نوسازی شهر در آستانه سال نو

گروه معماری و دکوراسیون: در تاریخ 5/4/1364 طی اساسنامه ای جدید نام اداره کل ایمنی و آموزش ترافیک به سازمان زیباسازی تغییر نام یافت. متعاقباً به منظور استقلال هر چه بیشتر سازمان و سرعت بخشیدن به امور طرح های مرتبط با زیباسازی شهر تهران ( به استناد ماده 84 قانون شهرداری) اساسنامه جدید در تاریخ 26/02/1370 به تصویب وزارت کشور رسید.سازمان زیباسازی شهر تهران، سازمانی است تخصصی (وابسته به شهرداری تهران) و از نظر مالی و اداری مستقل که در زمینه بهسازی و حفظ هویت محیط شهری و رشد فرهنگ عموم مردم در جهت ارتقای کیفیت زیست شهری شهروندان فعالیت تخصصی و نوآورانه مینماید. به نظر عده ای از کارشناسان و طراحان شهری متأسفانه علیرغم وجود این سازمان، فعالیت های عمده ای در زمینه زیباسازی شهرهای ایران صورت نگرفته است هرچند تهران در این مورد پیشتاز است اما این زیبایی نسبت به کشورهای دیگر در رتبه های پایین تری قرار دارد. حال سؤال این جاست که چرا زیباسازی شهرها در ایران حرفه ای و سریع نیست و در ایام باقیمانده از سال و برای پیشوازی از سال 93 طراحان شهری، سازمان زیباسازی و معماران و حتی مردم چه اقداماتی باید انجام دهند تا شهری زیبا و آماده پذیرایی از میهمانان نوروزی داشته باشیم . این موضوع را با کارشناسان در میان گذاشتیم و نظرات آنها را جویا شدیم:با کمبودهای عمیق روبه رو هستیم مژگان نجف آبادی – کارشناس ارشد شهرسازی در پاسخ به این سؤال که ایران از نظر زیبایی شهری چه رتبه ای در جهان دارد ، به پیام ساختمان گفت: این رتبه بندی تاکنون جایی انجام نگرفته است زیرا زیباییشناسی الگوی یکسان و ثابتی ندارد اما به نظر میرسد وضعیت شهرهای ایران در بین کشورهای توریستی مناسب نباشد زیرا در بیشتر شهرها از جمله پایتخت با کمبودهای عمیق روبه رو هستیم . وی در خصوص ویژگی های یک شهر خوب گفت: داشتن یک حمل ونقل مناسب ،ارائه امکانات مساوی بین نواحی فقیرنشین ،متوسط و ثروتمند ،فضاهای تفریح سالم ،وجود فضاهای سبز متعدد، وجود خیابان هایی وسیع ، توجه به زیبایی بصری شهر از جمله مبلمان های متناسب و زیبا با رنگ آمیزی دلپذیر ،مجسمه های شهری دارای پیام های مثبت و شادیبخش ،نقاشیهای دیواری متناسب بافرهنگ و تمدن هر کشور ،توجه به معماری و آپارتمان سازی و نماسازی مناطق به خصوص مناطق در دید ،توجه به نورپردازی و آرامش در شب ها و در آموزش فرهنگ مناسب به مردم از امور ضروری و بدیهی و از نیازهای یک شهر خوب است.باید اغتشاشات بصری را سامان دهیم رسول جلیلی – مشاور شهرسازی در پاسخ به این سؤال که آیا الگوبرداری از شهرهای اروپایی میتواند شهر های ایران را زیبا کند، گفت: الگوی برداری کورکورانه چیزی جز عقب گرد ندارد.وی افزود: کشور چین یک کپی کامل از معماریها و طراحیهای شهرهای معروف جهان است ، آیا این کپی کاری مایه افتخار چین است؟ جلیلی با اشاره به اینکه وجود مجسمه ها ،نقاشیها و حتی ساختمان های اروپایی در ایران هیچ الزامی نداشته و گویای پیغامی نیست، تصریح کرد: آیا روحیه ایرانی این نوع الگوبرداری را میپذیرد؟ آیا وجود مجسمه بزرگ عنکبوت ( در لندن ) در وسط فضای سبز در تهران برای مردمش زیباست . هم اکنون یک شرکت آلمانی طراحی شهری استانبول ترکیه را به عهده گرفته است که این کار اصلاً قابل تقدیر نیست .