن در سازه پل ترک هایی را تجربه میکند. به دلیل بزرگی و سنگینی قطعات پل در هنگام جابه جایی بروز ترک هایی در سازه پل مشاهده گردید. که در طول جابه جایی و بلند کردن این ترک ها باز و بسته میگردند و شرایطی همانند ترک های انقباضی قطعات بتنی درجاریز را به وجود میآورند. یک سال بعد از نصب این پل با استفاده از SPMT پل های ناحیه شرقی، مجاور I-80 با استفاده از شیوه های مرسوم ساخته شدند. پل سمت راست به کمک SPMT نصب گردیده و پل سمت چپ به کمک بتن درجاریز ساخته شده است. ترک ها در عرشه پل سمت چپی به مرور زمان پیشرفت کرده اند. اما لزوماً این مطلب بیانگر عملکرد بهتر عرشه پل سمت راستی نبوده و بیانگر بروز انواع ترک در سازه پل های ساخته شده به شیوه های مختلف میباشد. به منظور به حداقل رساندن پتانسیل های بروز ترک در پل هایی که به کمک SPMT جابه جا میشوند طراحان قطعات جابه جاشده را به طول حداکثر 20 درصد از طول کلی دهانه محدود کرده و در طراحی از ضریب شکستگی یا مدول پارگی بتن بهره میبرند و در پل هایی که مسایل فوق رعایت گردیده یا ترک وجود نداشته یا به حداقل میزان ممکن کاهش یافته است. 1- نتیجه گیریدر سال های اخیر استفاده از روش های ساخت سریع پل ها، به عنوان یک گزینه اقتصادی و در بعضی مواقع به عنوان یک نیاز، مورد توجه خاص پژوهشگران در زمینه مهندسی پل قرار گرفته و در حال حاضر دیگر صنعت ساخت قطعات پیش ساخته دارای تجربه و دانش گسترده ای در این زمینه گردیده است. • لازم است قطعات و عناصر پیش ساخته در کارگاه تولید قطعات در خارج از کارگاه نصب و طبق آخرین استاندارد ابلاغ شده ساخته شود.• جهت سرعت بخشیدن به ساخت وساز بهتر است از قطعات پیش ساخته بزرگ تر استفاده کرد.برای شروع، ترس از طراحی را کنار بگذاریم، به سمت ایده های نوآورانه رفته و خلاقانه در فکر راه حل های جدید در توسعه و برنامه ریزی برای شتاب بخشیدن به ساخت وساز باشیم.-------------------------1- کارشناس ارشد عمران-مهندسی و مدیریت ساخت، دانشگاه آزاد اسلامی واحد علوم و تحقیقات (شعبه کرمان) 2- استادیار مهندسی عمران، دانشگاه آزاد اسلامی واحد تهران جنوب