وی در پاسخ به این سؤال که اگر از کشورهای اروپایی در طراحی شهری تقلید نکنیم، پس باید چه کارکنیم، گفت: چون خودباوری نداریم فکر میکنیم شهرها ما زیبا نیست. چرا فکر میکنیم آهوهای نقاشی های نگارگری برای ساخت مجسمه های شهری مناسب نیست ؟ چرا فکر میکنیم فرم های با هویت اسلامی و قبل از اسلام زیبا نیست؟ چرا فکر میکنیم نقاشیها بلوارها باید پست امپرسیونیسم باشد تا قشنگ شود؟ چرا ایرانی باشد زیبا نیست؟ جلیلی ادامه داد: باید دیدگاه ها را تغییر دهیم زیرا احساسات و روحیات ایرانی با این نمادهای غربی همخوانی ندارد و فقط عده کمی از جوانان و مدرنیسم ها، از مجسمه پست مدرنیسم در شهر خوششان میآید ؟ این کارشناس شهرسازی گفت: من معتقد نیستم که فقط از مؤلفه های ایرانی – اسلامی استفاده کنیم بلکه از هر هنری چه مجسمه ،چه معماری و چه نقاشی دیواری استفاده کنیم که درکش کنیم و برای هر توریسمی خاطره انگیز باشد و دوست داشته باشد در کنارش عکس بیندازد .وی در پاسخ به این سؤال که در فرصت باقیمانده برای سال نوچطور شهر را زیباتر کنیم، گفت: در وهله اول باید اغتشاشات بصری را سامان دهیم یعنی بلیبوردها و تابلوها و حتی تیزرهای سینما را ساماندهی کنیم بعد شروع به پاک سازی و رنگ آمیزی پیاده روها ،خیابان ها، فضاهای شهری کنیم و در نهایت یک دکوراسیون ارزان و کم خرج اما زیبا و باکیفیت به پل های هوایی و گارد ریل ها و تمام مکان های دید بدهیم .توریست یک شهر را میبیند نه فقط بالای شهر را هاجر راستین-کارشناس طراحی شهری با بیان اینکه کشوری مانند آمریکا دست به سوی شرکت خصوصی مطالعات شهری آلمانی دراز کرده است زیرا این شرکت ها مطالعات جامعی از بافت ، فرهنگ ،هویت آن کشور دارند، گفت متأسفانه طراحان شهری ما مطالعه ندارند و نمیدانند مردم از چه چیزی لذت می برند و از دیدن چه فاکتورهایی آرامش مییابند. وی افزود: مردم در تهران و در شهرهای بزرگ از اغتشاش بصری ،صوتی و آلودگی به خانه پناه می برند درحالیکه مردم روسیه در دمای زیر 30 درجه در خیابان های زیبا گردش میکنند.این کارشناس طراحی شهری گفت: باید به مردم آموزش دهیم که هر چیزی را نباید کثیف و خراب کنند و سازمان زیباسازی باید این فرهنگ سازی را انجام دهد. راستین ادامه داد: پل های عابر ما به دالان مرگ میمانند با یک تلق زرد یا آبی که قسمت هایی از آن شکسته و البته پر از برچسب های آگهی است و عدالت در زیباسازی فضاهای پایین و بالای شهر رعایت نشده است درحالیکه توجه به زیباسازی شمال و جنوب شهر باید یکسان باشد چرا که توریست یک شهر را میبیند نه فقط بالای شهر را .از دانشجویان و معماران خلاق استفاده کنیم جمال شورجی – مشاور طراحی شهری دراین باره گفت: زیباسازی فضای شهری نیازمند مطالعه، صرف هزینه و جمع آوری پرسنل مجرب است ،به همراه یک عامل اصلی اما پشت پرده به نام اراده و همت! وی افزود:کانادا یکی از زیباترین کشورهای جهان است زیرا در آنجا طراحی یک راه آهن یا فرودگاه با طراحی یک سرویس بهداشتی تفاوتی نمیکند و معتقدند هیچ محدودیتی برای طراحی شهری نیست . شورجی گفت: طرح زیباسازی اطراف موزه «مترو پلیس» تنها در 24 ساعت تصویب و ظرف مدت 10 روز اجرا شد که این کار جز با همت و اراده امکانپذیر نیست. وی ادامه داد: ما باید در سازمان زیباسازی از دانشجویان گرافیک ،طراحی شهری و معماران خلاق استفاده کنیم و باید یک کارگروه از این افراد داشته باشیم زیرا دانشجویان ایده های بسیار خلاقانه و زیبایی دارند .تا بتوانیم برای سال جدید یک شهر زیبا داشته باشیم .